Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 3, 255 - 259, 01.12.2020
https://doi.org/10.32707/ercivet.828781

Öz

Bu çalışmanın amacı, iklim değişikliklerinin hayvancılık sektörüne ve hayvancılığın da iklim değişiklikleri üzerine etkilerinin araştırılmasıdır. Çalışmanın materyalini Türkiye’de 2018 yılı itibariyle sığır, manda, koyun, keçi ve kanatlılar-dan (broiler, yumurta tavuğu ve hindi) elde edilen hayvansal üretim miktarlarına ait (kırmızı et, süt, kanatlı eti ve yumur-ta) resmi veriler oluşturmuştur. Çalışmada çeşitli hayvansal üretim faaliyetleri sonucunda atmosfere salınan sera gazı miktarları karbondioksit eşdeğeri (CO2e) şeklinde hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre, Türkiye’de hayvancılık kaynaklı 47,8 milyon ton CO2e sera gazı salınımının olduğu belirlenmiştir. Bu değer, Türkiye’deki toplam sera gazı salı-nımının %9’unu oluşturmaktadır. Sonuç olarak; hayvancılığın yeryüzünde değişen iklimlerden en fazla etkilenecek sektörlerin başında geldiği, Türkiye gibi kırsal ekonomik yapısı ağır basan bir ülkede de hayvancılığın ve bu işle uğra-şan üretici kesimin olumsuz etkileneceği aşikârdır. Bir taraftan bu olumsuzluğun giderilmeye çalışılması, diğer taraftan hayvancılık kaynaklı sera gazı salınımının azaltılması yönünde politika tedbirlerinin geliştirilmesi gerekmektedir.

Kaynakça

  • Başoğlu A, Telatar OM. İklim değişikliğinin etkileri: Tarım sektörü üzerine ekonometrik bir uygulama. KTÜSBE Derg 2013; 6: 8-16.
  • Bayraç HN, Doğan E. Türkiye’de iklim değişikliğinin tarım sektörü üzerine etkileri. OGUİİBF Derg 2016; 11(1): 23-48.
  • Bozoğlu B, Keskin B, Cavdar S. Küresel ısınma. 6. çevre sorunlarına öğrenci yaklaşımları sempozyu-mu, Mersin. http://www.cevre.metu.edu.tr; Erişim tarihi: 12.01.2020.
  • Dellal İ. Küresel iklim değişikliği ve enerji kıskacında tarım ve gıda sektörü. İGEME’den Bakış 2008; 35: 103-11.
  • Demir P, Cevger Y. Küresel ısınma ve hayvancılık sektörü. Vet Hek Dern Derg 2007; 78(1): 13-6.
  • Gerber PJ, Steinfeld H, Henderson B, Mottet A, Opio C, Dijkman J, Tempio G. Tackling climate change through livestock: A global assessment of emissi-ons and mitigation opportunities. Food and Agri-culture Organization of the United Nations (FAO) 2013; p. 115.
  • Görgülü M, Koluman Darcan N, Göncü Karakök S. Animal husbandry and global warming. Beşinci Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. 30 Eylül- 3 Ekim 2009; Çorlu-Türkiye.
  • Grossi G, Goglio P, Vitali A, Williams AG. Livestock and climate change: İmpact of livestock on cli-mate and mitigation strategies. Anim Front 2019; 9(1): 69-76.
  • Kılıç İ, Amet B. Bir süt sığırı işletmesinin karbon ayak izinin tahminlenmesi: Bursa örneği. JAFAG 2017; 34: 134-42.
  • Koluman N. Küresel ısınma, iklim değişikliği ve hay-vansal üretim, Altıncı Zootekni Bilim Kongresi. 23-25 Haziran 2009; Erzurum-Türkiye.
  • Köknaroğlu H, Akünal T. Küresel ısınmada hayvancı-lığın payı ve zooteknist olarak bizim rolümüz. SDÜ Zir Fak Derg 2010; 5 (1): 67-75.
  • Lacetera N, Bernabucci U, Ronchi B, Nardone A.Physiological and productive consequences of heat stress. The case of dairy ruminants. In Pro-ceedings of the Symposium on interaction between climate and animal production: EAAP Technical Series 2003; 7: 45-60.
  • Model EA. The global livestock environmental as-sessment model. Food and Agriculture Organiza-tion of the United Nations (FAO) 2017; p. 22-6.
  • Nardone A, Ronchi B, Lacetera N, Ranieri MS, Ber-nabucci U. Effects of climate changes on animal production and sustainability of livestock systems. Livest Sci 2010; 130 (1-3): 57-69.
  • Özkan Ş. Türkiye’de hayvancılık kaynaklı sera gazı üretimi ve azaltma yöntemleri. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2013; 10(3): 185-92.
  • Özmen MT. Sera gazı-küresel ısınma ve Kyoto Protokolü. İMO Derg 2009; 453(1): 42-6.
  • Petrovica Z, Djordjevic V, Milicevic D, Nastasijevic I, Parunovic N. Meat production and consumption: Environmental consequences. Procedia Food Sci 2015; 5: 235-8.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2018). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27675; Erişim tarihi: 15.01.2020.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2019). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002; Erişim tarihi: 16.01.2020.
  • Wiedmann T, Minx J. A definition of ‘carbon footprint’. Ecological economics research trends 2008; 1: 1-11.

