Cilt: 13 Sayı: 2, 31.12.2023

Yıl: 2023

Araştırma Makaleleri

Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, hukuk alanı ve hukukla ilişkili diğer alanlarda hazırlanan özgün ve bilimsel çalışmaların yılda iki kez Haziran ve Aralık aylarında elektronik ortamda yayımlanması suretiyle literatüre katkı sağlama amacındadır.

Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi’nde, hukuk ve ilişkili diğer alanlarda akademisyen, araştırmacı ve uygulamacılar tarafından Türkçe ve diğer yabancı dillerde hazırlanan araştırma makalelerine yer verilmektedir.

Dergide yayımlanacak hakemli makaleler, çift kör hakemlik esasına göre hakem incelemesinden geçirilmektedir.

1. Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (HÜHFD) ulusal ve hakemli bir dergidir; yılda iki sayı olarak Haziran ve Aralık aylarında yayımlanır.

2. Dergiye gönderilen yazılar başka bir yerde yayımlanmış veya yayımlanmak üzere değerlendiriliyor olmamalıdır.

3. Derginin yayın dili Türkçedir, bununla birlikte bilimsel iletişim işlevini gören yabancı dillerdeki çalışmalara da yer verilmektedir.

4. Dergiye gönderilen yazıların Türkçe ve İngilizce başlıkları ile en az 100, en çok 300 sözcükten oluşan Türkçe ve İngilizce özetleri ve her iki dilde beşer anahtar sözcüğün de yazının başına eklenerek gönderilmesi gerekmektedir.

5. Yazının ana bölümlerinde 12 punto; dipnot, özet ve tablo gibi bölümlerinde 10 punto harf büyüklüğü ve 1,5 satır aralığı ile " Times New Roman" veya eşdeğer diğer yazı karakterlerinden biri kullanılmalıdır.

6. Dergimize gönderilen makalelerdeki atıfların OSCOLA 4. Edisyon atıf sistemi esas alınarak yapılması gerekmektedir.

7.  Dergimize gönderilen makaleler ile birlikte 750-1000 kelimelik İngilizce geniş özet (extended abstract) gönderilmelidir.

8. Dergimize gönderilen makaleler dipnotlar ve kaynakça dahil en fazla 12.000 kelimeden oluşmalıdır.

9. Çalışmanın sonunda, yararlanılan kaynakların yazar soyadına göre abece (alfabe) sırasına dizildiği kaynakçaya yer verilmelidir. Kaynakça sadece çalışmanın gönderme yaptığı eserleri içermelidir. Metin içinde yapılan göndermeler, her bir sayfa sonunda "dipnot yöntemi" kullanılarak gösterilmelidir. Dipnotlarda bir esere yapılan ilk gönderme ile kaynakçada yer verilen eserler aynı biçimde yazılmalıdır. Derginin bütünselliği açısından aşağıda gösterilen örneklere uyulmalıdır.

Yazar veya yazarların aynı yıl içinde basılmış birden fazla eserine atıf yapılıyorsa yayın yılının yanına "a", "b", "c", gibi harfler eklenerek farklılaştırma yapılabilir. Bu durum kaynakçada da ayrıca gösterilmelidir. Aynı yazara veya yazarların eserlerine artarda atıf yapılması durumunda "ibid" gibi kısaltmalar da kullanılabilir.

10. Değerlendirilmesi istenen çalışmalara ilişkin gönderilerde mutlaka yazar adı, ünvanı, (varsa) çalışma yeri ve iletişim bilgileri (adres, telefon ve eposta adresleri) ile ORCID yer almalıdır.

11. Makalelerde "Bu makale Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Araştırma ve Yayın Etiği kurallarına uygun
olarak hazırlanmıştır." ifadesine yer verilmelidir.

12. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.

