Öğretmen Algılarına Göre Kamu ve Özel Okul Yöneticilerinin Kişisel İnisiyatif Alma Düzeylerinin Karşılaştırılması

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 314 - 327, 31.12.2021

Yılmaz Kılıç

Öz

Bu çalışma, kamu okullarında ve özel okullarda görev yapan okul müdürlerinin kişisel inisiyatif alma düzeylerinin öğretmen algılarınca karşılaştırılması amacıyla tasarlanmıştır. Çalışmanın grubunu 2018-2019 akademik yılında Konya merkezde bulunan kamu ve özel okullarda çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Veriler nicel araştırma yaklaşımı çerçevesinde 420 öğretmenden ölçek aracılığıyla rastgele elde edilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Akın (2012) tarafından geliştirilen ve 3 boyut 32 maddeden oluşan Okul Yöneticilerinin Kişisel İnisiyatif Alma Ölçeği kullanılmıştır. Yapılan analizlerde özel okullarda görev yapan okul yöneticilerinin kamu okullarında görev yapan okul yöneticilerinden daha çok kişisel inisiyatif aldıkları gözlenmiştir. Ayrıca elde edilen bulgular ışığında “kendiliğinden başlama, proaktiflik ve ısrarcılık” kişisel inisiyatif almanın tüm alt boyutlarında özel okul yöneticilerinin kişisel inisiyatif alma düzeylerinin daha yüksek çıktığı, kamu ve özel okul yöneticilerinin kişisel inisiyatif alma durumları arasında anlamlı düzeyde farklılaşmanın olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu, Özel, Kişisel insiyatif, Yönetici

Comparison of Taking Personal Initiative of Public and Private School Administrators According to the Perceptions of Teacher

Öz

This study was designed to compare the levels of taking personal initiative of school administrators who work in public and private schools with the perceptions of teacher. The sample of the study consists of teachers working in public and private schools in the centre of Konya in the 2018- 2019 academic year. The data were obtained randomly from 420 teachers through a scale within the framework of the quantitative research approach. The Personal Initiative Scale of School Administrators, developed by Akın (2012) and consists of 3 dimensions and 32 items, was used as a data collection tool in the study. In the analysis, it was observed that school administrators working in the private schools took more personal initiative than school administrators working in the public schools. In addition, in the light of the findings, it was determined that the levels of taking personal initiative of the private school administrators were higher in all sub-dimensions of taking personal initiative “self-starting, proactivity and persistency” and it has been concluded that there is a significant difference between public and private school administrators’ taking personal initiative levels.

