Sosyal Değerlerin Üniversite İklimi Algısına Etkisi: Öğretmen Adayları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 30 - 56, 12.06.2019

Yusuf Alpaydın , Rıza Akkaya

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının sahip oldukları sosyal değerlerin, üniversite iklimi üzerindeki etkisini ortaya çıkararak bu değer ve algıların cinsiyet, sınıf düzeyi, bölüm, memleket, baba eğitim düzeyi, mezun olunan lise türü, tercih sırası, kalınan yer değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeye çalışmaktır. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini 2017- 2018 akademik bahar döneminde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan 314 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma verilerini toplamak için Terzi (2015) tarafından geliştirilen, “Üniversite Öğrencilerine Yönelik Okul İklimi Ölçeği” ile Bolat (2013) tarafından geliştirilen “Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının sosyal değerlerine ilişkin olarak en yüksek algı düzeyine sahip olunan boyutun “geleneksel değerler” olduğu görülmektedir. Bu alt boyutu sırasıyla, “dini değerler”, “aile değerleri”, “bilimsel değerler”, “çalışma iş değerleri” ve son olarak da “siyasi değerlerin” takip ettiği görülmektedir. Erkek öğretmen adaylarının “ailede kadın” değerleri kadın öğretmen adaylarına göre anlamlı derecede farklılaşmaktadır. Bunun yanında eğitim fakültelerine tercih sıralamasında ilk beşte yer veren öğretmen adaylarının üniversite iklimi algıları, tercih sıralaması on ve üzerinde olan adaylara göre anlamlı derecede farklılaşmaktadır. Öğretmen adaylarının sosyal değerleri boyutlarından dini değerleri, üniversite iklimi algıları boyutlarından okula bağlılığın anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayı, üniversite, eğitim fakültesi, üniversite iklimi, sosyal değerler

The Effect of Social Values on the Perception of University Climate A Research on Candidate Teachers

Öz

The aim of this study is to determine the effect of the social values of the prospective teachers on university climate and to determine whether these values and perceptions differ according to gender, class level, department, homeland, father education level, graduated high school type, order of preference, and place of residence. The sample of the research carried out in the relational survey model consisted of 314 pre-service teachers studying at Marmara University Atatürk Faculty of Education during the 2017- 2018 academic spring term. “School Climate Scale for University Students” developed by Terzi (2015) and “Multi-Dimensional Social Values Scale” developed by Bolat (2013) were used to collect the research data. According to the results of the research, it is seen that traditional values have the highest perceptions regarding the social values of teacher candidates. It can be seen that this sub-dimension is followed by “religious values”, “family values”, “scientific values”, “work values” and finally “political values”. Male teacher candidates’ perceptions of female in the family are significantly differentiate than female teacher candidates. It is seen that candidate teachers’ perceptions of social values are a significant predictor of school commitment of university climate perceptions.

Anahtar Kelimeler

Teacher candidate, university, faculty of education, university climate, social value

Kaynakça

• Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(1), 5-28.
• Arabacı, I. B. (2010). Academic and administration personnel’s perceptions of organizational climate (Sample of Educational Faculty of Fırat University). Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4445-4450.
• Avcı, N. (2007). Üniversite gençliğinin bireysel ve toplumsal değerlere ilgi ve bakışı. R. Kaymakcan vd. (Ed.). Değerler ve eğitimi içinde (ss. 819-851) İstanbul: Dem Yayınları.