The Scientific Knowledge as a Social Phenomenon -From Sociology of Science to Sociology of Scientific Knowledge-

Yıl 2011, Sayı: 12, 53 - 78, 01.09.2011

Ömer Faik Anlı

Öz

In this paper, philosophical–sociological approach to scientific knowledge as a social phenomenon will be discussed. Such a discussion on science will concentrate on whether science immune to effects of the social phenomenon’s that are external to science. So in this article it will be tried to attain an answer to the question that “ to what extent the external social phenomenons effects the relation between science and reality? These social phenomenons are irrelevant for traditional internalist philosophy of science. And also for traditional sociology of science, these phenomenons have some negative effect on science, but this affect is not foundemental for knowledge and science. By this orientation of question, the difference between the sociology of science and the sociology of knowledge will be revealed. Because, these ‘irrelevant’ phenomenons are the main subject of externalist sociology of knowledge. For this externalist approach, these have a foundemental affect on science and also on producing any kind of knowledge

Anahtar Kelimeler

Sociology of Science, Sociology of Scientific Knowledge, Internalism, Externalism, Scientific Knowledge, Hessen

SOSYAL BİR FENOMEN OLARAK BİLİMSEL BİLGİ -Bilim Sosyolojisinden Bilimsel Bilginin Sosyolojisine

Öz

Bu çalışmada, sosyal bir fenomen olarak bilimsel bilgiye felsefi–sosyolojik yaklaşım konu edinilecektir. Böylesi bir bilim incelemesi, bilimin bilim dışı diğer sosyal fenomenlerin etkisinden bağışık olup olmadığına yoğunlaşacaktır. Böylelikle bu çalışmada şu soruya bir yanıt verilmeye çalışılacaktır: diğer sosyal fenomenler bilim - gerçeklik ilişkisine ne ölçüde etki etmektedir? Bu sosyal fenomenler geleneksel içselci bilim felsefesi için konu dışıdır. Bu sorunun yönelimiyle bilim sosyolojisi ile bilimsel bilgi sosyolojisi arasındaki fark açığa çıkacaktır. Çünkü, tam da bu konu dışı fenomenler dışsalcı bir bilgi sosyolojisinin ana konusunu oluşturmaktadır. Bu dışsalcı yaklaşıma göre, bu fenomenlerin bilim ve her türlü bilgi üretimi üzerinde kökensel bir etkisi vardır

Anahtar Kelimeler

Bilim Sosyolojisi, Bilimsel Bilgi Sosyolojisi, İçselcilik, Dışsalcılık, Bilimsel Bilgi, Hessen

Kaynakça

• ARSLAN, Hüsamettin (2010), “Postmodernite, Postmodernizm ve Türkiye”, Postmodern Sosyal Analiz ve Postmodern Eleştiri (John W. Murphy), Paradigma Yayınları, İstanbul.
• BERNAL, J. D. (2009), Tarihte Bilim, C1, çev. Tonguç Ok, Evrensel Basım Yayın, İstanbul.
• REICHENBACH, Hans (1938), Experience and Prediction, The University Of Chicago Press, Chicago – USA.
• MERTON, Robert K.(2010), “Bilim ve Toplumsal Düzen”, Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (ed. Bekir Balkız, Vefa Saygın Öğütle), s. 148-165, çev. Ümit Tatlıcan, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• COLLINS, H.M. (2010), “Bilimsel Bilgi Sosyolojisi: Çağdaş Bilim Üzerine İncelemeler”, Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (ed. Bekir Balkız, Vefa Saygın Öğütle), s. 29-58, çev. Bekir Balkız, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• COMTE, August (2001), Pozitif Felsefe Kursları, çev. Erkan Ataçay, Sosyal Yayınları, İstanbul.
• HALFPENNY, Peter (2010), “Rasyonalite ve Bilimsel Bilginin Sosyolojisi”, Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (ed. Bekir Balkız, Vefa Saygın Öğütle), s. 58-65, çev. Dilek Hattatoğlu, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• HESSEN, Boris (2010), “Newton’un Principia’sının Toplumsal ve Ekonomik Kökenleri”, Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (ed. Bekir Balkız, Vefa Saygın Öğütle), s. 65-148, çev. Eren Buğlalılar, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• HUFF, Tubby E. (2010), Modern Bilimin Doğuşu ve Yükselişi, çev. İnan Kalaycıoğulları, Ertan Tağman, Aynur Yetmen, Epos Yayınları, Ankara.
• KUHN, Thomas (2000), Bilimsel Devrimlerin Yapısı, çev. Nilüfer Kuyaş, Alan Yay., İstanbul.
• KUHN, Thomas (2010), “Bilimsel Araştırmada Dogmanın İşlevi”, Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (ed. Bekir Balkız, Vefa Saygın Öğütle), s. 196-221, çev. Barış Yıldırım, Doğu Batı Yayınları, Ankara.
• RORTY, Richard (1995) Olumsallık, İroni ve Dayanışma, çev. Mehmet Küçük – Alev Türker, Ayrıntı Yay., İstanbul.
• WOOLGAR, Steve (1999), “Bilim, Bilim İdesi Üzerine Sosyolojik Bir Deneme”, çev. Hüsamettin Arslan, Paradigma Yayınları, İstanbul.