VEKÂLET TEORİSİ, SERMAYE YAPISI VE FİRMA PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 21 - 33, 30.12.2018

Filiz Çopuroğlu , İbrahim Halil Korkmaz

Öz

Çalışmanın amacı, vekâlet teorisinden hareketle, yükselen
ekonomilerden biri olan Türkiye’de sermaye yapısının firma performansına
etkisini deneysel olarak araştırmaktır. Araştırmada büyüklük, yaş, maddi
varlıklar, büyüme, likidite ve reklam gibi etkenlerin kontrolünden sonra, finansal
kaldıraç ve firma performansı arasındaki ilişkiyi bulmak için örnek birimlerin
sekiz yıllık (2007-2014) verilerini analiz etmede sabit etki paneli regresyon
modeli kullanılmıştır. Deneysel sonuçlar, diğer yükselen ve gelişmiş
ekonomilerde yaygın olarak geçerli ve kabul edilmiş vekâlet teorisinin
varsayımlarının aksine, finansal kaldıracın Türkiye’ de yer alan firmalarının
finansal performansları üzerinde olumsuz etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Bu
çalışmanın bulguları, finansal kaldıracın firma performansıyla neden olumsuz
bir şekilde ilişkilendirildiğini anlamalarını sağlayacaktır. Bu çalışmanın
sonuçlarının, sermaye yapısı ve vekâlet maliyetleri konularına dair literatürü
zenginleştireceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vekalet teorisi, sermaye yapısı, firma performansı

