Bingöl Ovası’nda Yetiştiriciliği Yapılan Yoncaların Makro Element İçerikleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 47 - 54, 29.03.2024

İhsan Arslan Erdal Çaçan

Öz

Bu çalışma, Bingöl Ovası’nda yetiştirilen yoncaların, makro element içeriklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu amaç doğrultusunda, Bingöl Ovası’nda bulunan 39 adet yonca tarlasından tesadüfi ve üç tekerrürlü olacak şekilde yeşil ot örnekleri alınmıştır. Kurutulan ve öğütülen ot örneklerine ait fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) içerikleri, NIRS (Near Infrared Spectroscopy) cihazı yardımıyla tespit edilmiştir. İncelenen P, K, Ca ve Mg içerikleri ile Ca:P ve K:(Ca+Mg) oranları açısından tarlalar arasında görülen farklılıklar, istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Çalışmada; P içerikleri %0.36-0.44, K içerikleri %1.71-2.76, Ca içerikleri %1.50-2.05, Mg içerikleri %0.33-0.47, Ca:P oranları 3.94-5.74 ve K:(Ca+Mg) oranları da 0.70-1.40 arasında değişim göstermiştir. Bingöl Ovası’da yetiştiriciliği yapılan yoncaların makro element içerikleri ile K:(Ca+Mg) oranlarının olması gereken sınır değerler içerisinde ve yeterli olduğu, ancak Ca:P oranının ise yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu yoncalar ile beslenen hayvanların yeteri kadar D vitamini almaları durumunda da Ca:P oranının tolere edilebilir seviyede olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medicago sativa, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum

Destekleyen Kurum

Bingöl Üniversitesi

Teşekkür

Bu çalışma ile ilgili materyaller, İhsan ARSLAN’ın yüksek lisans tezi kapsamında toplanmış olup, çalışma Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir (Proje No: BAP-GMYO.2019.00.001).

Evaluation of Macro Element Contents of Alfalfa Cultivated in Bingöl Plain

Öz

This study was carried out to determine the macro element contents of alfalfa grown in Bingöl Plain. For this purpose, green forage samples were taken randomly and in three replication from 39 alfalfa fields in Bingöl Plain. The phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca) and magnesium (Mg) contents of the dried and ground forage samples were determined by Near Infrared Spectroscopy (NIRS). The differences between the fields in terms of P, K, Ca and Mg contents and Ca:P and K:(Ca+Mg) raitos were found to be statistically significant. In the study; P contents varied between 0.36-0.44%, K contents between 1.71-2.76%, Ca contents between 1.50-2.05%, Mg contents between 0.33-0.47%, Ca:P ratios between 3.94-5.74 and K:(Ca+Mg) ratios between 0.70-1.40. It was determined that the macro element contents and K:(Ca+Mg) ratios of the alfalfa cultivated in Bingöl Plain were within the required limit values and sufficient, but the Ca:P ratio was high. It was concluded that the Ca:P content was at a tolerable level in case the animals fed with these alfalfa received enough vitamin D.