Anahtar Kelimeler

Public, Private, Personal initiative, Administrators

Kaynakça

• Akın, U. (2012). Kamu ilköğretim okulu müdürlerinin kişisel inisiyatif alma durumları ve öz-yeterlikleriyle ilişkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akın, U. (2014). Okul müdürlerinin inisiyatif alma düzeyleri ile öz-yeterlikleri arasındaki ilişki Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20 (2), 125-149.
• Aypay, A., ve Şekerci, M. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin yönetim becerileri ile grup etkililiği arasındaki ilişki, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (57), 133-160.
• Baker, D., Han, M., & Keil, C. T. (1996). U.S. Department of education, national center for education statistics, How different, how similar? Comparing key organizational qualities of American public and private secondary schools, Washington, D.C.
• Balcı, A. (2011). Eğitim yönetiminin değişen bağlamı ve eğitim yönetimi programlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 162, 196–208.
• Boyne, G. A. (2002). Public and private management: What’s the difference? Journal of Management Studies, 39 (1), 92-122.
• Bryk, A. S., Lee, V. E., & Holland, P. B. (1993). Catholic schools and the common good. Mass.: Harvard University Press.
• Bursalıoğlu, Z. (2011). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış (16. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Carson, C. M. (2005). A historical view of Douglas McGregor's theory Y. Management Decision, 43 (3), 450-460.
• Crant, J. M. (2000). Proactive behavior in organizations. Journal of Management, 26, 435–462.
• Farooqi, I, Jan, M.F., & Gohar, F. (2017). The role of private educational institutions in the social development of Khyber Pakhtunkhwa, Journal of Managerial Sciences, 11(2), 285-302.
• Fay, D., & Frese, M. (2001). The concept of personal initiative: An overview of validity studies. Human Performance, 14(1), 97–124.
• Fraenkel, J., Wallen, N., & Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education. Columbus, OH: McGraw-Hill.
• Frese, M. (1997). Dynamic self-reliance: An important concept for work. In C. L. Cooper & S. E. Jackson (Eds.), Creating tomorrow’s organizations , 399–416. Chichester, England: Wiley.
• Frese, M., Kring, W., Soose, A., & Zempel, J. (1996). Personal initiative at work: Defferences between East and West Germany. Academy of Management Journal, 39 (1), 37–63.
• Frese, M., Fay, D., Hilburger, T., Leng, K., & Tag, A. (1997). The concept of personal initiative: Operationalization, reliability and validity in two German samples. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 70, 139-161.
• Frese M, Fay D. (2001). Personal initiative (PI): An active performance concept for work in the 21. Century. In B. M. Staw & R. M. Sutten (Eds.), Research in Organizational Behavior, 23, 133-187. Amsterdam: Elsevier Science.
• Frese, M., Garst, H., & Fay, D. (2007). Making things happen: Reciprocal relationships between work characteristics and personal initiative in a four-wave longitudinal structural equation model. Journal of Applied Psychology, 92(4), 1084-1102.
• Hargreaves, A. (2004) Inclusive and exclusive educational change: emotional responses of teachers and implications for leadership. School Leadership and Management, 24(3), 287–306.
• Karahan, M. (2019). İlköğretim okulu yöneticilerinin yetki kullanımında ve yetki devrinde yaşadıkları sorunlar (Kars İli Örneği), Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) 6 (3),345-380. Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• Keser Z. Ortaöğretim okul müdürlerinin yetki ve sorumluluklarını kullanma derecelerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Kharat, V.V. (2016). Private management institutions: challenges education and directions Prime International Research Journal, III (1), 17-24.
• Kılıç, Y. (2019). Okul yöneticilerinin kişisel inisiyatif alma ve sergiledikleri liderlik davranışlarının öğretmen motivasyonuna etkisi, Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Koç, Y. (2017). Kamu ortaöğretim okulu müdürlerinin hukuksal yetkilerini kullanımına ilişkin görüşleri, Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 215-233.
• Nayır, F., ve Taşkın, P. (2017). Eğitim örgütlerinde örgütsel destek algısı ile inisiyatif alma davranışı arasındaki ilişki YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1):1319-1356
• OECD. (2012). Public and Private Schools: How management and funding relate to their socio-economic profile, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264175006-en
• Pamuk, H. ve Kaya, Ç. (2009). Anadolu öğretmen lisesi müdürlerinin eğitim öğretim sürecindeki rolleri. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Rank, J. (2006). Leadership predictors of proactive organizational behavior: Facilitating personal initiative, voice behavior, and exceptional service performance (Unpublished doctoral dissertation). University of South Florida. USA.
• Sevil, E., ve Bülbül, T. (2019). Okul yöneticilerinin benlik saygısı düzeyleri ile kişisel inisiyatif alma durumları arasındaki ilişki Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 700-719.
• Sezer, Ş., ve Akan, D. (2018). Okul müdürlerinin yönetsel özellikleri, kültüre bağlı yönetsel değerleri ve kendilerinden beklenen evrensel liderlik değerleri, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(3), 729-737.
• Snyder, T. (1997). U.S. Department of education, national center for education statistics, findings from the condition of education 1997: Public and private schools: How do they differ?, Washington, D.C.
• Sonnentag, S., Frese, M., Brodbeck, F.C. ve Heinbokel, T. (1997). Use of design methods, team leaders' goal orientation, and team effectiveness: a follow-up study in Software Development Projects. International Journal Of Human-Computer Interaction, 9 (4), 443-454.
• Şentürk, İ. (2018). The first step to leadership in school management: Taking initiative, Chapter 2, We are IntechOpen, the first native scientific publisher of Open Access book
• Şişman, M., ve Turan, S. (2003). Eğitimde yerelleşme ve demokratikleşme çabaları. Teorik bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34,300-315.
• Turan, S, Yücel. C, Karataş, E., ve Demirhan, G. (2010). Okul müdürlerinin yerinden yönetim hakkındaki görüşleri, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 1-18.
• Yücel Z. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin yetki kullanımında ve yetki devrinde yaşadıkları sorunlar, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Pamukkale Üniversitesi, Denizli.