Adil Kent Yaklaşımı ve Kentsel Dönüşüm: İstanbul Esenler Örneği

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 7, 57 - 84, 01.06.2014

Yunus Çolak

Öz

Günümüz kentlerinin gelişme alanlarının doğurduğu sorunlar ve kentsel dönüşüm önemli bir tartışma konusudur. Kentsel geliştirmede ve dönüşümlerde öncelikler, kamu araçları ile yapılan müdahalelerin mekânda ürettiği hareketliliğin nasıl yönetileceği ve ne tür plan kararlarına uç vereceği planlamayı politik düzlemde tartışan kuramsal bakışların önemini arttırmıştır. Bu çalışmanın amacı, planlamada yeni kuramsal bakışlardan biri olan adil kent yaklaşımı ve bu yaklaşım çerçevesinde üretilmiş normatif bakış ortaya konularak kentsel dönüşüm sürecini bu yaklaşım çerçevesinde değerlendirmektir. Adil kent yaklaşımı İstanbul Esenler ilçesinde yer alan ve ilk kentsel dönüşüm projelerinden birine konu olan Havaalanı Mahallesi örnekliğinde değerlendirilmiştir. Çalışma, kentsel dönüşümün yerel yönetici ve müteahhit gibi aktörleri ile yapılan görüşmelere; projeden etkilenen bölge sakinleri ve bölgede etkili çeşitli sivil toplum temsilcileri ile yapılan derinlemesine görüşmelere dayanmaktadır. Kentsel adaletin, bir gelişme modeli olarak görülen kentsel dönüşüm pratiklerinde dikkate alınması gerekliliği ve bu ihtiyacı karşılayacak ilkesel arayış bu çalışmanın esas vurgusu olmuştur. Kentsel planlamanın, adalet olgusu ile birlikte ele alındığı yaklaşımlar, dönüşüm pratiklerinin doğru bir zeminde gerçekleşmesini sağlayacaktır. Bunun için gerekli ilkesel tutumlar geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

: Planlama Kuramları, Kentsel Dönüşüm, Adil Kent, Esenler

The Just City Approach and Urban Transformation: The Case of Esenler, Istanbul

Öz

The problems emerging with the development areas of contemporary cities and urban transformation is a significant field of debate. The priorities in urban development and transformation have increased the importance of the points of view debated at the political level about planning regarding how the mobility produced in the space as a result of interventions made with public instruments is to be managed, and regarding what type of planning decisions are possible. The aim of this study is to reveal the just city approach as one of the recent theoretical approaches in planning; to show the normative views developed around this approach; and to evaluate urban transformation on the basis of this approach. The just city approach is evaluated with the case of Havaalanı neighborhood in Istanbul’s Esenler district, which underwent one of the first urban transformation projects. The study is based on in depth interviews held with local managers of urban transformations, contractors, residents of the district and representatives of non-governmental organizations active in the district. Alongside the necessity for considering the urban justice in urban transformation practices that are assumed to be a model for development, the search for principles to meet this need have also been the basic focus of this study. The approaches treating urban planning with concern for justice will put the urban transformation practices on a solid and accurate ground. Policies with such principles that ensure justice have to be developed to sustain this approach

Anahtar Kelimeler

: Urban Planning Theories, Urban Transformation, Just City, Esenler

Kaynakça

• Ersoy, M. (2007). Planlama kuramına giriş. M. Ersoy (Ed.), Kentsel planlama kuramları içinde (s. 9-34). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Ersoy, M. (2012). Savunmacı planlama kuramı. M. Ersoy (Ed.), Kentsel planlama ansiklopedik sözlük içinde (s. 392-393). İstanbul: Ninova Yayınları.
• Fainstein, S. S. (2000). New directions in planning theory. Urban Affairs Review, 35(4), 451-478.
• Fainstein, S. S. (2010). The just city. New York: Cornell University Press.