İç Anadolu Bölgesinin Bir İlinde Çalışan Ebelerin Profesyonel Tutumlarını Etkileyen Bazı Etmenler

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 140 - 147, 05.04.2024

Serpil Toker , Handan Güler

https://doi.org/10.5281/zenodo.10926726

Öz

Amaç: Bu araştırma ile İç Anadolu Bölgesinin bir ilinde çalışan ebelerin meslekte profesyonel tutumlarını belirlenmek ve bunu etkileyebilecek bazı etkenleri saptamak amaçlandı.
Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Türkiye’nin iç bölgesinde bulunan bir ilde çalışan 118 ebe ile yapılan araştırmada veriler kişisel bilgi formu ve Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri (MPTE) ile toplandı. Veriler; sayı, yüzde, ortalama, standart sapma gibi tanımlayıcı istatistikler ve varyans analizi farklılığını belirlemek için Bonferroni ileri düzey testi kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: Araştırmada MPTE puan ortalaması 142±10,9 olan ebelerin; yaşı, medeni durumu, çocuk sahibi olması, eğitim durumu, aylık geliri, haftalık çalışma süresi, mesleği isteyerek seçme, mesleği sevme durumu MPTE puan ortalamasını etkilemedi (p>0.05). Buna karşın ebelerin çalıştığı kurum, çalışılan birim, çalışma şekli ve profesyonellik ile ilgili eğitim alma durumu MPTE puan ortalamasını anlamlı derecede etkiledi (p<0.05).
Sonuç: Hastanede, doğumhane servisinde, gece-gündüz vardiyasında çalışan ve profesyonellikle ilgili eğitim almayan ebelerin profesyonellik düzeyleri diğer ebelerden daha düşüktür. Bu nedenle ebelerin profesyonellik ve profesyonel tutumlarının belirli aralıklarla değerlendirilmesi ve profesyonel tutumu artırmaya yönelik hizmet içi eğitimler ve çalışmalar yapılması önerilir.

Anahtar Kelimeler

Ebelik, profesyonellik, tutum

Some Factors Affecting Professional Attitudes of Midwives Working in a Province of Central Anatolia Region of Türkiye

Öz

Objective: This research was conducted to determine the professional attitudes of midwives working in a province of the Central Anatolian Region of Turkey and to determine some factors that may affect this.
Method: The research is of descriptive type. In the research conducted with 118 midwives working in a province located in the inner region of Turkey, data were collected with a personal information form and Professional Attitude Inventory in Occupation (PAIO). The data were evaluated using descriptive statistics such as number, percentage, mean, standard deviation, and the Bonferroni advanced test to determine the variance analysis difference.
Results: In the study, midwives with a mean PAIO score of 142±10.9; Age, marital status, having children, education status, monthly income, weekly working hours, choosing the profession willingly, liking the profession did not affect the mean PAIO score (p>.05). On the other hand, the institution where the midwives work, the unit they work in, the way they work and the level of professionalism have affected the PAIO mean score significantly (p<.05).
Conclusion: Midwives working in the hospital, day and night shifts, in the maternity ward and not receiving professional training have lower professional attitudes than other midwives. In-service training is recommended for midwives to increase professionalism and professional attitude.