13. Yazarların çalışmalarını “olduğu gibi” yayımlanmak üzere ilettikleri kabul edilir. Bilimsel ölçütlere uymayan ve/veya olağanın dışında yazım yanlışları içerdiği gözlenen yazılar, Yayın Kurulunca hakeme gönderilmeksizin geri çevrilebilir.

14. Dergiye gönderilen yazıların ilk değerlendirmesi Yayın Kurulunca basit çoğunluk yöntemiyle karar alınarak gerçekleştirilir ve toplantı sonucu bir raporla kayıt altına alınır (sunulan çalışmanın yazar(lar)ı Yayın Kurulu’nda yer alıyorsa, değerlendirme toplantısına katılamaz). İlk inceleme sonucunda değerlendirmeye uygun bulunan yazılar, “nesnel değerlendirme” ilkesi uyarınca yazar adı metinden çıkarılarak, bilimsel açıdan yayıma uygun olup olmadığına bakımından değerlendirilmek üzere Yayın Kurulunca belirlenen hakeme gönderilir. Yazara çalışmanın hangi hakeme gönderildiğine yönelik bilgi verilmez. Hakem raporu doğrultusunda makalenin yayımlanması, yazardan düzeltme istenmesi veya yazının geri çevirilmesi kararlaştırılır. Hakem raporunda bilimsel olarak yetkin görülen yazıların yayımlanıp yayımlanmayacağına veya derginin hangi sayısında yayınlanacağına Yayın Kurulu karar verir. Yazar, tüm bu aşamalardan eposta yoluyla bilgilendirilir.

15. Dergide hakem incelemesinden geçen çalışmaların yanı sıra çeviri makale, karar incelemesi, yasal kurallar değerlendirmesi ve kitap eleştirisi gibi yazılara da yer verilir. Bu tür yazıların yayımlanıp yayımlanmaması Yayın Kurulunca kararlaştırılır.

16. Yayımlanması kararlaştırılan yazıların her türlü elektronik ortamda tam metin olarak yayımlanması veya yeniden yayımlanması da dahil olmak üzere tüm yayın hakları Hacettepe Üniversitesi (Üniversite)'ne aittir. Yazarlar gönderdikleri çalışmalarla ilgili tüm yayım (telif) haklarını Üniversite’ye devretmiş sayılırlar; yazarlara ayrıca bir ücret ödenmez.

Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi’ne gönderilen bilimsel yazılarda, Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi ve COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır. Bu bağlamda Dergi; “Yayın Etiği”, “Araştırma Etiği” ve “Yasal/Özel izin belgesi alınması” ile ilgili yukarıda anılan ulusal ve uluslar arası kurallara uymakta olduğunu taahhüt eder.


Yükseköğretim Kurulu Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi md. 8 uyarınca; bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal : Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik : Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma : Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım : Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme : Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
f) Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak.


Yazarların Sorumlulukları
1. Etik Kurul izni gerektiren çalışmalar için etik kurullardan ya da komisyonlardan gerekli izinlerin alınması, bunların makale içeriğinde belirtilmesi gerekmektedir. Bu izinlerin olmaması durumunda yayın ön inceleme aşamasında yazara iade edilir. Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir:

• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
• Olgu sunumlarında “Aydınlatılmış onam formu”nun alındığının belirtilmesi,
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi


Makalelerde etik kurul izini ve/veya yasal/özel izin alınmasının gerekip gerekmediği belirtilmiş olmalıdır. Eğer bu izinlerin alınması gerekli ise, izinin hangi kurumdan, hangi tarihte ve hangi karar veya sayı numarası ile alındığı açıkça sunulmalıdır.
2. Gönderilen makaleler, yazar(lar)ın özgün çalışması olmalıdır.
3. Makalede adı geçen tüm yazarlar, gönderilen ve yayınlanan makaleler üzerinde eşit sorumluluğa sahiptir.
4. Gönderilen makaleler daha önce yayımlanmamış olmalıdır ve başka bir yerde makalenin özgün dilinde veya başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmamalıdır.
5. Olası herhangi bir çıkar çatışması açıkça belirtilmelidir.
6. İntihal ve sahte verilerden uzak durulmalıdır.
7. Hakem değerlendirmeleri sırasında, hakemler tarafından talep edildiği takdirde, araştırmalara ilişkin ham verilerin sunulması şarttır.
8. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
9. Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiği'ne uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.


