Evaluation of the Problems Faced by Women in Working Life Using the SWARA Method

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 2, 353 - 369, 31.08.2025

Seval Süzülmüş

https://doi.org/10.17218/hititsbd.1622346

Öz

Today, economic, technological and social developments continue rapidly. This situation has enabled women to increasingly actively participate in working life. Increasing women's participation in working life is very important for the development of both women, their families, and society. The active participation of women in working life is crucial for social development and economic growth, as well as increasing their freedom. However, the problems that women face in working life create significant obstacles in this process. The aim of this research is to determine the main problems faced by women in working life and to rank the priority levels of the problems. The literature review identified six important problems women face in working life: “Lack of adequate education”, “Lack of experience”, “Gender discrimination”, “Lack of information”, “Negative attitudes of family and environment” and “Inadequate wages and working conditions”. The importance levels of the problems were determined by interviewing 6 academicians working at Osmaniye Korkut Ata University. In the study, the analysis of data was evaluated by applying the SWARA method, one of the Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods, in order to determine the ranking of problems encountered by women in working life. The SWARA method was preferred because it is an effective tool in determining the priorities of the problems based on expert opinions and because it has the capacity to determine more sensitive weights. The reason academicians were chosen as experts is that their scientific approach to the subject is strong. As a result of the research, it was determined that the most important problem women face in working life is "Gender discrimination" and the least important problem is "Lack of experience". These findings suggest that gender inequality significantly shapes women's work experiences. In addition, it has been determined that women's lack of education and negative attitudes from their family environment are among the important problems. These problems restrict women's personal and professional development and limit their roles in the workforce. It is thought that this research will contribute to the literature since no previous study has been found that evaluates the problems faced by women in working life using the SWARA method. As a result of the research, it was also determined that the SWARA method is an effective and efficient evaluation method in determining the priority levels of the problems faced by women in working life. It is thought that the study will guide researchers who will conduct research in this field from now on.

Anahtar Kelimeler

Woman , Working Life , SWARA

Kadınların Çalışma Hayatında Karşılaştıkları Sorunların SWARA Yöntemi İle Değerlendirilmesi

Öz

Günümüzde ekonomik, teknolojik ve sosyal gelişmeler hızla devam etmektedir. Bu durum, kadınların gittikçe artarak aktif olarak çalışma hayatına katılımını sağlamıştır. Kadınların çalışma hayatına katılımının giderek artması gerek kadın, gerek ailesi, gerekse toplumun gelişmesi açısından oldukça önemlidir. Kadınların çalışma hayatına aktif katılımı, özgürlüklerinin artmasının yanı sıra, toplumsal kalkınma ve ekonomik büyüme için oldukça önemlidir. Fakat kadınların çalışma hayatında karşılaştığı sorunlar, bu süreçte önemli engeller oluşturmaktadır. Bu araştırmada kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları başlıca sorunları belirlemek ve sorunların öncelik derecelerini sıralamak amaçlanmıştır. Literatür taraması ile kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları 6 önemli sorun; “Yeterli eğitimin olmayışı”, “Tecrübe eksikliği”, “Cinsiyet ayrımcılığı”, “Bilgi eksikliği”, “Aile ve çevrenin olumsuz tavırları” ve “Ücret ve çalışma koşullarına ilişkin yetersizlikler” olarak belirlenmiştir. Sorunların önem dereceleri Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi’nde çalışan 6 akademisyen ile görüşme yapılarak belirlenmiştir. Araştırmada, kadınların çalışma hayatında karşılaştığı sorunların sıralamasını belirlemek amacı ile verilerin analizi Çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinden SWARA yöntemi uygulanarak değerlendirilmiştir. SWARA yöntemi; uzman görüşlerine dayalı olarak sorunların önceliklerini belirlemede etkili bir araç olması ve daha hassas ağırlıklar belirleyebilme kapasitesi nedeni ile tercih edilmiştir. Uzman kişiler olarak akademisyenlerin seçilme nedeni konuya olan bilimsel yaklaşımlarının güçlü olmasıdır. Araştırma sonucunda, kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları en önemli sorunun “Cinsiyet ayrımcılığı” olduğu, en az önemli sorunun ise “Tecrübe yetersizliği” olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kadınların çalışma deneyimlerini önemli ölçüde şekillendirdiğini göstermektedir. Ayrıca, kadınların eğitim eksiklikleri ve aile çevresinden gelen olumsuz tutumların da önemli sorunlar arasında yer aldığı belirlenmiştir. Bu sorunlar, kadınların hem kişisel, hem de profesyonel anlamda gelişimlerini kısıtlamakta ve onların iş gücündeki rollerini sınırlamaktadır. Kadınların çalışma hayatında karşılaştığı sorunları SWARA yöntemi ile değerlendiren daha önce yapılmış çalışmaya rastlanılamamış olması nedeni ile, araştırmanın literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırma sonucunda ayrıca SWARA yönteminin kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları sorunların öncelik derecelerinin belirlenmesinde etkili ve verimli değerlendirme yöntemi olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bundan sonra bu alanda araştırma yapacak araştırmacılara yol göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın , Çalışma Hayatı , SWARA

