Relationship of Black Sea Precipitation with North Atlantic Oscillation

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 3, 248 - 254, 27.12.2020

Cavit Berkay Yılmaz Vahdettin Demir Mehmet Faik Sevimli

Öz

North Atlantic Oscillation (NAO) occurring on the North Atlantic Ocean affects hydrologic parameters such as temperature and precipitation in the region where temperature differences
occurring on the ocean surface are transported by ocean currents. These effects and the increasing demand for water resources in recent years have made it necessary to use the limited water resources in nature in the most appropriate way to meet the needs. In order to examine the change of water resources, homogeneity and trend analyzes are carried out. In this study, Spearman Rho test and Modified Mann-Kendall test, which takes into account autocorrelation, were applied for standardized NAO data published by the National Weather Service Climate Prediction Center and 12-month precipitation data (between 1961-2015) of 18 stations in the Black Sea region. The study was examined in 95% of the confidence interval. The SRho correlation test was applied to determine the relationship between NAO index and Black Sea Region precipitation. When the study results are analyzed, a weak negative trend was detected between the data of North Atlantic Oscillation and the precipitation data of 18 stations analyzed in the Black Sea Region.

Anahtar Kelimeler

Homogeneity Test, Trend Test

Karadeniz Yağışlarının Kuzey Atlantik Salnımı ile İlişkisi

Öz

Kuzey Atlantik Okyanusu üzerinde meydana gelen NAO (Kuzey Atlantik Salnımı) okyanus yüzeyinde oluşan sıcaklık farklarının okyanus akıntıları sayesinde taşınarak ulaştığı bölgede hidrolojik parametrelere (sıcaklık ve yağış gibi) etki etmektedir. Oluşan bu etkiler ve son yıllarda su kaynaklarına olan talebin giderek artması doğadaki sınırlı su kaynaklarının ihtiyaçlara cevap verecek en uygun şekilde kullanılmasını zorunlu kılmıştır. Su kaynaklarının değişiminin incelenmesi amacıyla homojenlik ve trend analizleri yapılmaktadır. Bu çalışmada NAO verileri ve Karadeniz Bölgesi’nde yer alan 18 istasyona ait 12 aylık toplam yağış verileri kullanılmıştır (1961-2015 yılları arası). Homojenlik yöntemlerinden Spearman Rho ve trend analizlerinden otokorelasyonu dikkate alan Modifiye Mann-Kendall testi değişimleri tespit etmek için kullanılmıştır. Çalışmada analizler güven aralığının %95’lik kısmında incelenmiştir. Ayrıca NAO ve Karadeniz Bölgesi yağışlarının arasındaki ilişkiyi belirlemek için SRho korelasyon testi kullanılmıştır. Çalışma sonuçları incelendiğinde Kuzey Atlantik Salınımı’na ait veriler ile Karadeniz Bölgesi’nde yer alan 18 istasyona ait yağış verileri arasında trend yönünden negatif yönde zayıf bir ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Homojenlik Analizi, Trend Analizi, Karadeniz Bölgesi, Kuzey Atlantik Salınımı, , Black Sea Region, North Atlantic Oscillation

Kaynakça

• R.H. Gardner, W.G. Hargrove, M.G. Turner, W. H. Romme, “Climate Change, Disturbances and Landscape Dynamics,” Cambridge University Press. pp. 149–172, 1996.
• M. Büyükyildiz, “Sakarya Havzasi Yağişlarinin Trend Analizi ve Stokastik Modellenmesi,” Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, TÜRKİYE, 2004.
• M. K. Ölgen, “Türkiye’de Yıllık Ve Mevsimsel Yağış Değişkenliğinin Alansal Dağılımı” Ege Coğrafya Dergisi, Vol. 19, pp. 85-95, 2010.
• T. Erdik, E. Kahya, “Doğu Karadeniz ve Çoruh Havzalarının Hidrolojik Verilerinde Kuzey Atlantik Salınımının Sinyallerinin Aranması,” researchgate.com, 2008 [Online]. Erişim: https://www.researchgate.net/publication/334730384 [Erişim Tarihi: 11.02.2020].
• M. Karakoç, “İzmir Ve Ankara'da Yağış Paterni İle Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) Arasındaki İlişki,” Uluslararası Sosyal Arastırmalar Dergisi. Vol. 7, pp. 148-157, 2014.
• M. Demircan, H. Girkan, N. Türkoğlu, İ. Çiçek, “Türkiye Sıcaklıklarının Kuzey Atlantik Salınımı (NAO) İndisi İle İlişkisi,” TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 2018, Ankara, TÜRKİYE.
• A. Vespremeanu-stroe, F. Tătui “The Influence Of North Atlantic Oscillation On Romanian Black Sea Coast Wind Regime,” Analele Univ Buc Seria Geografie, Vol. 54, pp. 17-25, 2005.
• B. Efe, E. Özgür, “Standart Yağış Indeksi (SPI) ve Normalin Yüzdesi Metodu (PNI) ile Konya Ve Çevresinin Kuraklık Analizi,” II. Uluslararası Katılımlı Kuraklık ve Çölleşme Sempozyumu, 2013 Konya, TÜRKİYE.
• National Weather Service Climate Prediction Center, 2019 [Online]. Erişim: https://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/precip/CWlink/pna/norm.nao.monthly.b5001.current.ascii.table [Erişim Tarihi: 11.02.2020].
• Anonim a. “Karadeniz iklimi nedir?” [Online]. Erişim: http://karadeniz-iklimi.nedir.org/ [Erişim Tarihi: 11.02.2020].
• Anonim b. “Karadeniz Bölgesi’nin özellikleri nedir?” [Online]. Erişim: https://www.ozelliklerinedir.com/karadeniz-bolgesinin-ozellikleri-nelerdir/ [Erişim Tarihi: 11.02.2020].
• National Weather Service Climate Prediction Center a, 2019 [Online]. Erişim: https://www.cpc.ncep.noaa.gov/data/teledoc/nao_pmap.shtml [Erişim Tarihi: 11.02.2020].
• V. Gümüş, “Fırat Havzası Akımlarının Trend Analizi Ile Değerlendirilmesi,” Yedinci Uluslararası İnşaat Mühendisliğinde Gelişmeler Kongresi, 2006, İstanbul, TÜRKİYE.
• M. Türkeş, E. Erlat, “Türkiye’de Kuzey Atlantik Salınımı ile Bağlantılı Yağış Değişiklikleri ve Değişebilirliği,” III. Atmosfer Bilimleri Sempozyumu, 2003, İstanbul, TÜRKİYE.
• M. Tayanç, U. İm, M. Doğruel ve M. Karaca, “Climate Change in Turkey for The Last Half Century,” Climatic Change, Vol. 94, pp. 483–502, 2009.