Denizli Tekstil Sanayi: Yerel Kalkınmada Bir Başarı Hikâyesi mi?

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 8, 180 - 199, 31.01.2013

Çiğdem Varol Tanyel Eceral

Öz

Bu makalede Denizli’nin özellikle 1980’ler sonrasında tekstil sanayisine dayalı olarak yakaladığı büyüme ivmesinin nedenlerini makroekonomik gelişmeler, mekansal birliktelik, üretim kültürü, bilgi birikimi, üretim ağları, kurumsal yapılar gibi farklı sosyo-ekonomik koşulların etkisi çerçevesinde tarihsel bir süreç içinde değerlendirilmektedir. Denizli sanayi gelişimi ve kurumsallaşmasında her dönem yükselen ve düşüşe geçen üretim süreçleri başlangıç, büyüme, olgunlaşma ve kriz dönemleri olarak dört evrede ince-lenmektedir. Evrimsel süreçte bugün gelinen noktada, Denizli’nin öncü sektör olarak tekstil sanayiinde yakaladığı “başarının” günümüzde de devam edip etmediği, sosyo-ekonomik konjonktürdeki radikal değişimlere Denizli kurumsal yapısı içinde yer alan farklı türdeki ekonomik aktörlerin nasıl tepki verdiği, bu tepkilerin bölgenin geleceğini nasıl şekillendirebileceği sorgulanmaktadır. Sonuç bölümünde ise yerel ekonomik kalkınmada sürdürülebilir bir büyümenin sağlanmasında girişimciler ile yerel aktörlerin ne tür stratejiler geliştirebilecekleri üzerine vurgu yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denizli, tekstil sanayi, yerel kalkınma, ağlar, kurumsal yapı

Denizli Textile Industry: Is It a Success Story in Local Development?

Öz

In this article, the reasons behind Denizli’s growth based on textile industry especially after the 1980s are evaluated in the framework of socio-economic conditions, such as macro economic developments, spatial proximity, production culture, knowledge accumulation, production networks and institutional structures, in a historical perspective. In the industrialization and the institutionalization of Denizli economy, the ups and downs of the production processes are evaluated through the initial, growth, maturation and crises phases. By using the evolutionary perspective, the progress of “success” that Denizli has caught with textile industry, the different reactions of local economic actors to radical changes in the socio-economic conjuncture, and the effect of these reactions to the future development of the region are questioned. In the conclusion, the role and the strategies of the local actors and entrepreneurs for sustaining the local economic development are discussed.

Anahtar Kelimeler

Denizli, textile industry, local development, networks, institutional structure

Kaynakça

• Ansal, H. (1997). Üretim organizasyon biçimi olarak Anadolu kaplanları ve dünya-daki benzerleri. TMMOB 1997 sanayi kongresi bildiriler kitabı. Ankara: TMMOB.
• Aydalot, P. (1986). Innovative milieu. Paris: European Research Group on Innovative Milieux.
• Buğra, A. (1998). Class, culture, and state: an analysis of interest representation by two turkish business associations. International Journal of Middle East Studies, 30, 521-539.
• Cillov, H. (1949). Denizli el dokumaciliği sanayii. İstanbul: İÜ Yayınları.
• Denizli Sanayi Odası (2012). 15 Kasım 2012 tarihinde http://www.dso.org.tr adresin-den erişildi.
• Ekonomi Bakanlığı (2012). Yatırım teşvik istatistikleri. 15 Kasım 2012 tarihinde http://www.ekonomi.gov.tr adresinden erişildi.
• Eraydın, A. (1999). The roles of central government policies and the new forms of local governance in the emergence of industrial districts. IGU Commission on Industrial Space, The 1999 Meeting, 19-26 June 1999, Haifa and Beer Sheva.
• Eraydın, A. (2002). Yeni sanayi odakları: yerel kalkınmanın yeniden kavramlaştırılması, Ankara: ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• Erendil, A. (1998). Using critical realist approach in geographical research: an attempt to analyse the transforming nature of production and reproduction in Denizli. (Yayınlan-mamış doktora tezi). Şehir ve Bölge Planlama, ODTÜ, Ankara.
• Fukuyama, F. (1995). Trust: Social virtues and the creation of prosperity. NY: Free Press.
• Köse, A. H. ve Öncü, A. (1998). Dünya ve Türkiye ekonomisinde anadolu imalat sanayii: zenginleşmenin mi yoksa yoksullaşmanın mı eşiğindeyiz?. Toplum ve Bi-lim, 77, 135-158.
• Mutluer, M. (1995). Gelişimi yapısı ve sorunlarıyla Denizli sanayii. Denizli: Denizli Sa-nayi Odası Yayınları.
• Özcan, G. B. (1995). Small business networks and local ties in Turkey. Entrepreneur-ship and Regional Development, 7, 265-282.
• Özelçi Eceral, T (2006). Ekonomik coğrafyaya kurumsal yaklaşım. A. Eraydın (Der.) Değişen mekan-mekansal süreçlere ilişkin tartışma ve araştırmalara toplu bakış: 1923-2003 içinde (ss: 458-480). Ankara: Dost Kitapevi.
• Özelçi, T. (2002). Institutional aspects of regional/local economic development. (Yayınlan-mamış doktora tezi). Şehir ve Bölge Planlama, ODTÜ, Ankara.
• Pınarcıoğlu, M. (2000). Development of industry and local change. Ankara: Middle East Technical University, Faculty of Architecture Press.
• Varol, Ç. (1999). Entrepreneurial networks in local ındustrial development: the case of anatolian tigers in Turkey. Regional Potentials in an Integrating Europe, International Conference of Regional Studies Association, Bilbao-İspanya.
• Varol, Ç. (2002). Entrepreneurial networks in local ındustrial development: comparative analysis of denizli and Gaziantep cases. (Yayınlanmamış doktora tezi). Şehir ve Bölge Planlama, ODTÜ, Ankara.