Öz
Yeraltı sularının giderek azalması yanında kirlilik nedeniyle
kullanılamaz hale dönüşmesi günümüz insanının karşı karşıya olduğu bir diğer
problemdir. Kirletilmiş bir yüzey suyunun toprağın derindeki katmanlarına olan
hareketi, yer altı suyu kalitesini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Kirlenmiş
yeraltısuyu da akarsulara ve göllere doğru hareket ettiğinde bu suları
kirletebilmektedir. Evsel atık suların arıtılmadan kullanılması sonucu organik,
inorganik ve ağır metaller gibi kirleticiler bir bütün olarak toprağa, yer altı
suyuna ve bunun sonucunda hayvan ve insan besin zincirine geçebilmektedir. Bu
nedenle gerek içme suyunda gerek te tarım açısından kullanılan suların su
kalitesinin bilinmesi ve tespiti önemlidir. Bu çalışmada Diyarbakır Ovasında
yer altı su kalitesi araştırılmış olup, bölgeler ve jeolojik formasyonlardan
elde edilecek suyun hangi amaçla kullanılabileceği tespit edilmiştir. Bu amaçla DSİ, Köy Hizmetleri, Özel
İdarelerce açılan kuyu sularının Köy hizmetleri ve DSİ laboratuar sonuçlarında
elde edilmiş kimyasal analiz sonuçları, TSE 266[1], WHO (DÜNYA SAĞLIK
ÖRGÜTÜ [2], ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA)[3], kriterlerinin standartlarınca
belir-lenmiş ayrıca Wilcox Diyagramı Piper Üçgeni, SAR değerleri ve ABD
Tuzluluk Laboratuarı Diyagramı da kullanılarak sınıflandırılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. TSE, “İçme Suları Türk Standartları”, TSE Standart No:266, Ankara,1997.
- 2. World Health Organization (WHO), Guideli-nes for Drinking Water Quality, 2nd ed.World Health Organization, Geneva, (1999).
- 3. U.S. EPA, National Primary Drinking Water Regulations, (2001).
- 4. ÜSTÜN,G.E., S.K.Akal Solmaz. 2004 Yeraltı Suyu Potansiyelini Koruma, Kontrol Ve Kurtarma Amaçlı Alınabilecek Önlemler I.Ye-raltısuları Ulusal Sempozyomu 23-24 ARALIK –KONYA
- 5. BOUWER, H., 2000. Groundwater problems caused by irrigation with sewage effluent. J. Environ. Health 63 (2000), pp. 17–20.
- 6. QADİR, M., GHAFOOR A. AND G. MUR-TAZA, CADMİUM., 2000., Concentration in vegetables grown on urban soils irrigated with untreated municipal sewage. Environ. Dev. Sustainability 2 (2000), pp. 11–19.
- 7. T.C BAŞBAKANLIK GAP İdaresi Başkan-lığı, Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kal-kınma Planı,GAP Ana Rapor Cilt II, ANKARA 2002
- 8. UNESCO 2006, The United Nations World Wa-ter Development Report, www.unesco.org/water /wwap
- 9. PİMENTEL, D., Bailey, O., Kim, P., Mullaney, E., Calabrese, J., Walman, L., Nelson F., and X. Yao, Will limits of the earth’s resources control human numbers?. Environ. Sustainability Dev. 1 (1999), pp. 19–39.
- 10. TARCAN G.FİLİZ C,GEMİCİ U.SEZER U. Diyarbakır Akiferlerinin Hidrojeokimyasal Özel-likleri ve Kirlenebilirliği Türkiye Jeoloji Bülteni Cilt 42, Sayı 2, Ağustos 1999}]
- 11. ÇELEBİOĞLU T. PARLAK A,C. 2003 Yer altısuyunda Oluşan Petrol Kirliliği Diyarbakır (Midyat akiferi).Kalite Kontrol Semineri DSİ Teknik Araştırma ve Kalite Kontrol Dairesi Baş-kanlığı yayın nı:KK-967 GÜMÜLDÜR/ İZMİR
- 12. ODTÜ, Petrol Araştırma Merkezi, Beykan Petrol Üretim Sahasının Devegeçidi Baraj Gö-lünde ve Midyat Akiferinde sebep olduğu Kir-lenmenin Etüdü, Şubat 1998 ANKARA
- 13. EKEMEN T. KACAROĞLU F, KAVAK K,Ş. 2006 Yerbilimleri, 27 (2), 109-125 Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştır-ma Merkezi Dergisi
- 14. ŞAHİNCİ, A., Doğal Suların Jeokimyası, Izmir, 1991, 548s.
- 15. SAĞNAK,C.,TAMGAÇ, S.,Yeraltısularında Formasyondan Kaynaklanan Kirlilik Ve Konya-Çumra-Karapınar Ovası Arc Gıs 9.0 Uygulama-sı, I. Yeraltısuları Ulusal Sempozyomu 23-24 ARALIK –KONYA
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2008 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Cilt: 7 Sayı: 1 |