Kaynakça

• Acuner, Ş. A. (2019). Kadın çalışanların kariyer geliştirme sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (23), 35-52. https://doi.org/10.18092/ulikidince.456582
• Akdemir, B., & Çalış Duman, M. (2017). Kadın çalışanların performansında cam tavan sendromu engeli!. Journal of Academic Value Studies, 3(15), 517-526. https://doi.org/10.13934/1999.393
• Aktaş, A., & Uysal, G. (2016). The gender wage gap in Turkey. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2), 1-19. https://doi.org/10.14780/muiibd.280227
• Arkan, N., & Murat, G. (2021). Çalışma hayatında kadınlara yönelik sosyal koruma. SGD-Sosyal Güvenlik Dergisi, 11(1), 175-194. https://doi.org/10.32331/sgd.952575
• Arslan, H. N., & Akın, S. (2020). Kadının iş hayatındaki yeri ve karşılaştığı sorunlar üzerine nitel bir araştırma. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 131-140. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pesausad/issue/56282/707196
• Ayçin, E. (2020). Çok kriterli karar verme (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Aydın, S. (2016). Türkiye’de kadının istihdamı ve kadına dair sosyal güvenlik uygulamaları. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 243-258. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/jiss/issue/25889/272777
• Barin, N. E., Kundak, S., & Cenikli, V. S. (2020). The effects of female employment on economic growth: an application of panel data on the member countries of the organisation of ıslamic cooperation. In Contemporary Issues in Business Economics and Finance (pp. 29-44). Emerald Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S1569-375920200000104004
• Çabuk, S., Südaş, H. D., & Araç, S. K. (2015). Kadın girişimcilerin iş yaşam süreçlerinin incelenmesi: Adana ilindeki girişimciler üzerinde bir uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 423-441. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/mkusbed/issue/19577/208924
• Çiçek, Ö., & Yiğit, B. (2016). Cam tavan sendromu üzerinden Türkiye'deki sendikalarda kadın yöneticilerin durumlarının değerlendirilmesi. Atatürk University Journal of Economics & Administrative Sciences, 30(5), 1383-1398. https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiibd
• Ecer, F. (2020). Çok kriterli karar verme, geçmişten günümüze kapsamlı bir yaklaşım. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Ekrem, S. (2024). Eksilen feslerin peçeler ile itmâmı: Geç dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda kadının çalışma hayatındaki yeri (1914-1918). Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(46), 133-145. https://doi.org/10.21550/sosbilder.1323083
• Eygü, H., & Oktay, M. (2024). Türkiye’de toplumsal cinsiyet ve ekonomik büyüme arasında kadın etkisinin incelenmesi.” MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 175-185. https://doi.org/10.33206/mjss.1248591
• Geldi, Ş. (2022). Akademi ve özel hayat arasında kadının yeri. Olgu Sosyoloji Dergisi, 1(2), 60-67. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/olgusos/issue/73983/1190065
• Gerşil, G. (2015). Küresel boyutta yoksulluk ve kadın yoksulluğu. Journal of Management & Economics/Yönetim ve Ekonomi, 22(1), 159-181. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/yonveek/archive
• Göcen, C. E. (2018). Türkiye’de kadının işgücüne katılmadaki yeri ve uluslararası istihdam çabaları. Econder International Academic Journal, 2(2), 313-333. https://doi.org/10.35342/econder.451550
• Gül, M., & Gül, K. (2018). Balıkesir ilinde kadın girişimci profili ve sorunları: Yiyecek sektörü üzerine bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (56), 82-96. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/dpusbe/issue/36761/390631
• Gümüş, İ., & Türkyılmaz, B. (2017). Güney Avrupa ve Türkiye’de iş-yaşam dengesi: Karşılaştırmalı bir analiz. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 64-88. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/klujfeas/archive
