The Evaluation of Türkiye Century Education Model RCMK Coursing Programs According to Teachers' Opinions

Yıl 2025, Sayı: 63, 55 - 70, 30.04.2025

Tuncay Ceylan

https://doi.org/10.29288/ilted.1598481

Cited By: 1

Öz

Curricula covering educational activities are dynamic and undergo a continuous development process in line with contemporary advancements and needs. With this understanding, in our country, all course curricula have been revised and gradually implemented under the vision of the Türkiye Century Education Model (TCEM). While systematic, scientific, and coordinated development of curricula is important, it is also necessary to evaluate the programs based on the views of the teachers, who are the implementers of them, and to identify and correct their deficiencies and shortcomings aspects. In this context, the study was conducted to determine and evaluate teachers' views and experiences regarding the TCEM Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK) course curricula. The research is expected to contribute to identifying potential problems, deficiencies, and needs related to the TCEM RCMK curricula and to updating the programs scientifically. The study was designed according to the case study pattern, a qualitative method. The research group, selected through stratified purposive sampling, consists of 18 RCMK teachers working in 9 different provinces in 7 regions of Turkey, 9 in middle schools and 9 in high schools. In the study, a semi-structured interview form was developed for data collection, and questions were directed to participants through the form. Content analysis was performed on the data obtained from the interviews and four themes were reached by considering the programme elements. These themes were identified as goal, content, learning-teaching process and assessment and evaluation. As a result, it has been determined that teachers have a positive perception of the TCEM RCMK curricula, but they face various issues related to programme dimensions during the implementation process.

Anahtar Kelimeler

Religious Education , Türkiye Century Education Model (TCEM) , Curriculum , Program Development , Religious Culture and Moral Knowledge (RCMK)

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli DKAB Öğretim Programlarının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Öz

Eğitimle ilgili faaliyetleri kapsayan öğretim programları, dinamik bir özelliğe sahip olup çağdaş geliş
me ve ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirme süreci içerisindendir. Bu anlayışla ülkemizde, Türkiye Yüz
yılı Maarif Modeli (TYMM) vizyonuyla tüm derslerin öğretim programları değiştirilmiş ve kademeli
bir şekilde uygulamaya konulmuştur. Öğretim programlarının sistematik, bilimsel ve koordineli bir
şekilde geliştirilmesi önemli olmakla birlikte; programların, uygulayıcısı olan öğretmenlerin görüşleri
doğrultusunda değerlendirilmesi, yetersiz ve aksayan yönlerinin belirlenip düzeltilmesi de gerekir. Bu
kapsamda çalışma, öğretmenlerin TYMM Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) dersi öğretim program
larına yönelik görüş ve deneyimlerini belirlemek ve değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma
nın, TYMM DKAB öğretim programlarıyla ilgili olası problem, eksiklik ve ihtiyaçların belirlenmesine
ve programların bilimsel zeminde güncellenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırma,
nitel yöntemlerden durum çalışması desenine göre tasarlanmıştır. Tabakalı amaçlı örnekleme yönte
miyle seçilen araştırmanın çalışma grubunu; Türkiye’nin yedi farklı bölgesindeki dokuz ilden 9’u orta
okul ve 9’u lisede çalışan toplam 18 DKAB öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada, veri toplama aracı
olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu geliştirilmiş ve form aracılığıyla katılımcılara sorular yön
lendirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler üzerinde içerik analizi yapılmış ve program ögeleri
dikkate alınarak dört temaya ulaşılmıştır. Bu temalar; hedef, içerik, öğrenme öğretme süreci ve ölçme
değerlendirme olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak öğretmenlerin TYMM DKAB öğretim programlarıy
la ilgili olumlu bir algıya sahip oldukları fakat uygulama süreçlerinde programların boyutlarıyla ilgili
çeşitli sorunlarla karşılaştıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi , Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) , Öğretim Programı , Program Geliştirme , Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB).

