Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yayın etiği
kapsamında tüm paydaşların aşağıda açıklanan etik sorumlulukları taşımasını
beklemektedir.
Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır (Bk. COPE Yönerge Türkçe).
Hakemli dergide bir makalenin yayımlanması uyumlu ve saygı duyulan bilgi ağının gelişmesinde gerekli bir temel yapı taşıdır. Bu, yazarların ve onları destekleyen enstitülerinin çalışmalarının kalitesinin doğrudan yansımasıdır. Hakemli makaleler bilimsel metotları destekler ve şekillendirir. Bu yüzden beklenen etik davranışların standartlarında anlaşmaya varmak yayımlama ile ilgili tüm taraflar, yazar, dergi editörü, hakem ve yayımcı kuruluşlar için önemlidir:
1. Yazarlık
Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:
a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
2. Yazarın Sorumlulukları
3. Hakemlerin Sorumlulukları
Hakemlerin Sorumlulukları
1- Değerlendirme formunda hakemlerin değerlendirme formunda uyması gereken iki ana ilke vardır.
a) Hakem, raporda istenen maddelere olumlu veya olumsuz cevap vermesi durumunda her ikisini de gerekçeli olarak sunmalıdır.
b) Hakem, düzeltme veya olumsuz yanıtlar istediğinde mutlaka “alternatif öneriler” sunmalıdır.
2- Dosya teslim edildiğinde hakem, dosyanın kendisine sorunsuz bir şekilde ulaştığını derhal editörlere bildirmelidir.
3- Hakem, öngörülen değerlendirme süresinin uygunluğunu ve çalışmanın konusunu dikkate alarak çalışmayı değerlendirip değerlendirmeyeceğini en geç bir hafta içinde editöre bildirmelidir.
4- Bir çalışmanın değerlendirilmesi için hakemlere 30 günlük bir süre verilir. Hakem, yazarların haklarını kaybetmemesi için ek süre talep edemez.
5- Hakem, çeşitli nedenlerle (yazar, kurum, destekleyici vb.) Adil davranamayacağını düşünüyorsa, en fazla bir hafta içinde çalışmayı değerlendirmeyeceğini editörlere bildirmelidir.
6- Hakem değerlendirmelerinin objektif ve kritik olması beklenir.
7- Yazarlardan sadece metin merkezli bir değerlendirme yapmaları, yazarın/yazarların eksiklikleri hakkında açıklamalardan kaçınmaları ve itibarlarını zedeleyecek ifadeler kullanmamaları beklenir.
8- Hakemden değerlendirme kriterine sadece evet veya hayır şeklinde cevap vermemesi, olumsuz görüşleri detaylandırması ve gerekçelerini belirtmesi beklenir.
9- Ayrıca editör bu durumlarda hakemlere mümkün olduğunca değerlendirme göndermez:
Yazar / yazarların daha önce birlikte ortak çalışma yayınladığı hakemlere,
Yazar / yazarlara ön okumalarında yardımcı olan hakemlere,
Yazar / yazarların daha önce sorunları olduğu bilinen hakemlere.
Çalışmanın yayınlanmasından maddi fayda sağlayacak hakemlere,
Aynı kurumda (aynı bölümde) çalışan hakemlere.
10- İki hakem raporunun bazı noktaları birbiriyle çelişebilir. Bu durumda editör, hakemlerle görüşür ve bir çözüm bulur.
11- Kontrol edilen yazılar gizli tutulmalıdır.
4. Editöryal Sorumluluklar
Okuyucu Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde yayınlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiğinde ya da editoryal içerik ile ilgili herhangi bir şikayeti (intihal, yinelenen makaleler vb.) olduğu zaman ilafdergi@hitit.edu.tr adresine mail göndererek şikayette bulunabilir. Şikayetler gelişmemiz için fırsat sağlayacağından şikayetleri memnuniyetle karşılarız, hızlı ve yapıcı bir şekilde geri dönüş yapmayı amaçlarız.
Hitit Üniversitesi Kuzey Kampüsü Çevre Yolu Bulvarı 19030 - ÇORUM-TÜRKİYE
00 (90) 364 219 1100 - ilafdergi@hitit.edu.tr