Meme kanseri, insidans ve ölüm oranları nedeniyle önemli bir halk sağlığı sorunudur. Tarama programları erken teşhisle hastalığın nüfus üzerindeki etkisini azaltmaya destek olmaktadır. Ancak, korunma ve erken teşhiste sağlığın sosyal belirleyicileri eşitsizliklere sebep olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, sağlığın sosyal belirleyicilerinin meme kanseri bilgi düzeyi ve taramalarına etkisine ilişkin güncel literatürün sistematik derlemesini yapmaktır. 2019-2024 yılları arasında PubMed, Google Scholar ve Cochrane veri tabanlarında “Social determinants of health” AND “Breast cancer” OR “Social determinants of health” AND “Breast cancer screenings” OR “Social determinants of health” AND “Breast cancer knowledge level” OR “Breast cancer screenings” anahtar sözcükleri kullanılarak tarama yapılmıştır. Ulaşılan çalışmalarda sağlığın sosyal belirleyicilerinin (SSB) meme kanseri bilgi düzeyi ve taramalarına etkisi üzerinde önemli bir rol oynadığı belirlenmiştir. Bu kapsamda en çok etki eden faktör olarak görülen meme kanseri ve taramaları hakkında bireylerin bilgi düzeylerinin yüksek olmasının taramalarını yaptırmada olumlu yönde katkı sağladığı saptanmıştır. Sosyoekonomik ve sosyodemografik durum, yaşanılan çevre, etnik köken ve sağlık hizmetlerine erişim gibi sağlığın sosyal belirleyicilerinin meme kanseri bilgi düzeyi ve taramalarına etkisinin olduğu ve bu etkinin düşük gelir düzeyine sahip ülkelerde daha belirgin hale geldiği görülmektedir. Meme kanseri bilgi düzeyi ve tarama programlarına katılımın artırılması için sağlığın sosyal belirleyicileri dikkate alınarak düzenlemelerin yapılması önerilmektedir.
Sağlığın sosyal belirleyicileri meme kanseri meme kanseri bilgi düzeyi meme kanseri taramaları
Breast cancer is a major public health problem due to its incidence and mortality rates. Screening programs help to reduce the impact of the disease on the population with early diagnosis. However, social determinants of health in prevention and early diagnosis may cause inequalities. The aim of this study, to make a systematic review of the current literature on the effect of social determinants of health on breast cancer knowledge level and screening. Between 2019 and 2024, searches were conducted in the PubMed, Google Scholar, and Cochrane databases using the keywords “Social determinants of health” AND “Breast cancer” OR “Social determinants of health” AND “Breast cancer screenings” OR “Social determinants of health” AND “Breast cancer knowledge level” OR “Breast cancer screenings”. The studies reviewed have identified that social determinants of health (SDH) play a significant role in influencing breast cancer knowledge and screenings. In this context, it has been determined that individuals’ high level of knowledge about breast cancer and screenings, which is considered the most influential factor, contributes positively to their participation in screenings. It is observed that social determinants of health, such as socioeconomic and sociodemographic status, living environment, ethnicity, and access to healthcare, have an impact on breast cancer knowledge and screenings, with this effect becoming more pronounced in low-income countries. In order to increase the level of breast cancer knowledge and participation in screening programs, it is recommended to make arrangements by taking into account the social determinants of health.
Social determinants of health breast cancer breast cancer knowledge level breast cancer screenings
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Koruyucu Sağlık Hizmetleri, Sağlığın Sosyal Belirleyicileri |
Bölüm | Derlemeler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 5 Haziran 2025 |
Gönderilme Tarihi | 27 Aralık 2024 |
Kabul Tarihi | 8 Mayıs 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2 |
Uluslararası Hakemli Dergi
Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiş olup dergimize gönderilen yayınlar için gerek değerlendirme gerekse yayınlama dahil yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.