Anahtar Kelimeler

Midwifery, professionalism, attitude

Kaynakça

• Adıgüzel, O., Tanriverdi, H., & Özkan Sönmez, D. (2011). Mesleki profesyonellik ve bir meslek mensupları olarak hemşireler örneği. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 235-260.
• Attwell, K., Wiley, K. E., Waddington, C., Leask, J., & Snelling, T. (2018). Midwives’ attitudes, beliefs and concerns about childhood vaccination: a review of the global literature. Vaccine, 36(44), 6531-6539.
• Aydın, M., & Akan, N. (2010). Mersin Büyükşehir Belediye sınırları içinde çalışan ebelerin mesleki doyumu. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 15-21.
• Beydağ, K.D., Arslan, H. (2008). Kadın-doğum kliniklerinde çalışan ebe ve hemşirelerin profesyonelliklerini etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7), 75-87.
• Buyruk, H., & Akbaş, A. (2021). Öğretmenlerin mesleki profesyonelliği ile özerkliği arasındaki ilişkiye dair bir çözümleme. Eğitim ve Bilim, 46(208), 431-451.
• Collins, C. T., Fereday, J., Pincombe, J., Oster, C., & Turnbull, D. (2010). An evaluation of the satisfaction of midwives’ working in midwifery group practice. Midwifery, 26(4), 435-441.
• Çakı Fırtına, E., & Sönmez, M. (2020). Hastanede çalışan hemşirelerin meslekte profesyonel tutum düzeylerinin belirlenmesi. Türk Fen ve Sağlık Dergisi, 1(2), 58-69.
• Dawson, K., Newton, M., Forster, D., & McLachlan, H. (2018). Comparing caseload and non-caseload midwives’ burnout levels and professional attitudes: a national, cross-sectional survey of Australian midwives working in the public maternity system. Midwifery, 63, 60-67.
• Demir Dikmen, Y., Yönder, M., Yorgun, S., Yıldırım Usta, Y., Umur, S., Aytekin, A. (2014). Hemşirelerin profesyonel tutumları ile bunu etkileyen faktörlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3):158-163.
• Erbil, N., Bakır, A. (2009). Meslekte profesyonel tutum envanterinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 290-302.
• Ekström, A. C., & Thorstensson, S. (2015). Nurses and midwives professional support increases with improved attitudes-design and effects of a longitudinal randomized controlled process-oriented intervention. BMC pregnancy and childbirth, 15(1), 1-9.
• Göriş, S., Kılıç, Z., Ceyhan, Ö., Şentürk, Ö. (2014). Hemşirelerin profesyonel değerleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5(3):137-142.
• Karakuş, Ç. (2019). Çalışma hayatında iş tatmini ve iş stresi: özel bir hastanede çalışan hemşireler üzerine bir araştirma. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 92-104.
• Karamanoğlu Yavuz, A., Gök Özer, F., Tuğcu, A. (2009). Denizli ilindeki hastanelerin cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin mesleki profesyonelliklerinin değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi, 14(1):12-17.
• Kaçaroğlu Vicdan, A. (2010). Hemşirelikte profesyonellik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Sempozyum özel sayısı, 261-263.
• Koçakoğlu, M., Türkmen, L. (2010). Biyoloji dersine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Ahi Ervan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 229-245
• Merih Doğan, Y., & Esencan Yılmaz, T. (2007). Çocuk ve kadın doğum kliniklerinde çalışan hemşire/ebelerin mesleki tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 38(2), 61-66.
• Matthews, R., Hyde, R., Llewelyn, F., Shafiei, T., Newton, M., & Forster, D. A. (2022). Factors associated with midwives’ job satisfaction and experience of work: a cross-sectional survey of midwives in a tertiary maternity hospital in Melbourne, Australia. Women and Birth, 35(2), e153-e162.
• Özvurmaz, S., & Öncü, A. Z. (2018). Vardiyali ve nöbet sistemi şeklinde çalişma düzeninin hemşireler üzerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 39-46.
• Pınar Ertekin, E., Cesur, B., Duran, Ö., Güler, E., Üstün, Z., & Abak, G. (2013). Ebelik öğrencilerinin mesleki profesyonellikleri ve etkileyen etmenlerin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 8(23), 19-37.
• Shohani, M., & Zamanzadeh, V. (2017). Nurses' attitude towards professionalization and factors influencing it. Journal of caring sciences, 6(4), 345.
• Smith, H., Tallman, R., Kelly, K. (2006). Magnet hospital characteristics and northern Canadian nurses' job satisfaction. Nursing Leadersh, 19(3), 73-86.
• Sökmen, Y., & Taşpınar, A. (2021). Ebelerin mesleki profesyonel tutumlari ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 24(2), 156-166.
• Şenol, F., & Uğurlu, Z. (2019). Farklı kuşaklardaki hemşirelerin mesleki profesyonel tutumlarının belirlenmesi. Sağlık ve Toplum, 29(1), 44-53.
• Yücel, U., İlkay, Ü. N. A. L., Özdemir, T., Koyuncu, M., & Çakmak, N. (2018). Ebelik öğrencilerinin profesyonel değer algılarının belirlenmesi. Medical Sciences, 13(4), 94-104.
• Zhang, J., Haycock-Stuart, E., Mander, R., & Hamilton, L. (2015). Navigating the self in maternity care: how Chinese midwives work on their professional identity in hospital setting. Midwifery, 31(3), 388-394.