THE QUESTION OF THE RIGHT OF CONQUEST IN NEW AGE POLITICAL PHILOSOPHY

Yıl 2024, Sayı: 39, 347 - 376, 16.12.2024

Aydoğan Kutlu

https://doi.org/10.53844/flsf.1467549

Öz

This study examines the context in which conquest can be seen as a source of rights in political philosophy. In this respect, the discussion focuses especially on the New Age. In this period, geographical discoveries, the development of theories in England and France that found the source of sovereignty in conquest, and the doctrines of just war enabled the emergence of a difference in meaning between conquest and occupation and the assertion of certain rights referring to conquest. On the other hand, the right of conquest has been found to be in tension with other rights. The right to property is one of these rights. Various attempts have been made to reconcile the supremacy of conquest over property with the inviolability of the right to private property. Another line of tension arises between forcefulness and righteousness when conquest is placed at the source of sovereignty. For the vanquished, conquest is not seen as legitimate subordination, but as a form of domination that can only be rectified by avenging it. Another debate in the context of the right of conquest was seen in slavery as a result of defeat. The legitimacy of giving up one's freedom in exchange for the sparing of one's life has changed throughout the New Age. Finally, although just war doctrines limit the right of conquest by prohibiting offensive warfare, in international law this has never amounted to a total rejection of conquest for certain practical reasons.

Anahtar Kelimeler

The Right of Conquest, The Right to Property, Norman yoke, Slavery as a result of war, Just War Doctrine

Etik Beyan

The study does not require Ethics Committee approval.

Destekleyen Kurum

There is no supporting institution. Author contribution is 100%.

YENİ ÇAĞ SİYASET FELSEFESİNDE FETİH HAKKI SORUNSALI

Öz

Bu çalışmada, siyaset felsefesi içinde fethin, hangi bağlamda bir hak kaynağı olarak görülebileceği ele alınmaktadır. Bu bakımdan tartışma, özellikle Yeni Çağ’a odaklanmıştır. Zira bu dönemde coğrafi keşiflerin gerçekleştirilmesi, İngiltere ve Fransa’da egemenliğin kaynağını fetihte bulan kuramların geliştirilmesi ve haklı savaş öğretileri, fetih ile işgal arasında bir anlam farkının belirmesine ve fethe atıf yapan belirli hakların ileri sürülebilmesine imkân sağlamıştır. Öte yandan fetih hakkının, başka haklarla da gerilim içinde olduğu tespit edilmiştir. Mülkiyet hakkı, bunların başında gelmektedir. Fethin mülkiyete üstünlüğü ile özel mülkiyet hakkının dokunulmazlığını uzlaştırmak için çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Bir diğer gerilim hattı, egemenliğin kaynağına fetih yerleştirildiğinde, güçlülük ile haklılık arasında doğmaktadır. Yenilenlere göre fetih, meşru bir tabiyet olarak değil, ancak öcü alındığında düzeltilebilecek olan bir tahakküm olarak görülmektedir. Fetih hakkı bağlamında bir başka tartışma, yenilgi sonucu kölelikte görülmüştür. Hayatının bağışlanması karşılığında özgürlüğünden vazgeçmenin meşruiyeti Yeni Çağ boyunca değişmiştir. Son olarak haklı savaş öğretileri, her ne kadar saldırı savaşını yasaklayarak fetih hakkını sınırlandırsalar da, uluslararası hukukta belirli pratik nedenlerden dolayı bu, hiçbir zaman fethin tümüyle reddine ulaşmamıştır.

Anahtar Kelimeler

fetih hakkı, mülkiyet hakkı, Norman boyunduruğu, savaş sonucu kölelik, haklı savaş öğretisi

Etik Beyan

Çalışma Etik Kurul onayı gerektirmemektedir.

Destekleyen Kurum

Destekleyen bir kurum bulunmamaktadır. Yazar katkısı %100'dür.

