Sistematik Yaklaşımla Bir Konsept Tasarım Uygulaması: Engelli Dostu Spor Aleti

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 4, 792 - 804, 30.12.2022

Abdullah Çelik C. Oktay Azeloğlu

https://doi.org/10.29109/gujsc.1110717

Öz

Günümüzde engelli bireylerin yaşam kalitesinin artırılması, fırsat ve imkânlardan eşit şekilde yararlanması için pek çok alanda çalışmalar yürütülmektedir. Bu alanlardan biri de spor faaliyetleridir. Engellilerin spor yapabilmesi için engelli dostu sistemler tasarlanmalıdır. Bu çalışmada, engelli bireylerin kullanımına uygun çok fonksiyonlu yeni bir spor aletinin konsept tasarımı yapılmıştır. Bu amaçla, farklı spor aletlerini bir tek yerde toplayarak engellilerin her bir spor aletine ulaşımını kolaylaştıran bir tasarım hedeflenmiştir. Ayrıca, bu sistem engellilerin hassasiyetleri de gözetilerek mevcut sistemlerde olmayan yenilikler ve güvenlik önlemleri içermektedir. Çalışmada yöntem olarak Pahl ve Beitz’in sistematik tasarım yaklaşımı kullanılmıştır. Geliştirilen spor aleti, engelli bireylerin birçok kas grubuyla ilgili hareketleri kolaylıkla yapabilmelerini sağlayarak hem spor hem de fizik tedavi amacıyla kullanılabilecek, ayrıca gerek evlerde gerek spor tesislerinde gerekse de fizik tedavi merkezlerinde hizmet sağlayabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Sistematik Tasarım Yaklaşımı, Konsept Tasarım, Engellilere Yönelik Tasarım, Spor Aleti

A Conceptual Design Application with a Systematic Approach: Disabled-Friendly Gym Equipment

Öz

Today, studies have been conducted in many fields so that disabled individuals could improve their quality of life and benefit from opportunities equally. One of these areas is sports activities. Disabled-friendly systems should be designed so that the disabled can do sports. In this study, the conceptual design of new sports equipment suitable for the disabled has been made. For this aim, a design that facilitates the availability of each single sports equipment by disabled individuals has been intended after gathering different types of sports equipment in one single place. Besides, this system includes some innovations and security measures that do not exist in present systems by taking care of the sensitivity of the disabled as well. Pahl and Beitz's systematic design approach was used as a method in the study. The improved sports equipment might be used both for sports and physical treatment by disabled individuals so that they could make the movements related to many muscle groups easily, and it might serve at home, in gyms and physical treatment centers as well.

Anahtar Kelimeler

Systematic Design Approach, Conceptual Design, Disabled Oriented Design, Gym Equipment

Kaynakça

• Janna LC, Monika S. (2008). Constraints Experienced by Elite Athletes with Disabilities in Kenya, with Implications for the Development of a New Hierarchical Model of Constraints at the Societal Level. Journal of Leisure Research, 40, 128-155.
• Kızar, O. (2018). Türkiyedeki Spor Tesislernin Engelliler İçin Yeterlilik Düzeylerinin Kullanıcılar Açısından Araştırılması, Doktora Tezi. T.C. Fırat Üniversitesi , Elazığ.
• Konar, N., Pepe, K. (2003). Rehabilitasyon – Engelliler Sporu ve Paralimpikler. İ.Ü. Spor Bilimleri Dergisi, 162- 166.
• Richardson E. V., Smith B., Papathomas A. (2017). Crossing boundaries: The perceived impact of disabled fitness instructors in the gym. Psychology of Sport and Exercise, 29, 84-92.
• Mor, A. (2009). Engelli Bireylerde Egzersizin Uyku Düzeni ve Aile İçi Sosyal İlişkilere Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Sonuç, A. (2012). Zihinsel Engellilerde Sporun Öfke Düzeyine Etkisi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Karaman.
• Ruddell, J. L., & Shinew, K. J. (2006). The socialization process for women with physical disabilities: The impact of agents and agencies in the introduction to an elite sport. Journal of Leisure Research, 38, 421-444.
• Pahl, G., Beitz, B. (1988). Engineering Design, A systematic approach. (London, Springer-Verlag).
• G. Pahl, W. Beitz, J .Feldhusen, K. H. Grote. (2007). Engineering Design: A Systematic Approach, Springer, Aachen.
• French, M. (1985). Conceptual Design for Engineers, 2nd edition. Berlin Heidelberg, Springer-Verlag.
• Hubka, V. & Eder, W.E. (1988). Theory of Technical Systems: A Total Concept Theory for Engineering Design, Berlin Heidelberg, Springer-Verlag.
• Cross, N. (2000). Engineering Design Methods: strategies for product design, 3rd edition, Chichester, John Wiley & Sons.
• Ullman, D.G. (2010). The Mechanical Design Process, 4th edition, London, McGraw Hill.
• Pugh, S. (1990). Total Design: integrated methods for successful product engineering, Wokingham, Addison-Wesley.
• Kannengiesser, U., Gero, J. S. (2017). Can Pahl and Beitz’ systematic approach be a predictive model of designing?, Cambridge University Press, Des. Sci., vol. 3, e24.
• Çavdar, F. Y., Börklü H. R., Çavdar, K., Sezer, H. K. (2019). The design process of the complex Special Utility Vehicle using the methodical design approach. Journal of Advanced Mechanical Design, Systems, and Manufacturing, Vol.13, No.4.
• Börklü, H. R., Top N., (2018). Sistematik Tasarım Yaklaşımı İle Yeni Bir Zeytin Hasat Makinesi Tasarımı, Journal of Engineering Sciences And Design, 6(4), 659-664.
• Engelli Çalışanlar İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Rehberi, İSGGM, 2016.
• WDU, USTAD, Engelliler için Evrensel Standartlar Kılavuzu, Universal Standards for Persons with Disabilities, İstanbul.
• Accessibility for the Disabled A Design Manual for a Barrier Free Environment, United Nations Economic and Social Commission for Western Asia, http://www.un.org/esa/socdev/enable/designm/index.html
• Engelsiz Tasarım Kılavuzu, (C. Koca, çev.), (2010). Dünya Engelliler Vakfı, İstanbul