Hentbol Hakemlerinin Bazı Değişkenlere Göre Karar Verme Stillerinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 30 - 47, 26.06.2020

Kürşad Dönmez , Fatih Özgül

Öz

Karar verme, zihinsel süreçlerin sonucunda, çeşitli alternatifler arasında birinin seçilmesidir. Bu zihinsel süreçler baskı altında ve değişen koşullarda çok daha zor bir hale dönüşebilir. Hakemlik profesyonel olarak en doğru kararların mümkün olan en kısa sürede verilmesi olarak tanımlanabilir. Bu araştırmada hentbol hakemlerinin, bazı değişkenlere göre karar verme stillerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye Hentbol liglerinde görev alan A, B ve C klasman il hakemleri ve aday hakemler arasından uygun örnekleme yoluyla seçilen Türkiye’nin çeşitli illerinde görev yapan toplam 85 hakem oluşturmaktadır. Araştırmada ‘’Melbourne Karar Verme Ölçeği’’ ve araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. İstatistiki analizler için SPSS 25.0 istatistik paket programı kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygunluk gösterdiği belilendiği için (Kolmogorov-Smirnov), istatistiki çözümlemelerde t testi, Anova ve Tuckey testi kullanılmış ve anlamlılık düzeyi .05 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; toplam karar vermede özsaygı ve toplam karar verme stilleri konusunda cinsiyete göre hentbol hakemlerinin puanları arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Karar verme stilleri toplam puanları ve karar verme alt stillerinden erteleyici karar verme, panik karar verme puanları eğitim durumlarına göre, karar verme alt stillerinden dikkatli karar verme puanları hakemlik kademelerine göre, karar verme alt stillerinden panik karar verme puanları yaş durumlarına göre karşılaştırıldığında aralarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hakem, Hentbol, Karar Verme

