DETERMINING THE KNOWLEDGE AND ATTITUDES OF WOMEN WORKING IN THE POULTRY SECTOR REGARDING FAMILY PLANNING AND EMERGENCY CONTRACEPTION

Yıl 2020, Cilt: 29 Sayı: 2, 123 - 132, 25.09.2020

Nevin Çıtak Bilgin Makbule Tokur Kesgin

https://doi.org/10.34108/eujhs.754337

Cited By: 7

Öz

Objective: The use of family planning methods is important for the protection of reproductive health. However, the use of family planning methods is still low. This study was conducted to determine the knowledge and attitudes of working women towards family planning and emergency contraception.
Method: Descriptive and cross-sectional research was conducted with 280 women of reproductive age in an institution serving in the white meat sector in Western Black Sea Region. The data of the study were collected by using sociodemographic, obstetric, family planning and emergency contraception questions in the personal information form and the Family Planning Attitude Scale (FPAS).
Results: The average age of women was 36.26±6.70. It was determined that 28.9% of them did not use any contraceptive method and 32.2% of those who stated using method were protected by withdrawal. FPAS mean score was 121.98±17.47 and they had a positive attitude. Education status (p<0.001), considering family planning and emergency contraception methods appropriate in accordance with their religion (p<0.001), being informed about family planning (p<0.01) and requesting information (p<0.05) affected family planning attitude. It was determined that 49.6% of women heard about emergency contraception methods, 25.0% knew when to use emergency contraception methods and 6.8% of them used emergency pills.
Conclusion: The mean of family planning attitude scale of working women was slightly above the average score and positive, and awareness of emergency contraception was lower than the family planning methods. Providing trainings by healthcare professionals about family planning may contribute to awareness of working women about reproductive health.

Anahtar Kelimeler

Family planning, attitude, emergency contraception

KANATLI SEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN KADINLARIN AİLE PLANLAMASI VE ACİL KONTRASEPSİYONA İLİŞKİN BİLGİ VE TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Öz

Amaç: Aile planlaması yöntemlerinin kullanımı üreme sağlığının korunması için önemlidir. Bununla birlikte aile planlaması yöntemlerinin kullanımı halen düşüktür. Bu çalışma çalışan kadınların aile planlaması ve acil kontrasepsiyona yönelik bilgi ve tutumlarını belirlemek için yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırma Batı Karadeniz Bölgesi’nde beyaz et sektöründe hizmet veren bir kurumda üreme çağındaki 280 kadın ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formunda yer alan sosyodemografik, obstetrik, aile planlaması ve acil kontrasepsiyona ilişkin sorular ile Aile Planlaması Tutum Ölçeği’nden (APTÖ) yararlanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 36.26±6.70 yıldır. Katılımcıların %28.9’unun aile planlaması yöntemi kullanmadığı, yöntem kullandığını bildirenlerin %32.2’sinin ise geri çekme ile korunduğu belirlenmiştir. APTÖ puan ortalaması 121.98±17.47 olup, olumlu tutuma sahip oldukları görülmüştür. Aile planlaması tutumunu; eğitim durumu (p<0.001), aile planlaması ve acil kontrasepsiyon yöntemlerinin kullanımını dinen uygun bulma (p<0.001), aile planlaması hakkında bilgi almış olma (p<0.01) ve bilgi almayı isteme durumunun (p<0.05) etkilediği saptanmıştır. Kadınların %49.6’sının acil kontrasepsiyon yöntemlerini duyduğu, %25.0’ının acil kontrasepsiyon yöntemlerinin hangi durumda kullanılacağını bildiği ve %6.8’inin acil korunma hapı kullandığı belirlenmiştir.
Sonuç: Çalışan kadınların aile planlaması tutum ölçeği puan ortalamasının ortalamanın biraz üzerinde ve olumlu olduğu, acil kontrasepsiyona ilişkin farkındalıklarının aile planlaması yöntemlerine göre daha düşük olduğu belirlenmiştir. Sağlık profesyonelleri tarafından aile planlaması kapsamında eğitimler verilerek çalışan kadınların üreme sağlığı konusunda bilinçlenmesine katkıda bulunulabilir.

