Assessment of Urban Deprivation Regarding Women-Friendly City Planning Concept: Case Study of Çiğli

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: Özel Sayı, 433 - 477, 31.12.2022

Mercan Efe Güney Sıdal Tanrıverdi Hacer Akbudak Beste Tuncay Filiz Ay Nurseli Şanlı

https://doi.org/10.31198/idealkent.1077441

Öz

For a woman-friendly city, the planning profession should determine the necessary data set and evaluation method. This study has tried to propose a model that is open to development in terms of identifying deprivation within the scope of accessibility, safety and urban service, evaluating and suggesting solutions. While the examinations regarding accessibility and safety in the selected pilot region were carried out according to the determined data set, deprived areas were determined separately for each social infrastructure area (high school, secondary school, primary school, mosque, health facilities and green areas) within the scope of service deprivation. This study is important as it not only shows how to conduct a deprivation analysis in an existing tissue, but also contributes to women-friendly urban planning studies. The analysis method of the study and the suggestions made show that the way to create a women-friendly city is the necessity of establishing an examination and monitoring mechanism at every stage from the upper scale to the lower scale. Every problem determination made in terms of deprivation also shows the sequence of work that needs to be carried out by programming for enforcers such as the municipality.

Anahtar Kelimeler

Women-friendly city, urban planning, urban deprivation

Kadın Dostu Kent Planlama Yaklaşımı Kapsamında Kentsel Yoksunluğun Değerlendirilmesi: Çiğli Örneği

Öz

Kentler kadın dostu planlama yaklaşımı ile üretilmelidir. Çünkü bir kentin kadın dostu olması o kentin herkes için planlanmış olması demektir. Kadın dostu kent için planlama meslek alanının gerekli veri setini ve değerlendirme yöntemini belirlemesi gerekmektedir. Bu çalışma erişilebilirlik, güvenlik ve kentsel hizmet kapsamında kentsel yoksunluğu belirleme, değerlendirme ve sorunlara çözüm önerme konusunda geliştirilmeye açık bir model önerisi getirmeye çalışmıştır. Seçilen pilot bölgede erişilebilirlik ve güvenlik kapsamındaki incelemeler belirlenen veri setine göre yapılırken hizmet yoksunluğu kapsamında her bir sosyal altyapı alanı (lise, ortaokul, ilkokul, cami, sağlık tesisleri ve yeşil alanlar) için ayrı ayrı yoksun bölgeler saptanmıştır. Bu çalışma mevcut bir dokuda yoksunluk incelemesinin nasıl yapılacağını göstermesinin yanı sıra kadın dostu kent planlama çalışmalarına katkı koymasıyla da önemlidir. Çalışmanın inceleme yöntemi ve getirilen öneriler, kadın dostu bir kentin oluşturulabilmesinin yolunun üst ölçekten alt ölçeğe kadar her aşamada bir inceleme ve izleme mekanizmasının oluşturulmasının gerekliliğini göstermektedir. Yoksunluk açısından yapılan her sorun saptaması belediye gibi uygulayıcılar için programlanarak yürütülmesi gereken iş dizisini de göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın dostu kent, şehir planlama, kentsel yoksunluk, Çiğli, Women-friendly city, urban planning, urban deprivation

