Öz
Türkiye’nin tarafı olduğu ikili ve çok taraflı ekonomik ticari anlaşmaları küresel ve bölgesel çabalar olarak ikiye ayrılabilir. Küresel çabalar olarak Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) ve sonra kurulan Dünya Ticaret Örgütü (WTO) iken bölgesel çabalarda ise Tercihli Ticaret Anlaşmaları (TTA), Gümrük Birliği (GB) ve son dönemde yaygın olarak kullanılan Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) dış ticaretin serbestleşmesi çabalarını temsil etmektedir. Türkiye 1980 yıllarından itibaren ihracata dayalı büyüme modelini benimseyerek hem küresel boyutta hem de bölgesel çabaların içerisinde yer almıştır. Türkiye Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) iki amaçla yapıldığı görülmektedir. Bunlardan birincisi yerli ürünlerin satılarak yeni pazarlar keşfetmek ve dış ticarette çeşitlendirmeye gitmektedir. İkinci neden ise Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin (AB) Gümrük Birliği’ne (GB) dahil olması nedeni ile Avrupa Birliği’nin (AB) dış ticaret politikasına uyma yükümlülüğüdür. Bölgesel çabalar içerisinde yer alan Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) başta EFTA, NAFTA, FTAA, ASEAN, SADC, TPP, TTIP ve APEC’dir. Serbest Ticaret Anlaşmalarının (STA) yaygın olarak tercih edilmesinin nedenleri, STA’ların ülkeler arasındaki ticaretin serbestleştirilmesi için bir araç olarak görülmesidir. GATT ve WTO’nun ticaret anlaşmalarında yetersiz kalması nedeniyle STA’ların ülkelerin dış ticaret hacminde arttırıcı etkisi olmuştur. Bu çalışmada Türkiye’nin imzalamış olduğu ticaret anlaşmalarının ülkeye yapmış olduğu katkılar ve bu katkıların sayısal veriler analiz edilmesi amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
İkili Ticari Anlaşmalar İhracat Serbest Ticaret Anlaşmaları İkili Ticari Anlaşmalar, İhracat, Serbest Ticaret Anlaşmaları
Kaynakça
- Ateş, E., Seymen ve A. D. (2019) Türkiye’nin İmzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları: İki Yanlı-Sektörel Bir Analiz ve Dış Ticaret Politikası Açısından Bir Değerlendirme, Sosyoekonomi Dergisi, 27(42), 255-282. Doğan, A. ve Uzun, A. (2014) Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye’nin Dış Ticaretine Etkileri” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1).
- Kalaycı, C., Küçükali, C. (2018) “ürkiye Avrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği: Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi” İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 6(3), 13-23.
- Kirişçi, K. (2013) “urkey and the Transatlantic Trade and Investment Partnership: Boosting the Model Partnership with the United States” http://goo.gl/xW3SQq, Erişim Tarihi: 01 Şubat 2021.
- Kocamaz, S. (2015) Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Antlaşması’nın Dünya Ticareti ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisi, Ege Strategic Research Journal, 6 (2): 31-56.
- Koçtürk, O. M. ve Kocaefe, A. (2014) Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türk Dış Ticareti Üzerine Etkileri”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 20(2): 65-77.
- Küçük, N. E. ve Aslan, N. (2015) Transatlantik Ticaret ve Yatırım Anlaşması’nın Tarihsel Süreci ve Türkiye’ye Etkileri, Beykoz Akademi Dergisi, 3(1), 99-118.
Öz
Turkey was the side of bilateral and multilateral trade agreements can be divided into
global and regional economic efforts. While the General Agreement on Tariffs and Trade
(GATT) and the World Trade Organization (WTO) were established as global efforts, in
regional efforts, Preferential Trade Agreements (TTA), Customs Union (GB) and Free
Trade Agreements (FTA) represents trade liberalization efforts. Turkey both at the global
level by adopting the model of export-led growth starting from 1980, has been involved in
regional efforts. Turkey Free Trade Agreement (FTA) it is seen that done for two purposes.
The first one is to explore new markets by selling local products and diversify in foreign
trade. The second reason is that Turkey's European Union (EU) Customs Union (CU) with
the European Union because of the inclusion (EU) foreign trade policy is the obligation to
comply. Free Trade Agreements (STA) included in regional efforts are mainly EFTA,
NAFTA, FTAA, ASEAN, SADC, TPP, TTIP and APEC. The reasons why Free Trade
Agreements (FTAs) are widely preferred is that FTAs are seen as a tool for liberalizing
trade between countries. Due to the inadequacy of GATT and WTO in trade agreements,
FTAs have had an increasing effect on the foreign trade volume of countries. In this study,
the contribution of Turkey's trade agreements which have been signed have done to the
country and are intended to be quantitative data analysis of these contributions. Keywords:
Bilateral Trade Agreements, Export, Free Trade Agreements
Keywords: Bilateral Trade Agreements, Export, Free Trade Agreements
Kaynakça
- Ateş, E., Seymen ve A. D. (2019) Türkiye’nin İmzaladığı Serbest Ticaret Anlaşmaları: İki Yanlı-Sektörel Bir Analiz ve Dış Ticaret Politikası Açısından Bir Değerlendirme, Sosyoekonomi Dergisi, 27(42), 255-282. Doğan, A. ve Uzun, A. (2014) Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye’nin Dış Ticaretine Etkileri” C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1).
- Kalaycı, C., Küçükali, C. (2018) “ürkiye Avrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği: Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi” İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 6(3), 13-23.
- Kirişçi, K. (2013) “urkey and the Transatlantic Trade and Investment Partnership: Boosting the Model Partnership with the United States” http://goo.gl/xW3SQq, Erişim Tarihi: 01 Şubat 2021.
- Kocamaz, S. (2015) Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Antlaşması’nın Dünya Ticareti ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisi, Ege Strategic Research Journal, 6 (2): 31-56.
- Koçtürk, O. M. ve Kocaefe, A. (2014) Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türk Dış Ticareti Üzerine Etkileri”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 20(2): 65-77.
- Küçük, N. E. ve Aslan, N. (2015) Transatlantik Ticaret ve Yatırım Anlaşması’nın Tarihsel Süreci ve Türkiye’ye Etkileri, Beykoz Akademi Dergisi, 3(1), 99-118.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 23 Mart 2022 |
| Kabul Tarihi | 23 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 6 Sayı: 1 |