Anahtar Kelimeler

Medicago sativa, phosphorus, potassium, calcium, magnesium

Kaynakça

• Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, Bursa, s. 41-66.
• Alp, M., Kocabağlı, N., Kahraman, R., Bilal, T., Akbaş, İ., Demirel, G. & Pekel, A.Y. (2016). Yem Maddeleri ve Yem Teknoloji Kitabı. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi, 2016.
• Anonim (2023). Tarımsal Değerleri̇ Ölçme Denemeleri̇ Tekni̇k Tali̇matı, Yonca Türleri (Medicago L. species). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
• Avcıoğlu, R., Geren, H., Tamkoç, A. & Karadağ Y. (2009). Yonca (Medicago sp. L.). In: Avcıoğlu R, Hatipoğlu R, Karadağ Y, editors. Yem Bitkileri Baklagil Yem Bitkileri Cilt II. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, İzmir.
• Barnes, T.G., Varner, L.W., Blankenship, L.H., Fillinger, T.J. & Heineman, S.C. (1990). Macro and trace mineral content of selected South Texas deer forages. Journal of Range Management, 43, 220‐223.
• Basbag, M., Sayar, M.S. & Cacan, E. (2023). The effect of different cutting times on the macro mineral content of alfalfa (Medicago sativa L.) genotypes. Journal of Agricultural, Food and Environmental Sciences, 77 (1), 20-28.
• Başbağ, M., Aydın, A., Çaçan, E. & Sayar, M.S. (2015). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan bazı baklagil yem bitkilerinin kalite değerleri. 11. Tarla Bitkileri Kongresi, 7-10 Eylül, 2015, Çanakkale.
• Buxton, D.R. & Fales, S.L. (1994). Plant Environment and Quality, 155‐199. Forage Quality, Evaluation and Utilization. (ed) Fahey, G.C., Collins, M., Mertens, D.R. & Moser, L.E. Madison, WI, USA, pp. 998.
• Demir, Y. (2016). Bingöl Ovası’nda farklı fizyolojik üniteler üzerinde oluşmuş toprakların sınıflandırılması ve hidrolik özelliklerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Erzurum.
• Engin, B. & Mut, H. (2018). Bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin nispi yem değerleri ile kimi mineral madde içeriklerinin biçim sıralarına göre değişimi. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 15 (2), 119-127.
• Gül, E., Akbay, F. & Erol, A. (2022). Farklı fiğ türleri ile arpa karışım oranlarının mineral besin elementi içeriklerine etkisi. Uluslararası Anadolu Ziraat Mühendisliği Bilimleri Dergisi, 4 (2), 36-41.
• Gürsoy, E. & Macit, M. (2017). Erzurum ili çayır ve meralarında doğal olarak yetişen bazı baklagil ve buğdaygil yem bitkilerinin mineral madde kompozisyonlarının belirlenmesi. Alınteri Journal of Agriculture Science, 32 (1), 1-9.
• JMP, (2002). A Business Unit of SAS. USA: SAS Instute, 2002.
• Jones, J.B. Jr., Wolf, B. & Mills, H.A. (1991). Plant Analysis Handbook. Micro-Macro Publishing, Inc. Georgia 30607, USA.
• Kidambi, S.P., Matches, A.G. & Griggs, T.C. (1989). Variability for Ca, Mg, K, Cu, Zn and K/(Ca+Mg) ratio among 3 wheat grassess and sainfoin on the southern high plains. Journal of Range Management, 42, 316‐322.
• Marković, J., Štrbanović, R., Cvetković, M., Anđelković, B. & Živković, B. (2009). Effects of growth stage on the mineral concentrations in alfalfa (Medicago sativa L.) leaf, stem and the whole plant. Biotechnology in animal Husbandry, 25(5-6-2), 1225-1231.
• MGM. (2023). Tarım ve Orman Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, http://www.mgm.gov.tr.
• Stavarache, M., Samuil, C., Tarcău, D. & Vîntu, V. (2016). Evolution and relationship of some macro minerals in Medicago sativa L. plants. Lucrari Ştiintifice, 59(1), 183-188.
• Soya, H., Avcıoğlu, R. & Geren, H. (2004). Yem Bitkileri. Hasad Yayıncılık, İstanbul.
• Kalkanlı, M.B. & Başbağ, M. (2022). Bazı yonca (Medicago sativa L.) genotiplerinin ot kalite özellikleri bakımından karşılaştırılması. MAS Journal of Applied Sciences, 7 (Özel Sayı), 1107-1120. Kutlu, H.R., Görgülü, M. & Baykal Çelik, L. 2005. Genel Hayvan Besleme. Çukurova Üniversitesi ZM-208 Ders Notu, Adana.
• Ünal S. (2010). Yem Bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlanma ve Destekleme Genel Müdürlüğü Televizyon Yoluyla Yaygın Çiftçi Eğitimi Projesi (YAYÇEP) Yayın No: 55, Ankara.
• Yılmaz, A.B. & Mut, H. (2022). Bilecik ekolojik koşullarında farklı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin ot verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. 6th International Anatolian Agriculture, Food, Environment and Biology Congress, 7-9 October, Kütahya.