Kaynakça

• Açıcı, S. (2019). “Ulusal ve Uluslararası Voleybol Hakemlerinin Karar Verme Stillerinin İncelenmesi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Alver B. (2003). “Çeşitli Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Çalışanların Empatik Becerileri, Karar Stratejileri Ve Psikolojik Belirtileri Arasındaki İlişkiler”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 141-153, Erzurum.
• Avşaroğlu, S. & Üre, Ö. (2007). “Üniversite Öğrencilerinin Karar Vermede Özsaygı, Karar Verme Ve Stresle Başa Çıkma Stillerinin Benlik Saygısı Ve Bazı Değişkenler Açısından Incelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 85-100.
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Atıf İndeksi, 001-214.
• Cengiz R., Pulur A. (2004). “Hakemlerin Fair Play Olaylarına Bakış Açıları”. Celal Bayar Üniversitesi Spor Felsefesi ve Sosyal Bilimleri Sempozyumu, 17-20 Kasım, Özet Bildiriler Kitapçığı, Manisa.
• Çoban D. (2004). “Türkiye Profesyonel Futbol Liglerinde Görev Yapan Klasman Hakemlerinin Sürekli Kaygı Durumlarının İncelenmesi”, S.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Antrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Çoban A E, Hamamcı Z.(2006), “Kontrol Odakları Farklı Ergenlerin Karar Stratejileri Açısından Incelenmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi;14(2):393-402.
• Deniz M.E. (2004) “Investigation of the Relation Between Decision Making Self-Esteem, Decision Making Style And Problem Solving Skills of University Students”, Eurasian Journal of Educational Research. Vol:15. 23-35.
• Deryahanoğlu G. (2014). “Kick Boks Hakemlerinin Karar Verme Ve Atılganlık Düzeylerinin Algılanan Mesleki Yeterlilik Üzerine Etkisinin Incelenmesi”. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 44-55, Sakarya.
• Dilmaç, B. & Bozgeyikli, H. (2009). “Öğretmen Adaylarının Öznel Iyi Olma Ve Karar Verme Stillerinin Incelenmesi”. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 171-187.
• Durna E. (1997) Türkiye’de Futbol ve Hakem. Yıldızlar Matbaacılık, İstanbul.
• Gacar A. (2011). “Türkiye ‘Deki Beden Eğitim Ve Spor Öğretim Elemanlarının Karar Verme Ve Atılganlık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından Incelenmesi”, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 90-124, Elazığ.
• Gülşen, D. (2008). “Farklı Lig Düzeyinde Oynayan Futbolcuların Oynadıkları Mevkilere, Öğrenim Durumu Ve Spor Yaşlarına Göre Problem Çözme Becerilerinin Incelenmesi”, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Haniffa, M. B. M. & Ahmed, E. M. (2008). “Gender differences in decision-making styles of Malasian managers”. European Journal of Scientific Research, 19(3), 405-415.
• Izgar H, Yılmaz E. (2007). “Pio Ve Yibo’nda Görev Yapan Okul Yöneticilerinin Karar Vermede Özsaygı Ve Karar Verme Stilleri Arasındaki Ilişki”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 341-351.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemi (Otuz Üçüncü Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kıratlı E. (2015). “Tenis Hakemlerinin Karar Verme Stilleri Ve Empatik Eğitim Düzeylerinin Karşılaştırılmalı Olarak Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, 60-81, İstanbul.
• Kolmogorov, A. (1933) ‘’Sulla Determinazione Empirica Di Una Legge Di Distribuzione’’ G. Inst. Ital. Attuari, 4, 83.
• Kruskal, W. H. (1957) ‘’Historical Notes on the Wilcoxon Unpaired İkili Örneklem Testi’’. Journal of the American Statistical Association 52 (279): 356-360.
• Kruskal and Wallis (1952) ‘’Birinde Derecelendirme Kullanılması- Varyans Analiz Kriteri’’, Journal Of The American Statistical Association 47 (260):583-621.
• Mann, Henry B.; Whitney, Donald R. (1947). ‘’On a Test of Whether one of Two Random Variables is Stochastically Larger tha the Other’’. Annals of Mathematical Statistics 18 (1): 50-60.
• Salo, I. & Allwood, C. M. (2011). “Decision-making styles, stres and gender among investigators”. An International Journal of Police Strategies & Management, 34 (1), 97-119.
• Schuller, I. (2010). “Decision-making under time pressure regard to preffered cognitive style (Analytical-Intutıve) and study orientation.” Studia Psychologia, 52 (4), 285-290.
• Sezai A. (2019) “Ulusal Ve Uluslararası Voleybol Hakemlerinin Karar Verme Stillerinin İncelenmesi” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Shiloh, S; Koren, S; ve Zakay, D. (2001) “Individual Differences İn Compensatory Decision Making Style And Need For Closure As Correlates Of Subjective Decision Complexity And Difficulty”. Personality And Individual Differences.
• Smirnov, N.V. (1948). ‘’Tables For Estimating The Goodness Of Fit Of Empirical Distributions’’, Annals Of Mathematical Statitics, 19, 279.
• Şenol S, Öztürk Can H, Pektaş İ. (2012). “Decision making and problem solving skills of midwifery students in Turkey”. HealtMed, 6(2):560-567.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics: International edition. Pearson2012.
• Tekin, M., Özmutlu, İ. & Erhan, S. E. (2009). “Özel Yetenek Sınavlarına Katılan Öğrencilerin Karar Verme Ve Düşünme Stillerinin Incelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11 (3), 42-56.
• Tekin, Ö. & Ehtiyar, R. (2010). “Yönetimde Karar Verme: Batı Antalya Bölgesindeki Beş Yıldızlı Otellerde Çalışan Farklı Departman Yöneticilerinin Karar Verme Stilleri Üzerine Bir Araştırma”. Journal Of Yaşar University, 20 (5), 3394-3414.
• Tiryaki Ş. (2000). Spor Psikolojisi. Eylül Kitap ve Yayınevi, Ankara.
• Uzunoğlu Ö. (2008). ‘’Karar Vermek Bilişsel Ve Önemli Bir Süreçtir. Türk Futbol Hakemlerinin Karar Verme Stillerinin Klasmanlarına Ve Bazı Değişkenlere Göre Incelenmesi”. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi, Konya.
• Ülker M. (2017). “Spor yapan ve yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin kişilik özellikleri, karar verme stilleri, stresle başa çıkma stratejilerinin karşılaştırılması” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 52-83, Burdur.