Kara Paranın Aklanmasına Karşı Kamusal Mücadele: MASAK Örneği

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 84 - 99, 30.06.2024

Özgür Emre Koç Ahmet Burak Taşova

Öz

Kara para, en basit haliyle suç neticesinde elde edilmiş gelir anlamına gelmektedir. Herhangi bir ülkenin kanunlarında suç olduğu belirtilen faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ile elde edilen kazançlar kara para, bahse mevzu paranın yasal görünüm kazanmasını sağlamak ise kara para aklama olarak ifade edilmektedir. Kara paranın aklanması hem ülke içerisindeki finansal sistemi hem de uluslararası piyasaları olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Kara para ile mücadele edebilmek adına ülkeler kendi içerisinde gerekli mevzuatların düzenlenmesini sağlamakta, uluslararası alanda ikili anlaşmalar yapmakta ve aklama ile mücadele eden kuruluşların bünyesinde yer almaktadır. Teknolojik gelişmelerle beraber sanal paraların ortaya çıkması, internet bankacılığının hemen herkes tarafından kullanılır olması, paranın çok hızlı bir şekilde el değiştirebilmesi gibi durumlar yaşanmakta ve tüm bunlar aklayıcılar tarafından takip edilerek lehlerine kullanılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada kara para aklama faaliyetlerinin tanımı, aşamaları, yöntemleri ve Türkiye’de mücadelenin başta MASAK olmak üzere ne şekilde gerçekleştirildiği incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kara Para Aklama, Kara Para Aklama ile Mücadele, MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu)

Kaynakça

• Anadolu Ajansı. (2022). Erişim Tarihi: 20.01.2023, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/masak-tiktok-platformunda-suc-gelirlerini-aklayanlara-karsi-harekete-gecti/2671016
• Aksakal, M. (2008). Karapara Aklama Suçu ile Organize Suçu ve Terörizmin Finansmanı Suçu Arasındaki İlişki ve Mücadele Yöntemleri, [Yüksek Lisans Tezi]. Bandırma: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydın, S. (2008). Kara Para Aklama ve Terörizmin Finansmanı. Ankara: Adalet Yayınevi. Demirtaş, İ. (2011). FATF Üyesi Bazı Mali İstihbarat Birimlerinin Yapısı, Fonksiyonları ve MASAK ile Mukayesesi, Ankara: MASAK Yayın No:21.
• Doğan, B. ve Yıldız, A. (2021). Mali Suçlar ve Mali Suçlarla Mücadele: Türkiye Örneği, Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, 5(2), 129-150.
• Erdem, E. (2018). Türkiye ve Avrupa’nın Kara Para Aklanması ile Mücadele Yöntemlerinin Mukayeseli Olarak İncelenmesi, [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Finans Enstitüsü Finans Anabilim Dalı Uluslararası Bankacılık ve Finans Bilim Dalı.
• Ergül, E. (1999). Kara Paranın Aklanmasının Hukuki ve Cezai Boyutları, Kara Para Aklama Faaliyetleri ve Önlemler, TCMB, Ankara S.23-35.
• Gümüşkaya, H.(1998). Kara Paranın Ulusal ve Uluslararası Finans Üzerine Etkileri, [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gürel, E. ve Şahin, Ç. (2022). Dijital Dünyada Kara Para Aklama: Örnek Olaylar, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(3), 2289-2305. MASAK. 2019 Faaliyet Raporu.https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2021/01/FAALIYET_RAPORU_2019-FINAL-1.pdf
• MASAK. 2022 Faaliyet Raporu. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2023/04/2022-Faaliyet-Raporu.pdf
• MASAK. (2023a). Erişim Tarihi: 08.01.2023, https://masak.hmb.gov.tr/aklama-yontemleri
• MASAK. (2023b). Erişim Tarihi: 07.04.2023, https://masak.hmb.gov.tr/koordinasyon-kurulu
• Taşdelen, A. (2003). Hukuksal Açıdan Türkiye’de Kara Paranın Aklanması ve Önlenmesi. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
• TBB. (2003). Karaparanın Aklanması Suçu ile Mücadele ve Bankaların Yükümlülükleri, (Yayın No:235). Aralık, İstanbul: TBB Yayınları.
• Twitch. (2023). Erişim Tarihi: 18.01.2023, https://www.twitch.tv/bits
• Ünlü, U. (2019). Kara Para Aklamada Yeni Yöntemler ve Kara Paranın Ekonomi Üzerindeki Etkileri, Sayıştay Dergisi, 113, 155-179.
• Yıldız, A. ve Demir, M. (2019). Vergi Cennetleri ve Küresel Gelir Eşitsizliği, Maliye Dergisi, 176:329-354. Yılmaz, S. (2006). Karaparanın Aklanması ve Türkiye Boyutu, [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.