THE ROLE OF ETHICAL LANGUAGE WITHIN THE CONTEXT OF ECOLOGICAL PROBLEMS

Yıl 2011, Sayı: 11, 103 - 111, 01.04.2011

Hülya Altunya

Öz

This paper will attempt to shed light on the problem whether ethical language can play a role for dissolving the tension between science and religion within the context of ecological crises. It will claim that ethical language, which concerns both the order of things in nature and human world can play a mediating role between scientific language which targets basically the order of things in nature and religious language which addresses human world. This is because ethical language has a semantic field which contains both the semantics of “nature” (khulq in Arabic) and the semantics of “actions” based upon nature (akhlaq, morality in Arabic) at the same time

Anahtar Kelimeler

nature, ecology, science, religion, ethical language

Ekolojik Sorunlar Bağlamında Ahlaki Dilin Rolü

Öz

Ekolojik problemler, insanın tabiat algısıyla ve bu algıyı ifade ettiği söylemle doğrudan ilişkilidir. Bilimsel bakış açısı tarafından bir araştırma nesnesine dönüştürülen tabiatta yaşanan bozulmalara bilimin yaklaşımı, yine bir nesnedeki problemin anlaşılıp tedavi edilmeye çalışılması şeklindedir. Mantık ve matematiğin hakim olduğu bir söylem biçimiyle dile getirilen bu yaklaşım biçiminde, bilimsel olduğu ileri sürülen olgusal önermelerin, tabiatın yaşadığı krizi sona erdirmesi beklenmektedir. Buna karşılık din, tabiatı, Allah’ın insana lutfu olarak görmekte ve bu verili alanı kutsayan aynı zamanda koruyup kollamayı hedefleyen bir anlayış doğrultusunda hareket etmektedir. Dolayısıyla din, bu alanda yine dinin dili üzerine kurulu bir söylemle konuşmaktadır. Dinin kullandığı bu dilin yapısı ise bilim tarafından metafizik önermelere dayandığı iddiasıyla reddedilmektedir. Burada bilim, olgusal bir alanda konuşmanın yine olgular üzerine kurulu bir dili gerektirdiğini ileri sürmektedir. Diğer taraftan bilim ahlaki önermelerin de olgusal değil, duygusal olduğunu iddia ederek bu söyleme de karşı çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ekolojik problemlerin çözümünde bilim ve din arasında yaşanan çatışmada, ahlaki önermelerin aracı olup olamayacağı sorgulanacaktır. İleri süreceğimiz iddia şudur: Ahlaki dil, nesneler düzenini ortaya çıkarmaya çalışan bilimsel dil ile insanın dünyasına özgü din dili arasında hem nesnelerin düzenini hem de insanın dünyasını aynı anda ilgilendirmesi açısından bir arabuluculuk üstlenebilir. Zira ahlaki dil hem tabiatı hem de tabiat üzerinde ortaya çıkan eylemleri aynı anda içeren bir semantik alana sahiptir

Anahtar Kelimeler

Tabiat, Ekoloji, Bilim, Din, Ahlaki Dil.

Kaynakça

• el-FÂRÛKÎ, Ismail Râci, el-Fârûkî, Luis Lâmia, İslam Kültür Atlası, Inkılâp Yayınları, İstanbul, 1999.
• LANE, Edward William, An Arabic-English Lexicon, Librairie Du Liban, Beyrut, 1968.
• ÖNDER, Tuncay, “Ekolojizm” maddesi”, Felsefe Ansiklopedisi, Ebabil Yayınları, Ankara, 2007.
• PETERS, Francis E., Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2004.
• USLU, İbrahim, Cevre Sorunlari, İnsan Yayınları, İstanbul, 1995.