Kaynakça

• Ahmed, N., Ahmed, Z. and Ahmad, U. (2011). Determinants of Performance: A Case of Life Insurance Sector of Pakistan. International Research Journal of Finance and Economics, 61, 123-128.
• Akintoye, I. and Adidu, A. (2008). Investment Decisions in a Developing Economy: A Case Study of Insurance Business in Nigeria. International Research Journal of Finance and Economics, 20, 8-14.
• Akkaya, C. ve Güler, S. (2008). Sermaye yapısı, varlıklar ve karlılık: İmalat işletmeleri üzerine bir uygulama. Iktisat Isletme ve Finans Dergisi, 23(263), 41-52.
• Akman, E. (2012). Sermaye Yapısını Belirleyen İşletmeye Özgü Faktörler: İmkb’de İşlem Gören Sanayi Firmaları Üzerine Bir Panel Veri Uygulaması. Bülent Ecevit Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi. Zonguldak.
• Alsu, E. (2017). Sermaye Yapısının Kârlılık Üzerindeki Etkisi: BIST 100 Üzerine Panel Veri Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16 (2), 303-312. DOI: 10.21547/jss.300017.
• Alsu, E. ve Yarımbaş, E. (2017). Sermaye Yapılarının Belirlenmesinde Finansal Hiyerarşi Teorisi Ve Ödünleşme Teorisi: İmalat Sektörü Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(7), 95-113.
• Ata, H. Ve Ağ, Y. (2010). Firma Karakteristiğinin Sermaye Yapısı Üzerindeki Etkisinin Analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri Ve İstatistik. 11, 45–60.
• Aygün, M, ve İç, S. (2010). Genel Müdürün Aynı Zamanda Yönetim Kurulu Üyesi Olması Firma Performansını Etkiler mi? Muhasebe ve Finansman Dergisi, 47:192-201.
• Baldemir, E. Ve Süslü, B. (2008). Firmaların Kısa Vadeli Borçlanmalarının Hisse Senedi Fiyatlarının Değişimine Etkisi: Modıglıanı-Mıller Teoremi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23(2), ss:259-268.
• Berger, A. and Bonaccorsi di Patti, E. (2006), “Capital structure and firm performance: a new approach to testing agency theory and an application to the banking industry”, Journal of Banking and Finance, Vol. 30 No. 4, pp. 1065-1102.
• Berke, B. (2009). Avrupa Parasal Birliğinde Kamu Borç Stoku ve Enfl asyon İlişkisi: Panel Veri Analizi. Ekonometri ve İstatistik, 9: 30-55.
• Bhargava, A., Franzini, L. ve Narendranathan, W. (1982). Serial Correlation and the Fixed Effects Model. The Review of Economic Studies, 49 (4), 533–549.
• Chahkhoii, F., Abedini, B. and Armin, A. (2013). Study of Relationship between Agency Theory and Management Ownership in Tehran Stock Exchange during 2006-2010 Years. Journal of Life Science and Biomedicine, 3(2): 129-134, 2013.
• Chung, H. and Stephen, W. (1994). A Simple Approximation of Tobin’s q”, Financial Management, 23(3): 70-74.
• Dawar, V. (2014). Agency theory, capital structure and firm performance: some Indian evidence. Managerial Finance 40(12), 1190-1206.
• Demirtaş, I. ve Bayraktutan, Y. (2011). Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri: Panel Veri Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 22(2): 1-28.
• Doğan, M. (2013). Sigorta Firmalarının Sermaye Yapısı ile Karlılık Arasındaki İlişki: Türk Sermaye Piyasası Üzerine Bir İnceleme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 1: 121-136.
• Grigore, M. and Duicu, V. (2013). Agency Theory and Optimal Capital Structure. Challenges of the Knowledge Society. Economics. 20(3).
• Hrechaniuk, B., Lutz, S. ve Talavera, O. (2007). Do the determinants of insurer's performance in EU and non-EU members differ?. Jensen, M.C. & Meckling, W.H. (1976). Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305- 359.
• Kabakçı, Y. (2008). Sermaye Yapısı ile İşletme Performansı Arasındaki İlişki: Gıda Sektöründe Bir Uygulama. Ege Academic Review, 8(1) , s: 167-182.
• Kasharma, A. and Kashish, M. (1998), “Factors Affecting Profitability Of Insurance Companies In Jordan, Alyarmouk University.
• Karataş, A. ve Aren, S. (2008).Vekalet Teorisi ve Bilgi Asimetrisi Problemi, Güncel Yönetim ve Organizasyon Yaklaşımları. Seçkin Yayıncılık Ankara.
• Koçel, T. (1998), İşletme Yöneticiliği, 6. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Margaritis, D. and Psillaki, M. (2007). Capital structure and firm efficiency. Journal of Business Finance & Accounting. 34(9-10):1447-1469.
• Modigliani, F. and Miller, M. (1958), “The cost of capital, corporate finance and the theory of investment”, American Economic Review. 48(3): 261-297.
• Najjar, N. (2012). The Impact of Corporate Governance on the Insurance Firm’s Performance in Bahrain”, International Journal of Learning & Development, 2(2): 1-17.
• Nunes P. ve Serrasqueiro Z. (2007), “Capital Structure of Portuguese Service Industries: A Panel Data Analysis”, The Service Industries Journal, Vol.27, No.5: 550-551.
• Pouraghajan, A., Malekian, E., Emamgholipour, M., Lotfollahpour, V. and Bagheri, M.M. (2012). “The Relationship between Capital Structure and Firm Performance Evaluation Measures: Evidence from the Tehran Stock Exchange”, International Journal of Business and Commerce, 1(9): 166-181.
• Rakesh, H., Lakshmi, P. (2013). Capital Structure on Agency Costs: Evidence from Indian Public Companies. IOSR Journal of Business and Management. 15(1):50-53.
• Rao, N.V., Al-Yahyaee, K.H.M. and Syed, L.A. (2007), “Capital structure and financial performance: evidence from Oman”, Indian Journal of Economics and Business. 6(1).
• Ryen, G.T., Vasconcellos, G.M. And Kish, R.J. (1997). Capital Structure Decisions: What Have We Learned. Business Horizons, September-October 1997: 41-50.
• Söylemez, C. (2007). İşletmelerde Temsil Maliyetlerinin Test Edilmesi: Türk İmalat Sektörü Üzerine Amprik Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Tian, J. J. & Lau, C. M. (2001). Board Composition, Leadership Structure and Performance in Chinese Shareholding Companies. Asia Pacific Journal of Management.18: 245-263.
• Wellalage, N. And Locke, S. (2012). An Empirical Investigation of Agency Costs and Ownership Structure in Unlisted Small Businesses. New Zealand Journal Of Applıed Busıness Research.10(2): 37-49.
• Yıldız, F. ve Doğan, M. (2012). Genel Müdür’ün Yönetim Kurulu Üyesi Olması Halinin Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Firmalarının Performansına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2): 353-366.
• Zhang, H and Li, S. (2008), 'The Impact of Capital Structure on Agency Costs: Evidence from UK Public Companies', in Cheng-Fee Lee (ed.) Proceedings of the 16th Annual Conference on Pacific Basin Finance, Economics, Accounting and Management, Australia, 2-4 July, 2008, pp. 1-18.