Kaynakça

• Acar, F., Akder, A. H., Akın, A., Arin, C., Cindoğlu, D., Ecevit, Y., ... Sancar Usar, S. (2003). Bridging the gender gap in turkey: A milestone towards faster socio-economic development and poverty reduction. Report by World Bank, 13 Eylül 2003, No. 39334, 1-231.
• Ahmad, S., ve Choi, M. J. (2010, November). Identifying and measuring dimensions of urban deprivation in Delhi: A town level analysis. Infrastructure Systems and Services: Next Generation Infrastructure Systems for Ecocities (INFRA), 2010 Third International Conference (s. 1-5) içinde.
• Aile Şurası, (2004). IV. Aile şurası ‘aile ve yoksulluk’ kararları. 5 Ocak 2022 tarihinde https://docplayer.biz.tr/10818416-ıv-aile-surasi-aile-ve-yoksulluk-kararlari.html adresinden erişildi.
• Aktaş, G. (2017). Kadın açısından kente ilişkin mekân pratikleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 136-149.
• Alkan, A. (2009). Belediye kadınlara da hizmet eder: Neden, Nasıl?, KADER Yayınları, Ankara.
• Banerjee, A., Banerjee, A.V., ve Duflo, E. (2011). Poor economics: A radical rethinking of the way to fight global poverty. New York: Publicaffairs.
• Bederman, S. H., ve Adams, J. S. (1974). Job accessibility and underemployment. Annals of The Association of American Geographers, 64(3), 378-386.
• Bentham, C. G. (1985). 'Which areas have the worst urban problems?', Urban Studies, 22, 119-32.
• Bora, A. (2009). Yerel kalkınma ve cinsiyet eşitliği, Kadın Adayları Destekleme Derneği Yayınları.
• Broadway, M. J. (1987). ‘Changing patterns of urban deprivation in Wichita, Kansas 1970 to 1980’, Business and Economic Report 17(2), 3–7.
• Broadway, M. J. (1989). A comparison of patterns of urban deprivation between Canadian and US cities. Social Indicators Research, 21(5), 531-551.
• Broadway, M. J. ve Snyder, S. (1987). Spatial inequalities among U.S. medium-sized cities: 1970 to 1980, Association of American Geographers Annual Meeting, Portland, OR, 23–26.
• Cabrera-Barona, P., Wei, C., ve Hagenlocher, M. (2016). Multiscale evaluation of an urban deprivation index: Implications for quality of life and healthcare accessibility planning. Applied Geography, 70, 1-10.
• Cheng, S., Liao, Z., ve Zhu, Y. (2021). Dynamic changes in community deprivation of access to urban green spaces by multiple transport modes. Frontiers in Public Health, 9.
• Deniz, A. (2014). Bedeni ve mekânı konuşmak: LGBTT’lerin Ankarası. 4 Kasım 2021 tarihinde https://kaosgl.org/gokkusagi-forumu-kose-yazisi/bedeni-ve-mekni-konusm ak-lgbttrsquolerin-ankarasi adresinden erişildi.
• Deniz, A. ve Özgür, E.M. (2014). 'Görünmez ol'dan 'her yerdeyiz'e: LGBTT bireylerin Ankarası. Türkiye Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi. 4-7 Haziran 2014. Muğla: Sıtkı Koçman Üniversitesi. Muğla.
• Devincienti, F. ve Poggi, A. (2011). Poverty and social exclusion: Two sides of the same coin or dynamically interrelated processes?, Applied Economics, 43(25), 3549–3571.
• Dickinsonjoshua, C., Grayrobert, J., ve Smithdavid M. (1972). ‘The quality of life in Gainesville, Florida: An application of territorial social indicators’, Southeastern Geographer, 12, 121–32.
• Dymitrow, M., Biegańska, J., ve Grzelak‐Kostulska, E. (2018). Deprivation and the rural‐urban trap. Tijdschrift Voor Economische En Sociale Geografie, 109(1), 87-108.
• Efe Güney, M. ve Demircioğlu, F. (2015). LGBTT bireylerin buluşma noktası olarak kullandıkları mekânların şehir planlama kapsamında incelenmesi. Planning, 25(2), 147-157.
• Efe Güney, M., Tezcan, S., ve Ağın, C. (2020). Being able to exist in the city in defiance of planning: An examination on a woman-friendly city in İzmir–Konak. Planning, 30 (2), 273-293. doi: 10.14744/planlama.2020.08379
• Emirhan, P. N. (2015). Göreli yoksunluk ve bölgeler arası göçler: Türkiye örneği. Business and Economics Research Journal, 6(2), 79-89.