Kaynakça

• Akal, Cemal Bâli, Modern Düşüncenin Doğuşu İspanyol Altın Çağı, Ankara: Dost, 2005.
• Bartlett, Robert, The Making of Europe: Conquest, Colonization and Cultural Change 950-1350, New Jersey: Princeton University Press, 1993.
• Black, Jeremy, Kısa İngiltere Tarihi, çeviren Ekin Duru, İstanbul: Say, 2015.
• Benjamin Constant, “The Spirit of Conquest” içinde Political Writings, İng. çeviren ve ed. Biancamaria Fontana, Cambridge: Cambridge University Press, 1988, 51-83.
• Buranelli, Vincent, “The Historical and Political Thoughts of Boulainvilliers”, Journal of the History of Ideas, Vol. 18, No. 4, 1957, 475-94.
• Çağbayır, Yaşar, Ötüken Türkçe Sözlük, Cilt 2 Den-İzz, İstanbul: Ötüken, 2007.
• Ereter, Fulya A. “İlkçağlardan Günümüze Haklı Savaş Kavramı”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 1, Sayı 3, 2004, 1-36.
• Fayda, Mustafa, “Fetih”, TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 12, Ankara: TDV Yayınları, 1999, 467-70.
• Foucault, Michel, Toplumu Savunmak Gerekir, çeviren Şehsuvar Aktaş, İstanbul: YKY.
• Grotius, Hugo, Savaş ve Barış Hukuku (Seçmeler), çeviren Seha L. Meray, İstanbul: Say, 2011.
• Gümplova, Petra, “Rights of Conquest, Discovery and Occupation and The Freedom of Seas: A Genealogy of Natural Resource Injustice”, Isonomia, 54, 2021.
• Hill, Christopher, Puritanism and Revolution, New York: St. Martin’s Press, 1997.
• Hobbes, Thomas, Leviathan, çeviren Semih Lim, İstanbul: YKY, 2008.
• Charles Cheney Hyde (1936), “Conquest Today”, The American Journal of International Law, Vol. 30, No. 3, 1936, 471-76.
• Johnson, James Turner “Haklı Savaş”, Blackwell Siyasal Düşünceler Ansiklopedisi, Cilt I (A-J), çev. B. Peker ve N. Kıraç, Ankara: Ümit Yayıncılık, 1994, 321-25.
• Kabaağaç, Sina ve Alova, Erdal, Latince-Türkçe Sözlük, İstanbul: Sosyal, 1995.
• Kadri, Sadakat, Dava: Sokrates’ten O.J. Simpson’a Yargılamanın Tarihi, çeviren Gökhan Arıkan, İstanbul: Kolektif Kitap, 2021.
• Kant, Immanuel, Metaphysical Elements of Justice, İng. çeviren John Ladd, Indianapolis: Hackett Publishing Company Inc., 1999.
• Kearney, Hugh, Britanya Adaları Tarihi, çeviren Özgür Umut Hoşafçı, İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 2015.
• Korman, Sharon, The Right of Conquest, Oxford: Clarendon Press, 2003.
• Las Casas, Bartolomeo de, Yerlilerin Gözyaşları, çeviren Oktay Etiman, Ankara: İmge, 2009.
• Lessnoff, Michael, Social Contract, Londra: MacMillan Education Ltd., 1986.
• Locke, John, Hükümet Üzerine İkinci İnceleme, çeviren Fahri Bakırcı, Ankara: Babil, 2004.
• Machiavelli, Niccolo, Hükümdar, çeviren Kemal Görgülü, Ankara: Sosyal, 1998.
• Pufendorf, Samuel, Doğal Hukuka Göre İnsanın ve Yurttaşın Ödevi, çeviren Reha Kuldaşlı, İstanbul: Timaş Akademi, 2023.
• Rousseau, Jean Jacques, Toplum Sözleşmesi, çeviren Alpagut Erenuluğ, Ankara: Öteki, 1999.
• Sieyès, Emmanuel Joseph, “What is the Third Estate?”, Political Writings içinde, ed. ve İng. çev. Michael Sonencher, Indianapolis: Hackett Publishing Company Inc., 2003, 92-162.
• Smith, Anthony D., Ulusların Etnik Kökeni, çeviren Sonay Bayramoğlu, Ankara: Dost, 2002.
• The Oxford Universal Dictionary Illustrated, Vol. I A-M, Londra: The Caxton Publishing Company Ltd, 1967.
• Torun, Yıldırım, Hugo Grotius’un Hukuk ve Siyaset Felsefesi, Ankara: Orion, 2015.
• Vattel, Emer de, The Law of Nations, İng. çeviren Thomas Nugent, ed. Béla Kapossy - Richard Whatmore, Indianapolis, Liberty Fund, 2008.
• Vitoria, Francisco de, “Yeni Keşfedilen Yerliler Üzerine İlk Ders” çeviren Merve Sağıroğlu, içinde Dersler, der. Cansu Muratoğlu, Ankara: Dost, 2017, 39-109.
• Vitoria, Francisco de, “Yeni Keşfedilen Yerliler Üzerine ya da Yeni Keşfedilen Barbarlara İspanyolların Savaş Açma Hakkı Üzerine İkinci Ders” çeviren Ali Dokuzlu, içinde Dersler, der. Cansu Muratoğlu, Ankara: Dost, 2017, 110-45.
• İnternet Kaynakları
• Tanisha M. Fazal, “The Return of Conquest?”, Foreign Affairs, Nisan 6, 2022, Erişim Tarihi: Ekim 12, 2024, https://www.foreignaffairs.com/articles/ukraine/2022-04-06/ukraine-russia-war-return-conquest.
• Christopher Phillips, “The Return of Conquest Wars”, Al Majalla, Aralık 26, 2023, Erişim Tarihi: Ekim 12, 2024, https://en.majalla.com/node/306971/politics/return-conquest-wars.
• Yves Winter, “Conquest”, Political Concepts: A Critical Lexicon, (t.y.), Erişim Tarihi: Aralık 4, 2023. https://www.politicalconcepts.org/conquest-winter/.
• (y.y.), “Conquest”, Online Etymology Dictionary, (t.y.), Erişim Tarihi: Aralık 6, 2023. http://etymonline.com/search?q=conquest/.