Kaynakça

• Akpınar, Yavuz. “Eğitim Teknolojisiyle İlgili Öğrenmeyi Etkileyebilecek Bazı Etmenlere Karşı Öğretmen Yaklaşımları”. The Turkish Online Journal of Educational Technology 3/3 (2004), 124-135.
• Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi, Model-Strateji-Yöntem ve Teknikler. Ankara: Nobel Akademik Yayınları, 8. Basım, 2019.
• Ateş, Hatice. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modelinde Bahsedilen Öğrenci Profili ‘Yetkin ve Erdemli İnsan’a Ulaşmanın Yolu”. Sosyal Bilimler Dergisi 71 (2024), 13-35.
• Aydın, Mehmet Zeki. “Eğitimde Program Geliştirme ve Arapça Dersi Öğretim Programı Üzerine”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1992), 123-142.
• Aydın, Muhammet Şevki. Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme ve İstihdamı. İstanbul: DEM Yayınları, 3. Basım, 2016.
• Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: DEM Yayınları, 2014.
• Berg, Bruce L. - Howard, Lune. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. çev. Hasan Aydın. Konya: Eğitim Yayınevi, 2015.
• Bilgin, Beyza. “1980 Sonrası Din Dersi Programları”. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışlar Uluslararası Sempozyumu (28-30 Mart 2001). 671-693. Ankara: MEB Yayınları, 2004. Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. çev. Mesut Bütün - Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi, 4. Basım, 2018.
• Çınar, Fatih. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri”. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama 3/5 (2012), 13-36.
• Çiçek, Hasan Basri. Güncellenen İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri. Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• DEM, Değerler Eğitimi Merkezi. "Değerlendirme: Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli". Erişim 1 Aralık 2024. https://dem.org.tr/ arastirma/degerlendirme/2024/05/degerlendirme-turkiye-yuzyili-maarif-modeli
• Demeuse, Marc - Strauven, Christine. Eğitimde Program Geliştirme Politik Kararlardan Uygulamaya. çev. Yusuf Budak. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2016.
• Demirel, Özcan. Kurumdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 10. Basım, 2007.
• Doğan, Recai. “1980’e Kadar Türkiye’de Din Öğretimi Program Anlayışları”. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışlar Uluslararası Sempozyumu (28-30 Mart 2001). 611-646. Ankara: MEB Yayınları, 2004.
• Doğan, Recai - Altaş, Nurullah. “Din Öğretiminde Yeni Yöntem Tartışmalarında Kuramdan Uygulamaya: İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları (Ankara Modeli)”. Değerler Eğitimi Dergisi 2/5 (2004), 23-38.
• Drıscoll, Marcy P. Öğretim Süreçleri ve Öğrenme Psikolojisi. çev. Ömer F. Tutkun vd. Ankara: Anı Yayıncılık, 2012.
• Ertürk, Selahâttin. Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Cihan Matbaası, 2. Basım, 1975.
• Gömleksiz, M. Nuri. “Yeni İlköğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 5/2 (2005), 339-384.
• Gümüş, Süleyman. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programının (2010) Hedefleri Üzerine Bir Değerlendirme”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/34 (2018), 597-618.
• Gündoğdu, Yusuf Bahri. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Tercih Ettikleri Ölçme Araçları”. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27 (2012), 85-112.
• Işıkdoğan, Davut - Korukçu, Adem. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Öğretmenlerin Programa Yönelik Görüşleri”. Dini Araştırmalar 11/32 (2008), 237-258.
• Karasu, Tecelli. “İmam Hatip Meslek ve Dikap Dersi Öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı (EBA) İle İlgili Görüşleri”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7/2 (2018), 925-943.
• Karataş, İbrahim Hakan. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Hakkında”. Alanyazın 5/1 (2024), 6-11.
• Karataş, Süleyman - Tabak, Necla. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri”. Kuramsal Eğitimbilim 3/1 (2010), 56-65.
• Kaya, Mevlüt - Köseoğlu, Zahit. “Dijital Etik ve Ahlak Eğitimi: Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programları Üzerine Bir İnceleme”. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities 8/3 (2024), 73-83.
• Kaymakcan, Recep. Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri. İstanbul: Dem Yayınları, 2009.
• Korkmaz, Mustafa. Yedinci Sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Kuzu, Okan vd. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Kapsamında İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programı’nın İncelenmesi”. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 41 (2024), 640-667.