• Engincan, P. (2015). Kentsel dönüşümün sonuçları: Kent yoksulluğu/yoksunluğu ve toplumsal dışlanma. İdealkent, 6(16), 107-122.
• Erdönmez, E., ve Çelik, F. (2016). Kentsel mekânda kamusal alan ilişkileri. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, (14), 145-163.
• Ergan, D. (2011). Kentsel yoksunluk bağlamında kentsel yeşil alanlar: Osmaniye örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ertan, A., ve Kıvılcım-Ertan, B. (2013). Kentli hakları: Kent ve insan hakları bağlamında kentsel hizmetlere erişim hakkı. Kentsel Dönüşüm ve İnsan Hakları, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 45-72.
• Eşkinat, Y. (1992). Kent planlama ve tasarım arasında gerekli ara ölçek: Kentsel tasarım, II. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu içinde, İstanbul.
• Fenster, T. (2005). The right to the gendered city: Different formations of belonging in everyday life. Journal of Gender Studies, 14(3), 217-231.
• Flynn, M., Flynn P., ve Mellor N. (1972). Social malaise research: A study in Liverpool. Social Trends, 3, 45–52.
• Gangopadhyay, P., ve Nath, S. (2001). Deprivation and incidence of urban public services: A tale of three cities. Review of Urban and Regional Development Studies, 13(3), 207-220.
• Geniş, Ş., ve Köse Akkirman D. (2020). Eşitsizlik mekânları olarak mahalleler ve kadınların kent hakkı. Amme Idaresi Dergisi, 53(1).
• Georganos, S., Vanhuysse, S., Abascal, Á., ve Kuffer, M. (2021). Extracting urban deprivation indicators using superspectral very-high-resolution satellite imagery. International Geoscience and Remote Sensing Symposium IGARSS (s. 2114-2117) içinde. IEEE.
• Griffin, S. (1986). Rape: The politics of consciousness. San Francisco: Harper and Row Limited
• Hami, A., ve Faham, E. (2018). Physical development of ladies park based on women’s motivation (Case Study: Sahand Ladies Park). Physical Sacial Planning, 4(4), 56-65.
• Harris, R. J., ve Longley, P. A. (2002). Creating small area measures of urban deprivation. Environment and Planning A, 34(6), 1073-1093.
• Harvey, D. (1996). Justice, nature and the geography of difference. London: Blackwell Publishers.
• Haynes, R., ve Gale, S. (2000). Deprivation and poor health in rural areas: Inequalities hidden by averages. Health and Place, 6(4), 275-285.
• Hazman, G. G. (2010). Kentsel yoksulluk sorunu ve belediyelerin rolü. Türk İdare Dergisi, 467, 135-152.
• Herbert, D. T. (1975). Urban deprivation: Definition, measurement and spatial qualities. Geographical Journal, 362-372.
• Holtermann, S. (1975). Areas of urban deprivation in Great Britain: An analysis of 1971 census data. Social Trends 6, 33–47.
• Ivaldi, E., Parra Saiani, P., Primosich, J. J., ve Bruzzi, C. (2020). Health and deprivation: A new approach applied to 32 Argentinian urban areas. Social Indicators Research, 151(1), 155-179.
• Jones, C. (Ed.). (2017). Urban deprivation and the inner city. Routledge.
• Kadıoğlu, B., ve Toy, S., (2021). Kentsel mekânlarda kadın davranışlarının güvenlik kapsamında değerlendirilmesi: Erzurum kenti Muratpaşa mahallesi örneği. Kent Akademisi, 14(3), 789-810.
• Karadimitriou, N., Maloutas, T., ve Arapoglou, V. P. (2021). Multiple deprivation and urban development in Athens, Greece: Spatial trends and the role of access to housing. Land, 10(3), 290.
• Kartal, N., ve Demirhan, Y. (2014). Türkiye'de kentsel yoksulluğun kırsal nedenleri ve çözüm önerileri üzerine. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(2), 135-154.
• Kaşıkırık, A. (2021). Avrupa yerel yaşamda kadın-erkek eşitliği şartını imzalayan belediyelerin kadına yönelik şiddetle mücadele perspektifi. Econder International Academic Journal, 5(1), 81-94.
• Kaypak, Ş. (2016). İnsanlar için kente bakış; Dost kentler. 2. Uluslararası Çin’den Adriyatik’e Sosyal Bilimler Kongresi (5-7 Mayıs 2016) Kongre Kitabı, Uluslararası İlişkiler - Kamu Yönetimi – Hukuk Özel Sayısı (s. 134-146) içinde. Adıyaman, İKSAD Yayını.
