Lise Öğrencilerinin Türk Mutfağı ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Türk Mutfağına Karşı Tutum ve Eğilimleri

Yıl 2025, Sayı: 5, 1 - 10, 30.09.2025

Atilla Akbaba , Sevim Doğan

https://doi.org/10.5281/zenodo.17224884

Öz

Bu çalışma, lise öğrencilerinin Türk mutfağı hakkındaki bilgi düzeylerini ve bu mutfağa karşı tutum ve eğilimlerini incelemekte ve söz konusu olan bu önemli kültürel mirasın günümüz gençleri üzerindeki etkisini anlaya yöneliktir. Araştırmada hedeflenen verilerin toplanması için nitel araştırma yöntemlerinden görüşme ve gözlem teknikleri bir arada kullanılmıştır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış bir görüşme formu çerçevesinde ve yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak toplanmıştır. Görüşme yapılan kişiler lisede öğrenim görmekte olan ve Menü, Yemek Listeleri Hazırlama, Yöresel Türk Mutfağı dersleri almış öğrencilerdir. Araştırmada kullanılan görüşme ve gözlem teknikleri ile elde edilen verilerin çözümünde, nitel veri analizi yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma, öğrencilerin Türk mutfağına yönelik genel olumlu tutumlarını ve ilgilerini ortaya koymuş, yemeklerin sağlıklı, kaliteli ve görsel olarak ilgi çekici bulunduğunu göstermiştir. Araştırmanın bulguları, öğrencilerin Türk mutfağının zenginliğini ve besleyiciliğini takdir ettiğini, ancak bazı yemeklerin yağlı ve baharatlı olduğu için sağlık sorunlarına neden olabileceğini düşündüklerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, öğrenciler yemeklerin ekonomik olduğunu ve yerel lezzetlerin korunması gerektiğini vurgulamışlardır. Türk mutfağının geleneksel lezzetlerinin yanı sıra, modern sunumlarla tanıtılmasının önemine dikkat çekilmiş, bu mutfağın turizm sektörü açısından da büyük bir potansiyele sahip olduğu belirtilmiştir. Sonuç olarak, Türk mutfağının genç nesillere tanıtılması ve öğretilmesi, kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk mutfağı , Gastronomi , Lise Öğrencileri , Kültürel Miras , Görüşme , İçerik Analizi

High School Students’ Knowledge Levels on Turkish Cuisine and Their Attitudes and Tendencies Towards Turkish Cuisine

Öz

This study examines the knowledge levels of high school students about Turkish cuisine and their attitudes and tendencies towards this cuisine, and aims to understand the impact of this important cultural heritage on today's youth. In order to collect the targeted data in the study, interview, and observation techniques from qualitative research methods were used together. The research data were collected within the framework of a semi-structured interview form and using the face-to-face interview method. The interviewees were students studying in high school and took Menu, Food List Preparation, and Local Turkish Cuisine courses. In the analysis of the data obtained through the interview and observation techniques used in the study, content analysis from qualitative data analysis methods was used. The study revealed the students' general positive attitudes and interests towards Turkish cuisine, and showed that the meals were healthy, high-quality, and visually appealing. The findings of the study revealed that the students appreciated the richness and nutritional value of Turkish cuisine, but they thought that some meals could cause health problems because they were oily and spicy. In addition, the students emphasized that the meals were economical and that local flavors should be preserved. The importance of introducing Turkish cuisine with modern presentations as well as traditional flavors was emphasized, and it was stated that this cuisine has great potential in terms of the tourism sector. As a result, introducing and teaching Turkish cuisine to young generations is of great importance in terms of preserving the cultural heritage and transferring it to future generations.

Anahtar Kelimeler

Turkish Cuisine , Gastronomy , High School Students , Cultural Heritage , Interview , Content Analysis.