Hakemlerin Sorumlulukları
1. Bütün makaleler, çalışmanın bilimsel içeriği temel alınarak; yazarın cinsiyet, etnik köken, ırk, din, tâbiyet veya siyasi değerleri göz önünde bulundurulmaksızın, adil şekilde değerlendirilmelidir.
2. Değerlendirme için gönderilen bir eserin içeriğinin, teklif götürülen hakemin bilimsel alanı ya da birikimi ile uyumsuz olduğu düşünüldüğünde veya önerilen süre zarfında hızlı bir değerlendirme yapılamayacağı durumlarda Editör bilgilendirmeli ve ilgili makalenin hakemliğinin yapılmasına yönelik teklif reddedilmelidir.
3. Hakem değerlendirme sürecinin gizliliğine saygı gösterilmeli; değerlendirilen esere ya da değerlendirme süreci ve sonrasına ilişkin bilgiler üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.
4. Hakem değerlendirmeleri, düşmanca veya kışkırtıcı olmayacak ve küçümseyici kişisel yorumlar barındırmayacak biçimde, nesnel ve yapıcı olarak gerçekleştirilmelidir.
5. Değerlendirme süreci sırasında çıkar çatışması gözlemlendiği takdirde, durum Editör'e bildirilmelidir.
6. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel avantaj için kullanılmamalıdır.
7. Makalenin yayımlanmasının reddine neden olabilecek herhangi bir bilgiye erişildiği takdirde, durum Editör'e bildirilmelidir.
Detaylı bilgi için bkz: https://publicationethics.org/files/Peer%20review%20guidelines.pdf


Editörün Sorumlulukları
1. Editör, makaleleri kabul etmek ya da reddetmek sorumluluk ve yetkisine sahiptir.
2. Bütün makaleler, çalışmanın bilimsel içeriği temel alınarak; yazarın cinsiyet, etnik köken, ırk, din, tâbiyet veya siyasi değerleri göz önünde bulundurulmaksızın, adil şekilde değerlendirilmelidir.
3. Kabul ya da reddedilen makalelerle ilgili çıkar çatışması içerisinde olunmamalıdır.
4. Yalnızca özgün ve alanına katkı sağlayacak makaleler yayıma kabul edilmelidir.
5. Gönderilen eserlerin en az iki hakem tarafından çift kör hakemlik sistemine göre değerlendirilmesi sağlanmalı ve hakemler gizli tutulmalıdır.
6. Gönderilen eserler ile ilgili tüm bilgiler gizli tutulmalıdır.
7. Dergi politikası ve yayım kurallarına uymayan eksik ve hatalı çalışmalar hiçbir etki altında kalmadan reddedilmelidir.
8. Yayın Kurulu, gönderilen makalenin hakem değerlendirmelerine dayalı olarak yayımlanması kararının verilmesinden, derginin yayın kurulu politikalarından ve intihal, hakaret ve telif hakkı ihlaline karşı yasal tedbirlerin alınmasından sorumludur.
Detaylı bilgi için bkz: https://publicationethics.org/files/2008%20Code%20of%20Conduct.pdf


Okuyucu, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi’nde yayımlanan bir makalede önemli bir hata ya da eksiklik fark ettiğinde ya da editoryal faaliyetler konusunda bir aksaklık tespit ettiği takdirde (intihal, yinelenen makaleler vb.) hukukdergi@hacettepe.edu.tr adresine e-posta göndermek suretiyle Dergi’ye bildirimde bulunabilir. 

Hiçbir ad altında yazar veya kurumdan ücret alınmaz.