• Kirk, D. (2010). Women friendly seoul project. 10 Eylül 2021 tarihinde http://www.biztechreport.com/story/423-women-friendly-seoul adresinden erişildi.
• Lefebvre, H. (1991). The production of space. Blackwell: Oxford.
• Li, N., Lin, W. H., ve Wang, X. (2012). From rural poverty to urban deprivation? The plight of chinese rural-urban migrants through the lens of last train home. East Asia, 29(2), 173-186.
• Longley, P., ve Tobón, C. (2003). Spatial dependence and heterogeneity in patterns of urban deprivation. ERSA 2003 – 43rd Congress of the European Regional Science Association, Jyvaskyla, Finland, s. 27-30.
• Low, S. ve Smith, N. (2006). The politics of public space. New York: Routledge.
• Lynch, K. (1960). The image of the city, The MIT Press, Cambridge.
• Lyon ve Newman, (1986). The neighborhood improvement program, 1973–1983: A national review of an intergovernmental initiative, Research and Working Paper No.15. Institute of Urban Studies, University of Winnipeg, Winnipeg.
• Mirioğlu, G. (2018). Kentlere feminist coğrafya perspektifinden bakmak. Ege Coğrafya Dergisi, 27(2), 183-194.
• Molavi, M., ve Hoseini, F. (2021). Assessing the effect of women-only parks in promoting women's quality of life in Iran. Urbanism. Arhitectura. Constructii, 12(1), 13-24.
• Morrill, R. L. (1971). The geography of poverty in the United States, Mcgraw-Hill, New York.
• Norris, G. (2017). Defining urban deprivation. In Urban deprivation and the inner city (s. 17-30) içinde. Routledge.
• Ouyang, W., Wang, B., Tian, L., ve Niu, X. (2017). Spatial deprivation of urban public services in migrant enclaves under the context of a rapidly urbanizing China: An evaluation based on suburban Shanghai. Cities, 60, 436-445.
• Öksüz, M., ve Deniz, A. (2019). Toplumsal cinsiyetin, mekânın ve zamanın tektipleştirilmesi: Tecavüz içerikli karikatürler ve gerçek temsiller üzerine bir araştırma. Coğrafi Bilimler Dergisi, 17(1), 170-192.
• Özgüç, N. (1998). Kadınların coğrafyası. Çantay Kitabevi.
• Pacione, M. (1986), ‘The changing pattern of deprivation in Glasgow’, Scottish Geographical Magazine 102(2), 97–108.
• Sanandajı, T. (2012). Poverty and causality. Critical Review 24(1), 51–59. Seymour, R. G., Sirl, D., Preston, S., Dryden, I. L., Ellis, M. J., Perrat, B., ve Goulding, J. (2020). The bayesian spatial bradley-terry model: Urban deprivation modeling in Tanzania. Arxiv Preprint, https://doi.org/10.48550/arXiv.2010.14128.
• Sim, D. (1984). Urban deprivation: Not just the inner city. Area, 299-306.
• Smith, D. M. (1973). The geography of social well-being in the United States, Mcgraw-Hill, Chicago.
• Smith, D. M. (1978). Policy making for urban deprivation. Public Administration, 56(2), 193-202.
• Smith, D. M. (1979). The identification of problems in cities: Applications of social indicators. D. T. Herbert and D. M. Smith (Der.), In Social Problems and The City (s. 13-32) içinde. Oxford: Oxford University Press.
• Tekinbaş, E., ve Göker, G. (2015). Kadın dostu kent uygulama rehberi, Ankara: Berk Matbaacılık.
• Testi, A., ve Ivaldi, E. (2009). Material versus social deprivation and health: A case study of an urban area. The European Journal of Health Economics, 10(3), 323-328.
• Venerandi, A., Quattrone, G., Capra, L., Quercia, D., ve Saez-Trumper, D. (2015). Measuring urban deprivation from user generated content. Proceedings of The 18th ACM Conference On Computer Supported Cooperative Work and Social Computing (s. 254-264) içinde.
• Whitzman, C., Andrew, C., ve Viswanath, K. (2014). Partnerships for women’s safety in the city: Four legs for a good table. Environment and Urbanization, 26(2), 443-456.
• Yüceşahin, M., ve Yazgan, P. (2017). Kentler toplumsal cinsiyetsiz değildir: Türkiye' de kentsel mekânın üretiminin feminist bir eleştirisi. Kadin/Woman 2000, 18(1).