Kaynakça

• Ab Karim, S., & Chi, C. G. Q. (2010). Culinary tourism as a destination attraction: An empirical examination of destinations' food image. Journal of Hospitality Marketing and Management, 19(6), 531-555.
• Akgöl, Y. (2012). Gastronomi turizmi ve Türkiye'yi ziyaret eden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi (Tez No: 322350). [Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. YÖK Tez Merkezi.
• Aktaş, A. & Özdemir, B. (2012). Otel İşletmelerinde Mutfak Yönetimi. Detay Yayıncılık.
• Akman, M. (1998). Yabancı Turistlerin Türk Mutfağından Beklentileri, Yararlanma Durumları ve Türk Mutfağının Turizme Katkısı Üzerine Bir Araştırma (Tez No: 76609). [Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü]. YÖK Tez Merkezi.
• Akturk, H. & A. Akbaba, “Local Food Festivals within the Scope of Destination Branding”, Global Conference on Services and Retail Management (GLOSERV 2021), Bildiri Kitabı ss. 767-776, 10-13 May 2021, Florida – USA.
• Albayrak, A. (2013). Farklı Milletlerden Turistlerin Türk Mutfağına İlişkin Görüşlerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. Journal of Yaşar University, 30(8), 5049-5063.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı – Sakarya Yayıncılık.
• Arslan, Ö. (2010). Yabancı turistlerin yiyecek içecek işletmeleri, personeli ve Türk mutfağına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi: Alanya örneği (Tez No: 277987). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. YÖK Tez Merkezi.
• Aslan. E., Avcıkurt, C., & Bozok, D. (2021). Gastronomi Uzmanlarının Dünya'da Ün Yapmış Mutfakları Değerlendirmesi. UGTAK, 2021.
• Avcıkurt, C., Sarıoğlan, M., & Girgin, G. K. (2007). Yiyecek-İçecek Olgusuna Sosyolojik Bir Bakış. 1. Ulusal Gastronomi Sempozyumu ve Sanatsal Etkinlikler, 4-5.
• Aydın, Ş., Keskin, E., & Aydemir, D. A. (2021). Türk mutfağının uluslararası bilinirliğindeki engeller ve aşçıların konu hakkındaki görüşleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(1), 470-487.
• Beerli, A., & Martín, J. D. (2004). Tourists' characteristics and the perceived image of tourist destination: A quantitative analysis - A casestudy of Lanzarote, Spain. Tourism Management, 25, 623–636. http://doi.org/10.1016/j.tourman.2003.06.004
• Bekar, A., & Sürücü, Ç. (2017). Mutfak profesyonellerinin Türk mutfağı uygulamalarına ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5),39,576-586.
• Cohen, E., & Avieli, N. (2004). Food in tourism: Attraction and impediment. Annals of Tourism Research, 31(4), 755–778.
• Çakıcı, A. C., & Eser, S. (2016). Yabancı mutfak şefleri gözüyle Türk mutfağına ilişkin bir değerlendirme. Journal of Tourism ve Gastronomy Studies, 4 (Special Issue 1), 215-227.
• Eliaçık, M. (2012). Baklavaname. International Journal of Social Science, 5 (4), 1-9.
• Fox, R. (2007). Reinventing the Gastronomic Identity of Croatian Tourist Destinations. International Journal of Hospitality Management, 26, 546-559.
• Gönülgül, S. (2020). Kültürleri Farklı Bireylerin Türk mutfak Kültürü Hakkındaki Görüşlerine Yönelik Bir Araştırma (Tez No: 611461). [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. YÖK Tez Merkezi..
• Görür, H., Atabay, L., & Güzeller, C. O. (2021). Analysing food image branding of Turkey from instagram social media platform. Journal of Tourismv and Gastronomy Studies, 9(1), 24-46.
• Guzman, L. T., & Canizares, S. S. (2011). Gastronomy, Tourism and Differentiation: A Case Stuudy in Spain. Review of Economics & Finance, 1, 63-72.
• İpkoparan, B., & Akbaba, A. (2019). Classification of The Expectations of Gastronomy Students from Street Foodby Using Kano Model: A Research in İzmir., 4. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı ss. 292-298, 19-21 Eylül 2019, Nevşehir.
• Mak, A. H. N., Lumbers, M., & Eves, A. (2012). Globalisation and in tourism. Annals of Tourism Research, 39(1), 171–196
• Milor, V. (2021). https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/vedat-milor/peki-turk-mutfagi-dunyada-kacinci-41716606
• Özdemir, B., & Kınay, F. (2004). Yabancı Ziyaretçilerin Türk Mutfağına İlişkin Görüşleri: Antalya’yı Ziyaret Eden Alman ve Rus Turistler Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2,5- 28.
• Öztürk, S. S. (2023). Mutfak imajının destinasyon kişiliğine etkisi: Gökçeada örneği. [Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi].
• Pike, S., & Ryan, C. (2004). Destination positioning analysis through a comparison of cognitive, affective, and cog nativeperceptions. Journal of Travel Research, 42(4), 333-342
• Quan, S., & Wang, N. (2004). Towards a structural model of the tourist experience: An illustration from foodexperiences in tourism. Tourism Management, 25(3), 297-305. Doi:10.1016/S0261-5177(03)00130-4
• Rimmington, M., & Yüksel, A. (1998). Tourist Satisfaction and Food Service Experience: Results and Implications of an Empirical Investigation. Anatolia, 37-57.
• Ryu, K., & Jang, S. (2006). Intention to Experience Local Cuisine in A Travel Destination: The Modified Theory of Reasoned Action. Journal of Hospitality and Tourism Research, 30(4), 507-516. Şimşek, D. (2025). https://onedio.com/haber/taste-atlas-2024-un-en-iyi-dunya-mutfaklarini-acikladi-turkiye-nin-listedeki-siralamasi-herkese-surpriz-oldu-1263771
• Sparks, B., Bowen, J., & Klag, S. (2003). Restaurants and the Tourist Market. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 15(1), 6-13.
• Şanlıer, N. (2005). Yerli ve yabancı turistlerin Türk mutfağı hakkındaki görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 213-227.
• Şanlıer, N., Cömert M., & Özkaya, F. D. (2012). Gençlerin Türk Mutfağına Bakış Açısı. Millî Folklor, 24(94), 152-161.