Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 14, 22.04.2025

Pinar Horasanlı Gokalp , Semih Soran

https://doi.org/10.26650/hfaa.2025.1660573

Öz

Bu çalışma, havacılık sektöründe Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık Ölçeğinin Türkçe uyarlaması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma, Türkiye'deki havayolu şirketlerinde görev yapan 279 kokpit ve kabin ekibi personeli üzerinde yürütülmüştür. Ölçeğin yapı geçerliliğini test etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi uygulanmış, üç farklı model karşılaştırılmış ve Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık olarak adlandırılan üç boyutlu yapı en uygun model olarak doğrulanmıştır. Güvenirlik analizleri, tüm boyutların yüksek iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermiştir. Faktörler arası korelasyon analizleri, üç boyutun birbiriyle ilişkili ancak ayrı yapılar olduğunu desteklemiştir. Demografik değişkenlere göre yapılan karşılaştırmalarda, cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve pozisyon gibi faktörlere bağlı olarak algılanan çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık düzeylerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırma bulguları, havacılık sektöründe çeşitlilik ve kapsayıcılık konularının önemini vurgulamakta ve insan kaynakları uygulamalarında dikkate alınması gereken hususlara işaret etmektedir. Ayrıca, uluslararası çalışma ortamı olan havacılık sektöründe çeşitlilik ve kapsayıcılık politikalarının geliştirilmesinin kurumsal performansa olumlu etkisi olabileceği de tartışılmıştır. Ölçeğin psikometrik özellikleri, Türk kültürüne uygunluğunu göstermektedir. Sonuç olarak; Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının, Türkiye'deki organizasyonların çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık stratejilerini değerlendirmede ve örgütsel iklimini ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çeşitlilik , Eşitlik , Kapsayıcılık , Ölçek Uyarlama , Havacılık

The Turkish Adaptation of the Diversity, Equity, and Inclusion Scale

Öz

This study adapted the Diversity, Equity, and Inclusion Scale for the Turkish aviation sector. Research was conducted on 279 airline employees, including cockpit and cabin crew from Turkish airlines. Confirmatory factor analysis tested the scale's construct validity, comparing three different models and confirming the three-dimensional structure of Diversity, Equity, and Inclusion as most appropriate. Reliability analyses showed high internal consistency across all dimensions. Factor correlations supported that the three dimensions were related yet distinct constructs. Demographic comparisons revealed significant differences in perceived diversity, equity, and inclusion levels based on gender, age, education, and position. The findings highlight the importance of diversity and inclusion in aviation and identify key considerations for human resources practices. The study also discussed how developing diversity and inclusion policies in this international working environment could positively impact organizational performance. The scale's psychometric properties demonstrate its compatibility with Turkish culture. In conclusion, the Turkish adaptation of the Diversity, Equity, and Inclusion Scale provides a valid and reliable tool for evaluating organizational diversity strategies and measuring organizational climate in Turkish companies.