Does Climate Effecting the Livestock or Livestock Effecting the Climate?

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 3, 255 - 259, 01.12.2020
https://doi.org/10.32707/ercivet.828781

Öz

The aim of this study was to investigate the effects of climate changes on livestock sector and livestock on climate changes. The material of study was official data of animal production quantities (red meat, milk, poultry meat and eggs) obtained from cattle, buffalo, sheep, goats and poultry (broilers, laying hens and turkeys) for the year 2018. In the study, the amount of greenhouse gas emitted into the atmosphere as a result of various animal production activi-ties has been calculated as carbon dioxide equivalent (CO2e). According to the results, 47.8 million tons CO2e of animal origin greenhouse gas emissions was determined in Turkey. This value constitutes 9% of the total greenhouse gas emissions in Turkey. In conclusion, livestock is one of the sectors that will be most affected by the changing climates on earth, it is obvious that livestock and the producers who are engaged in this field will be adversely affected in a country like Turkey which is rural structure outweighs. On one hand, it is necessary to eliminate this negativity and on the other hand, develop policy measures to reduce greenhouse gas emissions sourced livestock.

Kaynakça

  • Başoğlu A, Telatar OM. İklim değişikliğinin etkileri: Tarım sektörü üzerine ekonometrik bir uygulama. KTÜSBE Derg 2013; 6: 8-16.
  • Bayraç HN, Doğan E. Türkiye’de iklim değişikliğinin tarım sektörü üzerine etkileri. OGUİİBF Derg 2016; 11(1): 23-48.
  • Bozoğlu B, Keskin B, Cavdar S. Küresel ısınma. 6. çevre sorunlarına öğrenci yaklaşımları sempozyu-mu, Mersin. http://www.cevre.metu.edu.tr; Erişim tarihi: 12.01.2020.
  • Dellal İ. Küresel iklim değişikliği ve enerji kıskacında tarım ve gıda sektörü. İGEME’den Bakış 2008; 35: 103-11.
  • Demir P, Cevger Y. Küresel ısınma ve hayvancılık sektörü. Vet Hek Dern Derg 2007; 78(1): 13-6.
  • Gerber PJ, Steinfeld H, Henderson B, Mottet A, Opio C, Dijkman J, Tempio G. Tackling climate change through livestock: A global assessment of emissi-ons and mitigation opportunities. Food and Agri-culture Organization of the United Nations (FAO) 2013; p. 115.
  • Görgülü M, Koluman Darcan N, Göncü Karakök S. Animal husbandry and global warming. Beşinci Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. 30 Eylül- 3 Ekim 2009; Çorlu-Türkiye.
  • Grossi G, Goglio P, Vitali A, Williams AG. Livestock and climate change: İmpact of livestock on cli-mate and mitigation strategies. Anim Front 2019; 9(1): 69-76.
  • Kılıç İ, Amet B. Bir süt sığırı işletmesinin karbon ayak izinin tahminlenmesi: Bursa örneği. JAFAG 2017; 34: 134-42.
  • Koluman N. Küresel ısınma, iklim değişikliği ve hay-vansal üretim, Altıncı Zootekni Bilim Kongresi. 23-25 Haziran 2009; Erzurum-Türkiye.
  • Köknaroğlu H, Akünal T. Küresel ısınmada hayvancı-lığın payı ve zooteknist olarak bizim rolümüz. SDÜ Zir Fak Derg 2010; 5 (1): 67-75.
  • Lacetera N, Bernabucci U, Ronchi B, Nardone A.Physiological and productive consequences of heat stress. The case of dairy ruminants. In Pro-ceedings of the Symposium on interaction between climate and animal production: EAAP Technical Series 2003; 7: 45-60.
