Günümüz Öğretmen Sendikacılığının Değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 59 - 72, 13.08.2014

Levent Eraslan

Öz

Sendikalar mensuplarının haklarını yasal sınırlar çerçevesinde savunan, uzun tarihsel geçmişe sahip olan yapılardır. Emek piyasasının tüm bileşenleri yasaların verdiği ölçüde sendika kurabilmekte, kamu sektöründe çalışanlarda bu haktan
yararlanabilmektedir. Bu bağlamda kamu sektöründe en geniş sendikal örgütlenme eğitim-bilim iş kolundadır ve eğitim alanında örgütlenme Osmanlı devletine kadar
giden bir tarihsel geçmişe sahiptir. Günümüzde eğitim alanında örgütlü 23 eğitim sendikası bulunmaktadır. Bu iş kolunda 909,168 kişi çalışmaktadır. 524,484 kişi
ise bu sendikalara üyedir. Niceliksel olarak bu büyüklük, göreli olarak sendikaları güçlü kılmaktadır. Eğitim sendikaları Bakanlık Merkez Teşkilatında, il ve ilçe Milli Eğitim Müdürlüklerinde ve okullarda örgütlenmektedirler. Böylelikle sendikalar eğitim alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları arasında, yatay olarak yapılanmış en güçlü örgütsel bir ağa sahip konumdadır.
Bu çalışmada öğretmen sendikacılığının özellikleri, tarihi gelişimi bağlamında güncel istatistikler ve sorun alanları analiz edilerek değerlendirilecektir.
Anahtar Kelime; Eğitim, Sendika, Eğitim Sendikacılığı

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Sendika, Eğitim Sendikacılığı

Evaluation Of Today’s Teacher Unionism

Öz

Unions are structures that defend the members’ rights within the framework
of legal limitsandhave a longhistoricalpast. Allcomponents of the labor market are
abletofound a unionalsopublicsectorworkers can benefitfromthisright. Inthiscontext, the biggestunionorganization in publicsector is at the education-sciencesectorandorganization in educationalarea has a historicalbackgrounddatesbackto the
OttomanEmpire. Today, there are 24 organizededucationalunions. 909.168 peopleworks in thissector, 524484 people are the members of theseunions. Quantitatively, thismakes the unionsstrong, relatively. Educationalunions, are organized at
the schools, Ministry of EducationandprovincialanddistrictNationalEducationDirectorates. Thus, unionshave the strongestorganizational network structuredhorizontally in the educationalcivilsocietyorganizations. Inthisstudy, the properties of teacherunionismwill be educatedbyanalyzing
problem areasandcurrentstatisticswith the context of itshistoricaldevelopment.

Anahtar Kelimeler

Education, Union, Educational Unionism

Kaynakça

• Akyüz, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Pegem-A yayıncılık, Ankara, 2004, s. 262–263.
• Akyüz, Yahya, Türkiye’deki Öğretmenlerin Toplumsal Değişmedeki Etkileri (1848
• ) Doğan Basımevi, Ankara, 1978
• Akyüz, Yahya (1980), Öğretmenlerin Örgütlenmesi Türkiye, Fransa, İsviçre’de Ve Ulus- lar Arası Düzeyde Kuruluşlar, Etkinlikler, Sorunlar,A.Ü.E.F Yayınları, Ankara, 1980.
• Collier, R. B.,& Mahoney, J. (1997); “Adding Collective Actors to Collective Outcomes:
• Labor And Recent Democratization İn South America And Southern Europe’, Comparative Poli- tics, 29 (2). (Akt: Engin Yıldırım, İrfan Haşlak,’’Evet, Ama’’: Türk İşçi Sendika Konfederasyonları ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Üyeliği , Sivil Toplum Dergisi, 5 (19), 2007.
• Eraslan, Levent, Sivil Toplum ve Eğitim (ESTK), Ankara, Maya Akademi, 2011.
• Işık, Rüçhan, Sendika Hakkının Tanınması ve Kanuni Sınırları, AÜHF Yayınları, An- kara, 1962.
• Özden, Barış Alp, “1930’lu Yıllarda Öğretmenlerin Meslek Birlikleri”,Journal of Historical Studies, S. 1,2003.
• Serinyel, Meral, Uluslar Arası Çatı Örgütleri Ve EI’nın Yapı Ve İşleyişi, Yönetici Eğitimi Semineri, Eğitim-Sen Yayınları, Ankara, 1995
• Yıldırım, İhsan Sabri , “Türkiye’ de Sendikalılaşma Sürecinde Öğretmen Sendikaları Ve Siyasetle İlişkisi: Adapazarı Örneği” Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
• Resmî Gazete, Sayı:27987, 7 Temmuz 2011.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, 2002- 2011 yılı istatistikleri. MEB İstatistikleri, 2011-2012 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu, 2001.
• TÜRK EĞİTİM - SEN (Türkiye Eğitim ve Öğretim Bilim Hizmetleri Kolu Kamu Çalışan- ları Sendikası) Tüzüğü EĞİTİM - SEN (Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası) Tüzüğü EĞİTİM - BİR - SEN ( Eğitimciler Birliği Sendikası ) Tüzüğü ANADOLU EĞİTİM-SEN (Anadolu Eğitim Öğretim ve Bilim Hizmetleri Sendikası) Tü- züğü EĞİTİM-İŞ (Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası) Tüzüğü İlgili tablo araştırmacı tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2011 yılı istatistiklerin- den yararlanarak oluşturulmuştur.