2001’den Günümüze Amerika Birleşik Devletleri (ABD) İşgalinin Afganistan’daki Sosyo-Ekonomik Yansımaları

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 30, 743 - 762, 06.12.2021

Abdul Hannan Doghan

Öz

Bu çalışma, 1989 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Ordusunun Afganistan’da yenilgiyi kabul ederek bölgeden çekildikten sonra başlayan iç savaş
ve Afganistan’ın iç savaşını kendi işgali için bir fırsat olarak değerlendiren Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’nin, 11 Eylül 2001 tarihinde gerçekleşen terör olaylarını bahane ederek Afganistan’ı işgal etmesi ve 20 yıllık bu işgalin Afganistan halkı üzerindeki sosyo-ekonomik, etkilerini sosyolojik açıdan ortaya koymayı hedeflemiştir. Bu
perspektiften hareketle bu araştırmada, vaat edildiği gibi ABD işgalinin Afganistan’a özgürlük, barış, insan hakları ve toplumsal refah getirmediğini; aksine Afganistan’ı
ekonomik açıdan dünya yardımlarına muhtaç, can ve mal güvenliğinin olmadığı, uyuşturucu ve ticareti yasak maddelerin serbestçe yetiştirilip dünya pazarına özellikle
de ABD ile rakip ülkeler olan Rusya, İran ve Çin pazarına ticaretinin rahatça yapılabildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yine bu çalışmayla 2001 işgali sonrası Afganistan’ın milyarlarca dolarlık yasadışı kara paranın aklandığı bir bölge haline gelmesinin ülke halkı üzerindeki sosyo-ekonomik yansımaları sebep sonuç ilişkisine göre derinlemesine incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

ABD, Afkanistan, işgal, istikrarsızlık, toplumsal ve ekonomik etkiler

Kaynakça

• OĞUZ, Esedullah (2001), Hedef Ülke Afganistan, İstanbul: Doğan Kitap Yayıncılık.
• SARAY, Mehmet (1995), Afganistan ve Türkler, Ankara: Atatürk ve Türk Dünyası, T.T.K. Basımevi.
• ERSOY Ömer (2015), Büyük Oyunda Kapanmayan Perde Afganistan, Ankara: Gece Kitaplığı Yayınları.
• SİSTANİ, Akademisyen (2008), 70’lı Yıllarda Afganistan’daki Arazi Islahatı, Kabul: Daniş matbaası.
• MUBARİZ, Abdulhamid (Hicri,1376), 1973-1997 Afganistan’da Krallığın Son Bulup Taliban’ın Ortaya Çıkışına Kadarki Toplumsal ve Siyasi Olayların Tahlili, Pakistan: Hamit Nur Neşriyat.