DP600 Çeliğinin Mekanik Özelliklerine Çift Gerinim Yaşlanma İşleminin Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 4, 900 - 908, 29.12.2020

Mustafa Can Topbaşoğlu , Sırma Dinler , Ozlem Kaya , Onur Çavuşoğlu , Onur Altuntaş , Ahmet Güral

https://doi.org/10.29109/gujsc.793829

Öz

Bu çalışmada tek ve çift statik gerinim yaşlandırma işlemi uygulanan ticari DP600 çeliklerin çekme davranışı incelenmiştir. Tek gerinim yaşlandırması uygulanan numuneler % 10 ön gerinimin ardından 140 °C ve 190 °C sıcaklıklarda 30 ve 60 dakika sürede statik yaşlandırılmışlardır. 140 °C’ de 60 dakika yaşlandırma sonucunda sürekli akma davranışı korunurken 190 °C’de süreksiz akma davranışı görülmeye başlanmıştır. Bütün sıcaklıklarda akma ve çekme dayanımı, sertlik artarken, düzgün uzama ve pekleşme üssü azalmıştır. Her iki sıcaklıktaki 30 dakikalık yaşlandırma sonrasında sürekli akma davranışı gözlemlenmiştir. 30 dakikalık yaşlandırma sonrası akma ve çekme dayanımı ile sertliğin 60 dakikalık numuneye göre yüksek olduğu ancak % uzama ve pekleşme üssü değerlerinin azaldığı belirlenmiştir. Daha sonra % 10 ön gerinim uygulanan numunelerin 140 °C ve 190 °C sıcaklıklarda 30 dakika yaşlandırma işleminin ardından % 15 ikinci gerinim uygulanmış ve aynı sıcaklıklarda tekrar yaşlandırma işlemi yapılmıştır. Benzer şekilde birinci ön gerinim yaşlandırma işlemlerinde olduğu gibi akma gerilmesinin, çekme gerilmesinin ve sertliğin daha da arttığı, düzgün uzama ve pekleşme üssü değerlerinin azaldığı belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Statik gerinim yaşlanması, Çift fazlı çelik, Çekme özellikleri, Sertlik

Destekleyen Kurum

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

65/2019-05, 07/2018-05

Teşekkür

Bu çalışma 07/2018-05 ve 65/2019-05 numaralı proje kapsamında Gazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi tarafından desteklenmiştir.

Kaynakça

• 1. Galán J, Samek L, Verleysen P, Verbeken K, Houbaert Y. Advanced high strength steels for automotive industry. Rev Metal. 2012;48(2):118–31.
• 2. Davies RG, Magee CL. Physical Metallurgy of Automotive High-Strength Steels. J Met. 1979;31(11):17–23.
• 3. Ahmad E, Priestner R. Effect of Rolling in the Intercritical Region on the Tensile Properties of Dual-Phase Steel. J Mater Eng Perform. 1998;7(6):772–6.
• 4. Erdogan M, Priestner R. Effect of epitaxial ferrite on yielding and plastic flow in dual phase steel in tension and compression. Mater Sci Technol. 1999;15(11):1273–84.
• 5. Alaneme KK, Kamma CM. Phase transformation studies af a low alloy steel in the (α + γ) phase region. Mater Res. 2010;13(1):113–7.
• 6. Erdogan M, Priestner R. Effect of martensite content, its dispersion, and epitaxial ferrite content on Bauschinger behaviour of dual phase steel. Mater Sci Technol. 2002;18(4):369–76.
• 7. Sun S, Pugh M. Properties of thermomechanically processed dual-phase steels containing fibrous martensite. Mater Sci Eng A. 2002;335(1–2):298–308.
• 8. Palkowski H, Anke T. Bake Hardening of Hot Rolled Multiphase Steels under Biaxial Pre-strained Conditions. 2006;77(9):675–9.
• 9. Waterschoot T, De AK, Vandeputte S, de Cooman BC. Static strain aging phenomena in cold-rolled dual-phase steels. Metall Mater Trans A Phys Metall Mater Sci. 2003;34(13):781–91.
• 10. Gündüz S, Demir B, Kaçar R. Effect of aging temperature and martensite by volume on strain aging behaviour of dual phase steel. Ironmak Steelmak. 2008;35(1):63–
• 11. Gündüz S. Static strain ageing behaviour of dual phase steels. Mater Sci Eng A. 2008;486(1–2):63–71.
• 12. Wilson DV, Russell B. The contribution of precipitation to strain ageing in low carbon steels. Acta Metall. 1960;8(7):468–79.
• 13. Zhang J, Di H, Deng Y, Misra RDK. Effect of martensite morphology and volume fraction on strain hardening and fracture behavior of martensite-ferrite dual phase steel. Mater Sci Eng A. 2015;627:230–40.