Düşük Sosyoekonomik Düzeydeki Çocukların Alıcı Dil ve Hikaye Anlama Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Kitap Okuma Müdahale Programı

Yıl 2015, Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı, - , 24.06.2015

Merve Gölcük Şükran Okur Sibel Berument

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, düşük sosyoekonomik düzeyden gelen okul öncesi çocukların alıcı dil ve hikaye

anlama becerilerinin geliştirilmesidir.

 

Gereç ve Yöntem: Çocukların dil becerilerini arttırmak için okul öncesi 16 çocuğa beş seans süren kitap okuma müdahale programı çerçevesinde hikaye kitapları okunmuştur. Ancak çalışmanın sonunda yalnızca 11 çocuktan son-test ölçümleri alınabilmiştir. Çocuklar alıcı dil ve hikaye anlama becerileri açısından ön-test ve son-testte değerlendirilmişlerdir. Çocukların alıcı dil becerileri hikaye kitaplarında geçen kelimelerden oluşan bir kelime testi ile değerlendirilirken, hikaye anlama becerileri hikayeyi anlamayla ilişkili sorular ve hikaye kartları ile ölçülmüştür.

 

Bulgular: Araştırmada yapılan bağımlı gruplar için t-test sonuçlarına göre, ön-test ölçümleriyle kıyaslandığında son-test ölçümlerinde çocukların alıcı dil ve hikaye anlama becerilerinde anlamlı bir artış olduğu bulunmuştur.

 

Sonuç: Kitap okuma müdahale programının düşük sosyoekonomik düzeyden gelen okul öncesi çocukların dil gelişimlerini artırmak için etkili olduğu bulunmuştur.

 

Anahtar kelimeler: kitap okuma müdahale programı, alıcı dil, hikaye anlama becerisi, düşük sosyoekonomik

düzey

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Biemiller, A., & Boote, C. (2006). An effective method for building meaning vocabulary in primary grades.
• Journal of Educational Psychology, 98(1), 44–62. doi: 10.1037/0022-0663.98.1.44
• Duncan, G.J., Brooks-Gunn, J., & Klebanov, P.K. (1994). Economic deprivation and early childhood development.Child Development, 65, 296-318. doi: 10.1111/j.1467-8624.1994.tb00752.x
• Fricke, S., Bowyer-Crane, C., Haley, A.J., Hulme, C., & Snowling, M.J. (2013). Efficacy of language intervention in the early years. Journal of Child Psychology and Psychiatry 54(3), 280–290. doi:10.1111/jcpp.12010
• Hargrave, A.C., & Sènèchal, M. (2000). A book reading intervention with preschool children who have limited vocabularies: The benefits of regular reading and dialogic reading. Early Childhood Research Quarterly,
• (1), 75–90. doi:10.1016/S0885-2006(99)00038-1
• Henning, C., McIntosh, B., Arnott, W., & Dod, B. (2010).Long-term outcome of oral language and phonological awareness intervention with socially disadvantaged preschoolers: the impact on language and literacy. Journal of Research in Reading, 33(3), 231–246. doi: 10.1111/j.1467-9817.2009.01410.x
• Hoff, E. (2003). The specificity of environmental influence: Socioeconomic status affects early vocabulary development via maternal speech. Child Development, 74(5), Pages 1368–1378.doi: 10.1111/1467-
• 00612
• Justice, L.M. (2002). Word exposure conditions and preschoolers’ novel word learning during shared storybook reading. Reading Psychology, 23, 87-106.doi:10.1080/027027102760351016
• Kleeck, A.V. (2008). Providing preschool foundations for later reading comprehension: The importance of and ideas for targeting inferencing in storybook-sharing interventions. Psychology in the Schools, 45(7), 627-
• doi: 10.1002/pits.20314
• Moschovaki, E. (1999). Home background and young children’s literacy development. Early Child Development and Care, 158, 11-19. doi:10.1080/0300443991580102
• Nielsen, D.C., & Friesen, L.D. (2012). A study of the effectiveness of a small-group intervention on the vocabulary and narrative development of at-risk kindergarten children. Reading Psychology, 33, 269–299. doi: 10.1080/02702711.2010.508671
• Pollard-Durodola, S.D., Gonzalez, J.E., Simmons, D.C., Kwok, O., Taylor, A.B., Davis, M.J., & diğerleri. (2011). The effects of an intensive shared book-reading intervention for preschool children at risk for vocabulary delay. Exceptional Children, 77(2), 161-183. doi: 10.1177/001440291107700202
• Smith, S.S., & Dixon, R.G. (1995). Literacy concepts of low- and middle-class four-year-olds entering preschool. The Journal of Educational Research, 88(4),243-253.doi:10.1080/00220671.1995.9941305
• Trivette, C.M., Simkus, A., Dunst, C.J., & Hamby, D.W. (2012). Repeated book reading and preschoolers’ early literacy development. Center for Early Literacy Learning, 5(5), 1-13.http://www.earlyliteracylearning.org/ cellreviews/cellreviews_v5_n5.pdfadresinden elde edildi.
• Valdez-Menchaca, M.C., & Whitehurst, G.J. (1992). Accelerating language development through picture book reading: A systematic extension to Mexican day care. Developmental Psychology, 28(6),1106-1114.http:// www.apa.org/pubs/journals/dev/ adresinden elde edildi.
• Vally, Z. (2012). Dialogic reading and child language growth – combating developmental risk in South Africa.
• South African Journal of Psychology, 42(4), 617-627.doi: 10.1177/008124631204200415
• Wasik, B.A., & Bond, M.A. (2001). Beyond the pages of a book: interactive book reading and language development in preschool classrooms. Journal of Educational Psychology, 93(2), 243-250. doi:
• 1037//0022-O663.93.2.243
• Wasik, B.A., Bond, M.A., & Hindman, A. (2006).The effects of a language and literacy intervention on head start children and teachers. Journal of Educational Psychology, 98(1), 63–74. doi: 10.1037/0022-0663.98.1.63
• Whitehurst, G.J., Falco, F.L., Lonigan, C.J., Fischel, J.E., DeBaryshe, B.D., Valdez-Menchaca, M.C. ve diğerleri. (1988). Accelerating language development through picture book reading. Developmental psychology,
• (4), 552-559.doi: 10.1037/0012-1649.24.4.552
• Zevenbergen, A.A., Whitehurst, G.J., & Zevenbergen, J.A. (2003). Effects of a shared-reading intervention on the inclusion of evaluative devices in narratives of children from low-income families. Journal of Applied Developmental Psychology, 24(1), 1-15.doi:10.1016/S0193-3973(03)00021-2