• Hüseyinli, N., & Hüseyinli, T. (2016). Çocuk bakımının kadın işgücü üzerinde etkileri ve hukuki düzenlemeler. Akdeniz İİBF Dergisi, 16(34), 108-137. https://doi.org/10.25294/auiibfd.308032
• Kabak, M. ve Çınar, Y. (2020). Çok kriterli karar verme yöntemleri: MS Excel® çözümlü uygulamalar. Ankara: Atlas Yayınevi.
• Karaturhan, B., Ünsal, G., Issabek, B., & Güler, D. (2017). İzmir ilinde kırsal kadın girişimciliği ve bunu etkileyen faktörler. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(1), 85-91. https://doi.org/10.24181/tarekoder.325625
• Karlılar, S., & Kıral, G. (2019). Kadın işgücüne katılımı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Ülke grupları için panel veri analizi. Third Sector Social Economic Review, 54(2), 935-948. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.04.1099
• Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight assessment ratio analysis (Swara). Journal of Business Economics and Management, 11(2), 243-258. https://doi.org/10.3846/jbem.2010.12
• Kılınç, N. Ş. (2015). Küresel eğilimler çerçevesinde kadın istihdamı. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(9), 120-135. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hakisderg/issue/7583/99545
• Küçük, M. (2015). Çalışma hayatında kadınlar ve karşılaştıkları sorunlar: Bir işverene bağlı olarak çalışan emekçi kadınlara ilişkin bir araştırma. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-17. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebd/issue/22115/333209
• Lewis, S., & Beauregard, T. A. (2018). The meanings of work-life balance: A cultural perspective The Cambridge handbook of the global work-family interface. Cambridge University Press https://doi.org/10.1017/9781108235556.039
• Mesci, Z., Mesci, M., Karagöz, A., & Özgenç, C. (2018). Kadın girişimcilerin bölgesel kalkınmada rolü: Akçakoca ilçesi örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39), 387-412. https://doi.org/10.31795/baunsobed.437830
• Nassar, C., Nastacă, C. C., & Nastaseanu, A. (2021). Women's contribution to economic development and the effects of the gender pay gap. Management Research and Practice, 13(2), 60-68. Erişim adresi: https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=976279
• Özbey, K. (2017). Göç, çalışma hayatı ve toplumsal cinsiyet: Karşılaştırmalı perspektiften Hopa’da yerli ve kayıtdışı kadın işgücü. Karadeniz Araştırmaları, 14(56), 105-121. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/karadearas/issue/68469/1070488
• Özçelik, M. K. (2017). Çalışma hayatında kadının yeri ve kariyer gelişim engelleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(52), 49-70. https://doi.org/10.16992/ASOS.12492
• Pata, U. K. (2018). Türkiye’de kadın istihdami ve ekonomik büyüme ilişkisi: Simetrik ve asimetrik nedensellik testleri ile sektörel bir analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (21), 135-150. https://doi.org/10.18092/ulikidince.391777
• Sağlık, B., & Çelik, H. Y. (2018). Küreselleşen çalışma hayatında kadının rolü. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), 95-120. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/fuuiibfdergi/archive
• Sarıca, Y. P. S., & Çağlı, E. (2018). İş-aile yaşamında dengeyi bulma çabaları: Ülke incelemeleri. Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(1), 95-118. https://doi.org/10.32331/sgd.421086
• Sarışın, M. (2020). Medya sektöründe çalışan kadınların konumu ve yaşadıkları zorluklar: Ordu yerel medyasında çalışan kadınlar ve ulusal gazete künyelerinin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 16-29. https://doi.org/10.35333/mukatcad.2020.213
• Serel, H., & Özdemir, B. S. (2017). Türkiye’de kadın istihdamı ve ekonomik büyüme ilişkisi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(3), 132-148. https://doi.org/10.11611/yead.310569