• Küçükahmet, Leyla. Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2000.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. TYMM’e İlişkin İş ve İşlemler, 2024-2025 Eğitim ve Öğretim Yılı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne İlişkin İş ve İşlemler. Genelge 54 (16 Ağustos 2024). Erişim 03 Aralık 2024. https://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_08/19112933_genelge20242025egitimveogretimyiliturkiyeyuzyilimaarifmodelineiliskinisveislemler1.pdf
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul 4 ve Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB, 2018.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (Ortaöğretim 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). Ankara: MEB, 2018.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. İlkokul-Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıf) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, 2024.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB, 2010.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. Ortaöğretim DKAB Öğretim Programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıf) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, 2024.
• MEB, Millî Eğitim Bakanlığı. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Ortak Metni. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı, 2024.
• Neuman, Lawrence W. Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Ankara: Yayınodası Yayıncılık, 2014.
• Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2017.
• ÖNDER. İmam Hatipler Derneği. "Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” Değerlendirme Raporu". Erişim 1 Aralık 2024. https://onder.org.tr/haberler/dernek/turkiye-yuzyili-maarif-modeli-degerlendirme-raporu
• Schunk, Dale H. Öğrenme Teorileri Eğitimsel Bir Bakışla. çev. Muzaffer Şahin. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2009.
• Sönmez, Veysel. Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık, 13. Basım, 2007.
• Şahin, Abdullah. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programının Temel Yaklaşımlarının Öğrenme Öğretme Süreçlerine Yansıması. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2022.
• Tetik, Hayati. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi 2010-2018 Öğretim Programı Ünite ve Kazanımları Üzerine Bir Değerlendirme”. Universal Journal of Theology 3/1 (2018), 64-86.
• Turan, Şeyma - Nazıroğlu, Bayramali. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin Din Öğretimi Yaklaşımında Birey ve Toplumun İdeolojik Tahayyülü”. Rize İlahiyat Dergisi 27 (2024), 15-33.
• Uzunpolat, Yakup - Ecer, Münir. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre İslam Dışındaki Dinlerin Öğretimi”. Hitit İlahiyat Dergisi 22/2 (2023), 762-780.
• Ünsal, Halük. “İlkokul Hayat Bilgisi Dersi 2023 ve 2024 Öğretim Programlarındaki Öğretim Amaçlarının Taksonomik Analizi”. Ulusal Eğitim Dergisi 4/8 (2024), 1-16.
• Üzümcü, Muzaffer - Abanoz, Süleyman. “Program Tasarımı Yaklaşımları Bağlamında Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı”. Mevzu: Sosyal Bilimler Dergisi 12 (2024), 795-826.
• Varış, Fatma. Eğitimde Program Geliştirme: Teori ve Teknikler. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 4. Basım, 1988.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 6. Basım, 2008.
• Yıldız, Mehmet. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (4-8) Öğretim Programı’ndaki Bilişsel Kazanımların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi”. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/19 (2021), 307-342.
• Yurdakul, İbrahim Halil. “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli: 2024 İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın (1, 2, 3 ve 4. sınıflar) İncelenmesi”. Temel Eğitim Dergisi 24 (2024), 76-88.
• Yürük, Tuğrul. “Cumhuriyet Dönem Din Öğretim Program Anlayışları”. Dini Araştırmalar 13/34 (2010), 69-86.
• Yürük, Tuğrul - Topchubaev, Kubatalı. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının İncelenmesi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 22/1 (2022), 415-436.
• Zengin, Mahmut. “Yeni İlköğretim Dkab Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/22 (2010), 121-160.
• TCA, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Kanun No. 2709). Resmî Gazete 17863 (09 Kasım 1982). Erişim 02 Aralık 2024. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf