Evaluation of Local Struggles for Natural Life and Environment in the Context of Democratic Protection; On Future Projections of the Role Represented by İlhan Tekeli…

Yıl 2020, , 331 - 349, 30.04.2020

Senem Doyduk

https://doi.org/10.31198/idealkent.687576

Öz

In this research, the institutions and initiatives focusing on the issues such as the preservation of natural assets and the environment are categorized, and the contributions of the academicians, intellectual characters, specifically as Ilhan Tekeli, to this process are put forward, and the opinions on possible future scenarios of the role represented by these characters are argued. Looking at the cause and effect relationships of the loss of the natural and cultural assets and the destruction made to the natural environment; besides the scientific and legal aspects of preservation, the importance of creating public opinion on protection cannot be denied. Democratic struggle practices concentrated on the right to city and the right to natural life and the right to environment are seen to be primarily effective on the results and achievements of preservation.
The contributions of the arguments regarding protection developed by Ilhan Tekeli, who handled the controversial practices and thoughts on history and natural life-environment and established a relationship between these two elements, to the process of protection will be revealed, as will be detailed below, and various objections to some of these arguments will be put forth, and opinions on the roles to be played by the intellectuals in the short and long term in the issues of natural life and environmental protection and the methods to be followed will be put forward.
Within the scope of the study, information and opinions on the process of environmental protection were made through two main sources published by “Tarih Vakfı Yurt Yayınları”: “Protecting the Natural and Historical Environment in the Context of Cultural Policies and Human Rights” where Tekeli's collective works were published and "The Symposium on the History of Environment and Environmental Protection in Turkey", where İlhan Tekeli participated as the opening speaker. 

Anahtar Kelimeler

natural life protection, environmental protection, democratic protection, , protection struggles

Doğal Yaşam ve Çevre İçin Verilen Yerel Mücadelelerin Demokratik Koruma Bağlamında Değerlendirilmesi; İlhan Tekeli’nin Temsil Ettiği Rolün Gelecek Projeksiyonları Üzerine…

Öz

Çalışmada, doğal varlıkların ve çevrenin korunması gibi konular üzerine odaklanan kurum ve inisiyatifler sınıflandırılarak, İlhan Tekeli özelinde akademisyen, aydın figürlerin bu sürece katkıları ortaya konup, bu figürlerin temsil ettikleri rolün gelecekteki olası senaryoları üzerine görüşler ileri sürülmektedir. Doğal ve kültürel varlıkların yitirilmesinin doğal çevreye yapılan tahribatların neden ve sonuç ilişkilerine bakıldığında korumanın bilimsel ve hukuki boyutlarının yanı sıra, koruma konusunda kamuoyu yaratmanın önemi de yadsınamaz. Kent hakkı-doğal yaşam ve çevre hakkı merkezli demokratik mücadele pratiklerinin korumanın sonuçlarına ve kazanımlarına birincil derecede etkili olduğu görülmektedir.
İlhan Tekeli’nin tarih ile doğal yaşam-çevre alanındaki ayrışmış pratik ve düşünceleri bir arada ele alıp bu ikisi arasında kurduğu ilişki ve korumaya biçimsel olarak bu iki alan üzerinden geliştirdiği argümanlarının, aşağıda detaylandırılacağı üzere koruma sürecine katkıları ortaya konacak, bazıları üzerine çeşitli itirazlar geliştirilecektir. Doğal yaşam ve çevre koruma konularında, yakın ve uzak gelecekte çevre korumanın demokratik mücadele alanında nasıl bir yol izlenebileceği konusunda görüşler ileri sürülecektir.
Çalışma kapsamında, çevrenin korunması konusundaki süreçle ilgili bilgi ve görüşler “Tarih Vakfı Yurt Yayınları” tarafından basılan iki temel kaynak üzerinden sunulmuştur: Tekeli’nin toplu eserlerinin yayımlandığı “Kültür Politikaları ve İnsan Hakları Bağlamında Doğal ve Tarihi Çevreyi Korumak” ve İlhan Tekeli’nin açılış konuşmacısı olarak yer aldığı “Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu” kitapları. 

Anahtar Kelimeler

doğal yaşamı koruma, çevre koruma, demokratik koruma, koruma mücadeleleri

Kaynakça

• Atauz, A. (2000). Çevreci sivil toplum hareketinin yakın tarihi. Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu içinde (s. 194-220). İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Bahro, R. (1996). Nasıl sosyalizm? Hangi yeşil? Niçin tinsellik? (T. Bora, Çev.). İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
• Bozkurt, Y., ve Bayansar, R. (2016). Yeni toplumsal hareketler çerçevesinde çevreci hareket ve gezi parkı olayları, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14, 276-293.
• Demirkol, O. (1979). Ankara’nın Abidinpaşa bölgesinde apartman ve gecekondu toplumunun bir yılda görülen hastalıkların dağılımı araştırması. Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara.
• Demirer, T., Yapıcı, K., Görgün, T., Özbudun, S., Duran, M., Özbolat, N., Hünler, K., Demirer, G. (1999). YDD Kıskacında çevre ve kent, Ütopya Yayınevi.
• Doyduk, S. ve Demirtaş, E. (2019). Arşiv Asamblaj Atölyesi. Manifold 30.04.2020 tarihinde https://manifold.press/arsiv-asamblaj-atolye-deneyimi adresinden erişildi.
• Kayın, E. (2008). Türkiye koruma tarihinde kırılmalar. Mimarlık Dergisi, 343, 98-105.
• Sezer, Ö. (2006). Çevre korumacılıktan radikal ekolojiye. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları, 3(5), 1-25.
• Sezer, Ö. (2007). Küresel konferanslar ve çevre sorunları: Çevre kalkınma ve etik açısından eleştirel bir değerlendirme. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (ICANAS 38), 9, 10-15.
• Sümer, G. Ç. (2009). Türkiye’de bilimsel etkinlikler üzerinden çevrenin tarihsel yolculuğu: 1960-2008 dönemi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 239-259.
• Şahin, Z. (2018). Çevre hareketlerine yaklaşım üzerine. Teori ve Politika Dergisi, 26.
• Tekeli, İ. (2000). Türkiye çevre tarihçiliğine açılırken. Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu, içinde (s. 1-14) İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tekeli, İ. (2005). 2016 Habitat III Zirvesi’ne Türkiye’nin hazırlığı heyecan vermiyor. Mimarlık Dergisi, 383.
• Tekeli, İ. (2009). Kültür politikaları ve insan hakları bağlamında doğal ve tarihi çevreyi korumak. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Yazgan, N. (2000). Türkiye’de son 25 yılda çevrenin değişimi, Türkiye’de Çevrenin ve Çevre Korumanın Tarihi Sempozyumu, içinde (ss. 15-20) İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Zizek, S. (2011). Mimari paralaks, İstanbul: Encore Yayınları.