• Seval, H. N. (2017). Çalışan kadınların en büyük sınavı: İş-aile yaşamı dengesi (Zliği) ve kadın sağlığına etkisi. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2), 184-193. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/busad/issue/33927/364900
• Soyutürk, M. (2023). Yönetimde kadının yeri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(34), 321-332. https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum
• Tilev, F. (2018). Esnek çalışma ve kadın istihdamı. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(2), 121-150. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/fuuiibfdergi/archive
• Türkmen, M., & Demirel, A. (2022). Swara ağırlıklı bulanık Copras yöntemi ile tedarikçi seçimi. Alanya Akademik Bakış, 6(1), 1739-1756. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.986700
• Türlüoğlu, E. (2018). Kadın istihdam ve büyüme ilişkisi: Var modeli analizi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(9), 59-68. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/asead/archive
• Tütüncü, A., & Zengin, H. (2020). E7 ülkelerinde kadın istihdamı ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 16(1), 1-16. https://doi.org/10.17130/ijmeb.700752
• Uludağ, A. S. ve Doğan, H. (2021). Üretim yönetiminde çok kriterli karar verme yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Umutlu, S. (2021).Çalışan kadınlarda iş-aile-yaşam dengesi ve tükenmişlik. Ankara: Astana Yayınları. Utlu, N. (2024). Swara yöntemi ile dijital pazarlama strateji seçimi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 25(1), 341-355. https://doi.org/10.31671/doujournal.1356008
• Van den Troost, A., Vermulst, A. A., Gerris, J. R., Matthijs, K., & Welkenhuysen-Gybels, J. (2006). Effects of spousal economic and cultural factors on Dutch marital satisfaction. Journal of Family and Economic Issues, 27, 235-262. https://doi.org/10.1007/s10834-006-9016-9
• Yıldırım, B., & Demirkol, F. (2024). İstanbul ilindeki kadın akademisyenlerin karşılaştıkları sorunlar üzerine bir araştırma. SDE Akademi Dergisi, 4(1), 35-64. https://doi.org/10.58375/sde.1398307
• Yıldırımalp, S. (2021). Ayrımcılık temelli dışlanma: Türkiye’de çalışma hayatında kadınlar. Sosyal Güvenlik Dergisi, 11(2), 321-346. https://doi.org/10.32331/sgd.1049046
• Yılmaz, A., Bozkurt, Y., & İzci, F. (2008). Kamu örgütlerinde çalışan kadın işgörenlerin çalışma yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 89-114. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ogusbd/archive
• Yılmaz, S. (2018). Türkiye’de kadınların çalışma hayatındaki yeri ve sosyal güvenlik hukuku düzenlemeleri. Sosyal Çalışma Dergisi, 2(2), 63-80. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/scd/issue/40790/478397
• Yorgun, S. (2010). Sömürü, koruma ve pozitif ayrımcılıktan çalışma hayatının egemen gücü olmaya doğru kadınlar: 21. yüzyıl ve pembeleşen çalışma hayatı. Sosyoekonomi, 11(11), 167-190. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sosyoekonomi/issue/21071/226868
• Yurdoğlu, H., & Kundakcı, N. (2017). Swara ve Waspas yöntemleri ile sunucu seçimi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(38), 253-270. https://doi.org/10.31795/baunsobed.645105
• Yüceol, N., Kakı, S., & Çekçi, I. (2022). COVİD-19 pandemisinin Türkiye’de kadınların çalışma hayatına katılımı ve iş-yaşam dengesine etkilerinin toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında incelenmesi. Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 6(1), 45-64. https://doi.org/10.29228/mukatcad.10
• Zolfani, S. H., & Saparauskas, J. (2013). New application of Swara method in prioritizing sustainability assessment indicators of energy system. Engineering Economics, 24(5), 408-414. https://doi.org/10.5755/j01.ee.24.5.4526
• Zolfani, S., & Banihashemi, S. (2014). Personel selection based on a novel model of game theory and MCDM approaches. In Proceedings of 8th International Scientific Conference Business and Management (191- 198. ss.). Vilnius, Litvanya. https://doi.org/10.3846/bm.2014.024