Anahtar Kelimeler

Diversity , Equity , Inclusion , Scale Adaptation , Aviation

Kaynakça

• Acker, J. (2006). Inequality regimes: Gender, class, and race in organizations. Gender & Society, 20(4), 441-464. https://doi.org/10.1177/ 0891243206289499 google scholar
• Adams, J. S. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 2, pp. 267-299). Academic Press. google scholar
• Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173. https://doi.org/10.1007/BF02294170 google scholar
• Bozkurt, B., & Akcan, E. (2023). Kapsayıcı liderlik ölçeği: Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 67-81. google scholar
• Brewer, M. B. (1991). The social self: On being the same and different at the same time. Personality and Social Psychology Bulletin, 17(5), 475-482. https://doi.org/10.1177/0146167291175001 google scholar
• Brislin, R. W., Lonner, W. J., & Thorndike, R. M. (1973). Cross-cultural research methods. John Wiley & Sons. google scholar
• Büyüköztürk, Ş. (2022). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (29. baskı). Pegem Akademi. google scholar
• Cox, T., & Blake, S. (1991). Managing cultural diversity: Implications for organizational competitiveness. Academy of Management Executive, 5(3), 45-56. https://doi.org/10.5465/ame.1991.4274465 google scholar
• Çelik, Ç., & Polat, S. (2023). Kapsayıcı liderlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 13(2), 303-308. https:// doi.org/10.5961/jhes.2023.549 google scholar
• Demirdağ, S. (2017). Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 273-284. google scholar
• Ely, R. J., & Thomas, D. A. (2001). Cultural diversity at work: The effects of diversity perspectives on work group processes and outcomes. Administrative Science Quarterly, 46(2), 229-273. https://doi.org/10.2307/2667087 google scholar
• Erdur, D. A. (2020). İnsan kaynakları yöneticilerinin gözünden çeşitlilik, kapsayıcılık ve dışlayıcılık. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1), 207-225. https://doi.org/10.16951/atauniiibd.594039 google scholar
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marheting research, 18(1), 39-50. google scholar
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson Education Limited. google scholar
• Keil, M., Amershi, B., Holmes, S., Jablonski, H., Lüthi, E., Matoba, K., Plett, A., & von Unruh, K. (2007). Farhlılıhların yönetimi için eğitim elhitabı. Uluslararası Farklılıkların Yönetimi Derneği. google scholar
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). The Guilford Press. google scholar
• Nishii, L. H., & Mayer, D. M. (2009). Do inclusive leaders help to reduce turnover in diverse groups? The moderating role of leader-member exchange in the diversity to turnover relationship. Journal of Applied Psychology, 94(6), 1412-1426. https://doi.org/10. 1037/a0017190 google scholar
• Okçu, V., & Deviren, İ. (2020). Kapsayıcı liderlik ölçeğinin eğitim örgütleri için Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Muğla Sıthı Koçman Üniversitesi Eğitim Fahültesi Dergisi, 7(2), 180-192. https://doi.org/10.21666/muefd.705133 google scholar
• Page, S. E. (2007). The difference: How the power of diversity creates better groups, firms, schools, and societies. Princeton University Press. google scholar
• Rawls, J. (1971). A theory of justice. Harvard University Press. google scholar
• Roberson, Q. M. (2006). Disentangling the meanings of diversity and inclusion in organizations. Group & Organization Management, 31(2), 212-236. https://doi.org/10.1177/1059601104273064 google scholar
• Sakr, N., Son Hing, L. S., & Gonzâlez-Morales, M. G. (2023). Development and validation of the marginalized- group-focused diversity climate scale: Group differences and outcomes. Journal of Business and Psychology, 38, 689-722. https://doi.org/10.1007/s10869-022-09859-3 google scholar
• Shore, L. M., & Chung, B. G. (2024). Inclusion as a multi-level concept. Current Opinion in Psychology, 101910. https://doi.Org/10.1016/j. copsyc.2024.101910 google scholar
• Shore, L. M., Cleveland, J. N., & Sanchez, D. (2018). Inclusive workplaces: A review and model. Human Resource Management Review, 28(2), 176-189.https://doi.org/10.1016/j.hrmr.2017.07.003 google scholar
• Sürücü, L., & Maslakçı, A. (2021). Kapsayıcı liderlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(2), 201-215. https://doi.org/10.31671/dogus.2021.014 google scholar
• Tasa, H., & Mamatoğlu, N. (2023). Çeşitlilik algısı ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. İş ve İnsan Dergisi, 10(1), 15-23. https://doi.org/10. 18394/iid.1191467 google scholar
• Thomas Jr, R. R. (2005). Building on the promise of diversity: How we can move to the next level in our workplaces, our communities, and our society. AMACOM. google scholar
• Yanıkoğlu, Ö., Kılıç, S., & Küçükönal, H. (2020). Gender in the cockpit: Challenges faced by female airline pilots. Journal of Air Transport Management, 86, 101823. https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2020.101823 google scholar