FİLOZOF KELAMCILARIN ARGÜMANLARININ MANTIĞI ÜZERİNE FARABİ

Yıl 2014, Sayı: 18, 247 - 256, 01.12.2014

Kwame Gyekye Yunus Emre Akbay

Öz

Bu çalışmadaki amacım Fârâbî’nin Nicholas Rescher tarafından AlFârâbî’s Short Commentary on Aristotle’s Prior Analytics1şeklindeki yanlış isimlendirilmiş olan eserinin, filozof kelamcılar-Mütekellimûn tarafından aynı zamanda diyalektik yahut rasyonalist teologlar olarak da çevrilir genellikle tercih ve tahsis edilip geliştirilen mantık metotlarından bazılarıyla alakalı olan kısımlarını tartışmaktır. Argümanlarda ilgili ve değerli bir rasyonel sistem olarak mantık, geleneksel olmayan Müslüman düşünürlerin saldırılarına karşı dini ilkelerini savunmada filozof kelamcılar için dayanıklı, rasyonel bir bağ sağlayabilecek bir organ, alet âla ilmi olarak oldukça cazibesi olan bir konuydu.2 Fârâbî’nin bu eserindeki temel hedefi “filozof kelamcıların mantığı”nı izah etmektir. Eserin başlıklarından birisi “A Short Book on the Syllogism” Silojizm Üzerine Kısa Bir Kitap rağmen, diğer ikisi şöyle yazılmıştır: “A Brief Exposition of the Logic of the Philosophical Theologians” Filozof Kelamcıların Mantığı Üzerine Kısa Bir Şerh Kitâbu’l-Muhtasari’s-Sağîr fi’l-Mantık alâ Tarîki’l-Mutekellimîn ve “The Book of Abû Nasr …ki burada o teologların argümanlarını ve fıkıhçıların analojilerini kıyâsât Antik düşünürlerin yani Yunanlılar doktrinlerine uygun bir mantıki kıyasi yapıda olduğu yorumladı harrace .3Son iki başlık, filozof kelamcıların argümanlarındaki mantığın izahatı hakkında olup eserin en önemli kısımlarını gündeme getirir. Bölümlerden biri, ki belki de eserin en büyük bölümünü oluşturanı, yani Transfer nakil

Anahtar Kelimeler

filozof kelamcı, argüman, farabi