Anahtar Kelimeler

Aile Planlaması, tutum, acil kontrasepsiyon

Kaynakça

• Kasa Semachew A, Tarekegn M, Embiale N. Knowledge, attitude and practice towards family planning among reproductive age women in a resource limited settings of Northwest Ethiopia. BMC Res Notes. 2018; 11(1): 577-83.
• Kabalcıoğlu Bucak F, Kahraman S, Kartal M. Mevsimlik tarım işçisi evli kadınların bebek yapma hakkında düşünceleri ve aile planlaması kullanma durumları. Sağlık Akedemisyenleri Dergisi. 2018; 5(3): 178-83.
• United Nations Population Fund. Family planning. 2019. https://www.unfpa.org/family-planning [Erişim Tarihi: 11.05.2020]
• Apanga PA, Adam MA. Factors influencing the uptake of family planning services in the Talensi District, Ghana. Pan Afr Med J. 2015; 20: 10-18.
• World Health Organization. Statement delivered on behalf of the World Health Organization. New York, USA: United Nations Fiftieth Commission on Population and Development; 3-7 April 2017. https://www.who.int/reproductivehealth/CPD-statement.pdf [Erişim Tarihi: 11.05.2020]
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Tübitak. Ankara, Türkiye.
• Eryılmaz N, Ege E. Doğum sonu dönemdeki kadınların aile planlaması konusundaki tutumları ve ilişkili faktörler. JHS. 2016; 13(2): 3389-401.
• Gözükara F, Kabalcioğlu F, Ersin F. Şanlıurfa ilinde kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2015;12 (1): 9-15.
• Mustafa G, Azmat SK, Hameed W, et al. Family planning knowledge, attitudes, and practices among married men and women in rural areas of Pakistan: Findings from a qualitative need assessment study. Int J Reprod Med. 2015; 2015: 190520.
• Bearak J, Popinchalk A, Alkema L, Sedgh G. Global, regional, and subregional trends in unintended pregnancy and its outcomes from 1990 to 2014: Estimates from a Bayesian hierarchical model. Lancet Glob Health. 2018; 6(4): e380-e9.
• Koçak DY, Duman NB, Topuz Ş, ve ark. Üreme çağındaki kadınların acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 2016; 13(3): 112-116.
• Taşkın Mİ. Acil kontrasepsiyon. Balıkesir Sağlık Bil Derg. 2015; 4(1): 55-9.
• Öner C, Güneri MC, Kars B, Çatak B, Telatar B. Acil kontraseptif yöntemlerin kadınlar tarafından bilinme durumu ve ilişkili faktörler. 2016. http://acikerisim.demiroglu.bilim.edu.tr:8080/xmlui/handle/11446/1016#sthash.SckVErLt.XCw9ehZk.dpbs [Erişim Tarihi: 27.04.2020]
• Demir G, Özsoy S. Çalışan genç erkeklerin acil kontrasepsiyona ilişkin bilgi ve uygulamaları. Sağlık ve Toplum. 2015; 2: 63-72.
• Gül H, Yalçınoğlu N, Atlı ZC. Türkiye'de Çalışma Yaşamında Kadının Konumu ve Sorunları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2014; 13(2):167-176.
• Park C, Kang M-Y, Kim D, et al. Prevalence of abortion and adverse pregnancy outcomes among working women in Korea: A cross-sectional study. PloS one. 2017;12(8).
• Omrak H. Türkiye’de kanatlı sektörü her yıl yüzde 8 büyüyor. Türk Tarım ve Orman Dergisi 2020. http://www.turktarim.gov.tr/Haber/401/turkiyede-kanatli-sektoru-her-yil-yuzde-8-buyuyor. [Erişim Tarihi: 27.04.2020]
• Örsal Ö, Kubilay G. Aile planlaması tutum ölçeğinin geliştirilmesi. FNJN. 2007; 15(60): 155-64.
• Colak E, Orsal O, Orsal O, Giray S. Use of effective contraceptive methods by married Turkish women: A receiver operating characteristic analysis. SBP. 2012; 40(5): 829-41.
• Çıtak Bilgin N, Ak B, Potur DC, Özdoğan E. Identifying engaged couples’ knowledge and attitudes about family planning. Journal of Academic Research in Nursing. 2019; 5(2): 141-8.