  • Model EA. The global livestock environmental as-sessment model. Food and Agriculture Organiza-tion of the United Nations (FAO) 2017; p. 22-6.
  • Nardone A, Ronchi B, Lacetera N, Ranieri MS, Ber-nabucci U. Effects of climate changes on animal production and sustainability of livestock systems. Livest Sci 2010; 130 (1-3): 57-69.
  • Özkan Ş. Türkiye’de hayvancılık kaynaklı sera gazı üretimi ve azaltma yöntemleri. Erciyes Üniv Vet Fak Derg 2013; 10(3): 185-92.
  • Özmen MT. Sera gazı-küresel ısınma ve Kyoto Protokolü. İMO Derg 2009; 453(1): 42-6.
  • Petrovica Z, Djordjevic V, Milicevic D, Nastasijevic I, Parunovic N. Meat production and consumption: Environmental consequences. Procedia Food Sci 2015; 5: 235-8.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2018). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27675; Erişim tarihi: 15.01.2020.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2019). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002; Erişim tarihi: 16.01.2020.
  • Wiedmann T, Minx J. A definition of ‘carbon footprint’. Ecological economics research trends 2008; 1: 1-11.
Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Savaş Sarıözkan Bu kişi benim 0000-0003-2491-5152

Mehmet Küçükoflaz Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2020
Gönderilme Tarihi 13 Temmuz 2020
Kabul Tarihi 24 Ağustos 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 17 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Sarıözkan, S., & Küçükoflaz, M. (2020). İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(3), 255-259. https://doi.org/10.32707/ercivet.828781
AMA Sarıözkan S, Küçükoflaz M. İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. Aralık 2020;17(3):255-259. doi:10.32707/ercivet.828781
Chicago Sarıözkan, Savaş, ve Mehmet Küçükoflaz. “İklim Mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık Mı İklimi Etkiliyor?”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17, sy. 3 (Aralık 2020): 255-59. https://doi.org/10.32707/ercivet.828781.
EndNote Sarıözkan S, Küçükoflaz M (01 Aralık 2020) İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17 3 255–259.
IEEE S. Sarıözkan ve M. Küçükoflaz, “İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?”, Erciyes Üniv Vet Fak Derg, c. 17, sy. 3, ss. 255–259, 2020, doi: 10.32707/ercivet.828781.
ISNAD Sarıözkan, Savaş - Küçükoflaz, Mehmet. “İklim Mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık Mı İklimi Etkiliyor?”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 17/3 (Aralık 2020), 255-259. https://doi.org/10.32707/ercivet.828781.
JAMA Sarıözkan S, Küçükoflaz M. İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2020;17:255–259.
MLA Sarıözkan, Savaş ve Mehmet Küçükoflaz. “İklim Mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık Mı İklimi Etkiliyor?”. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, c. 17, sy. 3, 2020, ss. 255-9, doi:10.32707/ercivet.828781.
Vancouver Sarıözkan S, Küçükoflaz M. İklim mi Hayvancılığı Yoksa Hayvancılık mı İklimi Etkiliyor?. Erciyes Üniv Vet Fak Derg. 2020;17(3):255-9.