Bocce Lig Sporcularının Antrenör İlişki Düzeyi İle Sporda Prososyal ve Antisosyal Davranış Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 19 - 34, 20.07.2021

Serkan Varol , Mutlu Türkmen

Öz

Bu araştırmada Bocce lig sporcularının antrenör-sporcu ilişki düzeyi ile sporda prososyal ve antisosyal davranış düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma gurubunu 2019-2020 Sezonunda lisanslı olarak 1.lig ve 2.lig müsabakalarında yer alan 60’ı kadın, 67’si erkek toplamda 127 gönüllü sporcu oluşturmaktadır. Sporculara kişisel bilgiler ile birlikte Antrenör-Sporcu İlişkisi Ölçeği Türkçe Versiyonu (ASİÖ) ve Sporda Prososyal ve Antisosyal Davranış Ölçeği (PABBS) uygulanmıştır. Verilerin analizinde öncelikle normallik testi yapılarak, Bağımsız örneklem t-testi, Way One Anova testi ile Pearson korelasyonu testlerinden yararlanılmıştır. Bizim çalışmamız için ayrıca yapılan geçerlilik ve güvenirlik analiz değerlerinin yüksek olduğu gözlenmiştir. Elde edilen bulgular; sporcuların algıladıkları antrenör-sporcu ilişki düzeyi “çok yüksek düzeyde”, sporda prososyal ve antisosyal davranış düzeyi ise “orta düzeydedir. Ayrıca iki ölçek ve alt boyutları arasındaki korelasyon düzeyi de pozitif yönde ve orta düzeydedir. Antrenör-sporcu ilişkisini değerlendirirken sporcular en çok yakınlık ve güven, daha sonra karşılıklı anlayış ve iletişim sonra da uyumlu çalışma alt boyutlarına yüksek puan vermişlerdir. Sporda prososyal ve antisosyal davranışlar incelendiğinde ise; takım arkadaşına ve rakibe karşı prososyal davranışı sıklıkla yaptığını, takım arkadaşına ve rakibe karşı antisosyal davranışları ise nadiren yaptıklarını belirtecek şekilde puanlamışlardır. Bununla birlikte demografik değişkenlere göre bazı alt boyutlarda anlamlı farklılık bulunmamıştır. Sonuç olarak, bocce sporcuları antrenör-sporcu ilişki düzeyini çok yüksek algıladıkları, sporda olumlu davranışları sıklıkla, olumsuz davranışları ise nadiren sergilediklerini söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Antrenör-sporcu ilişkisi, Bocce, Davranış, Düzey, Prososyal ve Antisosyal

Kaynakça

• 1. Alemdağ, S. (2018). Genç futbolcuların prososyal ve antisosyal davranışlarının incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi Journal of Sports and Performance Researches 9(2):102-109- DOI: 10.17155/omuspd.394766.
• 2. Charman, R., Drotter, S., Noel, J. (2001). The leadership pipeline. San Francisco: Jossey-Bass Publishing Company, USA
• 3. Çik, B., Küçük, V. (2019). Sporcular Tarafından Algılanan Antrenör Davranışlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Eurasian Research in Sport Science • Avrasya Spor Bilimleri Araştırmaları.4 : (1) 2636-8269, ss. 7-17 • DOI: 10.22396/ERISS.2019153189.
• 4. Çoban, M.S. (2019). Antrenör-sporcu ilişkisini etkileyen faktörler (türkiye hentbol 1.lig örneği). Yüksek Lisans Tezi, istanbul gelişim üniversitesi sağlık bilimleri enstitüsü, İstanbul.
• 5. Eisenberg, N., R.A. Fabes, & T.L. Spinrad (2006). Prosocial Development. In Handbook of Child Psychology, Vol.3, Social, Emotional, and Personality Development. 6th ed., In W. Damon & R. Lerner (Eds.), 646– 702. Hoboken, NJ. John Wiley & Sons.
• 6. Ekenci, M.T., Yücel M.G., Ekenci, G. (2017). Antrenör-Sporcu İlişkisi Ölçeğinin Türkiye İçin Geçerlilik ve Güvenirlilik Analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 5(40), 34-42.
• 7. İkizler, Can., Karagözoğlu, Cengiz (1996). Sporda Başarının Psikolojisi, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• 8. Jowett S., Cockerill I. (2002). Incompatibility in the Coach–Athlete Relationship. In: Cockerill I, Ed. Solutions in Sport Psychology. London: Thompson Learning.
• 9. Jowett, S., Cockeril, M. (2002). Incompatibility in the coach-athlete relationship. Solutions in sport psychology, 16-31.
• 10. Jowett, S. Ntoumanis (2004). The coach–athlete relationship questionnaire (CART-Q): development and initial validation. Scandavian Journal of Medicine and Science in Sports. 24:245-257.
• 11. Jowett, S. (2005). The Coach-Athlete Partnership. The Psychologist. 18 (7): 412-415.
• 12. Jowett, S. (2008). Moderator and mediator effects of the association between the quality of the coach-athlete relationship and athletes’ physical self-concept. International Journal of Coaching Science 2. 1.
• 13. Jowett, S., Nezlek, J. (2012). Relationship interdependence and satisfaction with important outcomes in coach–athlete dyads. Journal of Social and Personal Relationships, 29(3), 287–301. https://doi.org/10.1177/0265407511420980
• 14. Kavussanu, M., Seal, A. R., Phillips, D. R. (2006). Observed prosocial and antisocial behaviors in male soccer teams: Age differences across adolescence and the role of motivational variables. Journal of Applied Sport Psychology, 18(4), 326-344. 15. Kavussanu M., Boardley I.D. (2009). The Prosocial and Antisocial Behavior in Sport Scale, Journal of Sport & Exercise Psychology, 2009, 31, 97-117.
• 16. Keskin, A., Özdemir, A., Tunç, A., A. ve Devrilmez, E. (2018). Lise spor takımlarında antrenör sporcu ilişkisinin incelenmesi. SPORTIVE (Spor, Eğitim ve Rekreasyon Dergisi), 1(1), 1-11.
• 17. Kolayiş, H., Çelik, N. (2018). Examining the relationship between coach-athlete relationship and sport participation motivation among athletes. 16th International Sport Sciences Congress. Antalya.
• 18. Sage L., Kavussanu M., Duda J. (2005). Goal Orientations and Moral Identity as Predictors of Prosocial and Antisocial Functioning in Male Association Football Players. Journal of Sports Sciences. 24(5): 455 – 466.
• 19. Savcı, D.Ü., Abakay, U. (2017). Examination of Trainer Communication Skills Perceived by Athletes According to Sport Fields. European Journal of Education Studies. 11(3), 581-591.
• 20. Selağzı, S., Çepikkurt, F. (2014). Antrenör ve Sporcu İletişim Düzeylerinin Belirlenmesi, CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 9(1), 11–18.
• 21. Balçıkanlı, G. S. (2013). The Turkish adaptation of the prosocial and antisocial behavior in sport scale (PABSS). International Journal of Humanities and Social Science, 3(18), 271-276.
• 22. Türkmen M.,Varol S (2015). Beden Eğitimi ve Spor Dersinin Ortaokul Öğrencileri Üzerinde Sportmenlik Davranışı Oluşturma Etkisinin Belirlenmesi: (Bartın İl Örneği). Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi (UGEAD), 1: 42-64
• 23. Türkmen M. (2011). Çim Topu, Petank, Raffa ve Volo Oyun Sistemleriyle; Bocce Tanımlar, Tarihçe ve Oyun Kuralları. 1. Baskı, Ankara, Neyir Yayınları.