• Sağıroğlu PÇ, Eray İK, Yurdakul FE, Yavuz AF. Kadınların kontraseptif yöntem tercihleri ve yöntem kullanırken gebe kalma durumlarının değerlendirilmesi. Ankara Medical Journal. 2017; 17(1): 21-8.
• Sultan S, Ali MM, Bardai SS, Kanpuralla MA, FSA. P. Knowledge, attitude, and practice of family planning methods among married men and women. J Womens Health, Issues Care. 2018; 7(3): 2.
• Avrupa Yetişkin Eğitimi Birliği – EAEA. 21. Yüzyılda Yetişkin Öğrenimi Bildirgesi Öğrenmenin Gücü ve Hazzı. 2019. https://eaea.org/wp-content/uploads/2019/09/eaea_manifesto_turkish_2019_web.pdf [Erişim Tarihi: 04.05.2020]
• Türk R, Terzioğlu F. Geri çekme yöntemi ve kullanımını etkileyen faktörler. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 1(3): 67-80.
• Egelioğlu Cetişli N, Top ED, Arkan G, Kaba F, Ertop F. Evli kadınların kullandıkları aile planlaması yönteminin cinsel yaşam ve benlik saygısına etkisi. HEAD. 2016; 13(2): 101-6.
• Tilahun T, Coene G, Luchters S, et al. Family planning knowledge, attitude and practice among married couples in Jimma Zone, Ethiopia. PLoS One. 2013; 8(4): e61335.
• Hayat H, Khan PS, Imtiyaz B, Hayat G, Hayat R. Knowledge, attitude and practice of contraception in rural kashmir. J Obstet Gynaecol India. 2013; 63(6): 410-4.
• Tezel A, Gönenç İ, Akgün Ş, Karataş DÖ, Yildiz TA. Kadınların aile planlamasına yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 18(3): 181-8.
• Apay SE, Nazik E, Özdemir F, Pasinlioğlu T. Kadınların aile planlamasına ilişkin tutumlarinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 13(3): 1-7.
• Adebowale SA, Adeoye IA, Palamuleni ME. Contraceptive use among Nigerian women with no fertility intention: interaction amid potential causative factors. African Population Studies. 2013; 27(2): 127-39.
• Hameed S, Haq NU, Haque N, et al. Knowledge, Attitude and Practices (KAP) Regarding Family Planning Services among Married Women of Quetta Pakistan. IJRRGY. 2019; 2(1): 1-12.
• Ankomah A, Anyanti J, Oladosu M. Myths, misinformation, and communication about family planning and contraceptive use in Nigeria. J Contracept. 2011; 2: 95-105.
• Pinter B, Hakim M, Seidman DS, et al. Religion and family planning. Eur J Contracept Reprod Health Care. 2016; 21(6): 486-95.
• Karaoğlan S, Duman Mz. Dini inanç ve tutumlarin doğurganlik üzerindeki etkileri (Van ili örneği). Journal of International Social Research. 2017; 10(50):391-404.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. Doğum kontrolünün dinî hükmü nedir? https://kurul.diyanet.gov.tr/cevap-ara/997/dogum-kontolunun-dini-hukmu-nedir. [Erişim Tarihi: 19.05.2020]
• Bostancı MS. Doğu Anadolu Bölgesindeki bir ilçede kadınların kullandıkları kontraseptif yöntemleri için bilgi kaynakları ve istenmeyen gebeliklerle ilişkisi. Dicle Medical Journal/Dicle Tip Dergisi. 2011;38(2): 202-7.
• Doğaner G, Bilgiç D, Doğaner A, ve ark. 15-49 yaş kadınların acil kontrasepsiyona ilişkin bilgi ve tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2011; 4(4): 159-64.
• Bilgili N, Ayaz S. Acil Kontrasepsiyon: Kadınların Bilgi ve Deneyimleri. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009; 8(3): 251-8.
• Mooney-Somers J, Lau A, Bateson D, et al. Enhancing use of emergency contraceptive pills: A systematic review of women’s attitudes, beliefs, knowledge, and experiences in Australia. Health Care for Women International. 2019; 40(2): 174-95.