Beden Eğitimi Öğretmeni Adayları İçin Özel Öğretim Yöntemleri Öz-Yeterlik Ölçeği: Geliştirme ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 624 - 635, 30.12.2022

Sinan Sayan , Buğra Akay , Mehmet Ceylan , Rüstem Orhan

Öz

Bu çalışmada, beden eğitimi öğretmeni adayları için özel öğretim yöntemleri öz-yeterlilik ölçeğini geliştirme, geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yaparak alana kazandırmak amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Kırıkkale Üniversitesi beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencileri oluşturmaktadır. İki aşamada gerçekleştirilen çalışmanın ilk aşamasında Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) için 168, ikinci aşama olan Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) için ise 153, toplamda 321 üniversite öğrencisi katılmıştır. Çalışmada ölçeği oluşturmak için ilgili alanyazın taranarak 59 maddelik soru havuzu oluşturulmuştur. AFA sonrası binişik ve faktör yükü düşük 18 madde ölçekten çıkartılmıştır. AFA sonucunda 3 faktörlü yapının toplam varyansın 48,5’ini açıkladığı görülmüştür. Ardından 3 faktörlü yapının doğruluğunu sınamak için DFA yapılmıştır. Uyum iyiliği değerlerini yakalamak için gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra ölçeğin uyum iyiliği değerlerinin iyi ve kabul edilir seviyede olduğu görülmüştür. Ölçeğin birleşim ve ayrışım geçerliliği için AVE, CR, MSV ve ASV değerleri hesaplanmıştır ve ölçeğin birleşim ve ayrışım geçerliğini sağladığı görülmüştür. Ayrıca ölçek genelinde Cronbach Alpha değeri .941 olarak bulunmuştur. Üç faktörden oluşan 41 maddelik *** ölçeğinin analizleri sonucunda geçerli ve güvenilir bir araç olarak alanda kullanılabilir nitelikte olduğu görülmüştür ve alana kazandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel öğretim yöntemleri, Sınıf yönetimi, Öğretmen Adayları, Beden Eğitimi

Kaynakça

• Aksoy, V. ve Diken, İ. H. (2009). Rehber Öğretmen Özel Eğitim Öz Yeterlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Universitesi Egitim Bilimleri Fakultesi Ozel Egitim Dergisi, 10(1), 029–037. doi:10.1501/ozlegt_0000000131
• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlkögretim Matematik Ögretmenliği Öğrencillerinin Bilgisayarla İlgili Öz-Yeterlık Algısı. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, (21), 1–8.
• Bandura, A. (1982). Self-Efficacy Mechanism İn Human Agency. American Psychologist, 37(2), 122–147. doi:10.1037/0003-066X.37.2.122
• Bilgin, M. (2009). Bilişsel Esnekliği Yordayan Bazı Değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 142–157. http://egitim.cu.edu.tr/efdergi adresinden erişildi.
• Böke, H. (2020). Beden eğitimi derslerinde özel öğretim yöntemleri kullanılmasının etkililiğinin incelenmesi: Bir meta analiz çalışması. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32(32), 470–483.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25.). Ankara: Pegem Akademi. doi:10.14527/9789944919289
• Çapa, Y., Çakıroğlu, J. ve Sarıkaya, H. (2005). The Development and Validation of a Turkish Version of the Teachers’ Sense of Efficacy Scale. Education and Science, 30(137), 74–81.
• Çapri, B. ve Kan, A. (2006). Öğretmen Kişilerarası Öz-yeterlik Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 48–61.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları (6.). Ankara: Pegem Akademi. doi:10.14527/ 9786055885670
• Ekici, F., Ekici, E., Ekici, F. T. ve Kara, İ. (2012). Öğretmenlere yönelik bilişim teknolojileri öz-yeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31), 53-65.
• Erökten, S. ve Durkan, N. (2008). Özel Öğretim Yöntemleri II Dersinde Mikro Öğretim Uygumalamarı, 1–13.
• Fornell C. ve Larcker D. F., “Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error,” Journal of marketing research, s. 39-50, 1981.
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (2. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Hazır Bıkmaz, F. (2002). Fen Öğreti̇mi̇nde Öz-Yeterli̇k İnancı Ölçeği̇. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 197–210.
• Hu, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1–55. doi:10.1080/10705519909540118
• Huang, C.-C., Wang, Y.-M., Wu, T.-W. ve Wang, P.-A. (2013). An Empirical Analysis of the Antecedents and Performance Consequences of Using the Moodle Platform. International Journal of Information and Education Technology, 3(2), 217–221. doi:10.7763/ijiet.2013.v3.267
• Kılıç, S. (2016). Cronbach’s alpha reliability coefficient. Journal of Mood Disorders, 6(1), 47. doi:10.5455/jmood.20160307122823
• Kulinna, P. H., McCaughtry, N., Martin, J. J., Cothran, D. J. ve Anderson, S. (2005). Peer learning communities: Outcomes for curriculum change. Research Quarterly for Exercise and Sport, 1, A18.
• Kurbanoğlu, S. S. (2004). Öz-Yeterlik İnancı ve Bilgi Profesyonelleri için Önemi. Bilgi Dünyası, 5(2), 137–152.
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543–578. doi:10.3102/00346543066004543
• Şeyihoğlu, A. ve Duman, N. (2020). Özel Öğretim Yöntemleri Dersine Pedagojik Formasyon Eğitimi Coğrafya Bölümü Öğrencileri Açısından Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 442–455. doi:10.24106/kefdergi.3641
• Ulaş, M. ve Ayan, S. (2016). Çocuk Oyun Alanları Değerlendirme Ölçeği: Geçerlik-Güvenirlik Çalışması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11 (2), 10-24.
• Ünlü, H. ve Aydos, L. (2007). Öğretmen Görüşlerine Göre Beden Eğitimi Derslerinde Öğretmenlerin ve Öğrencilerin Tercih Ettikleri Öğretim Yöntemleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 71–81.
• Yıldız, V. (1999). İsbirlikli Ögrenme ile Geleneksel Ögrenme Gruplari Arasindaki Farklar. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 16–17, 155–163.
• Yıldız, E. ve Kangalgil, M. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki yeterlikleri ve kullandıkları öğretim yöntemleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Pamukkale Journal of Sport Sciences, 5(1), 61-76.
• Yılmaz, M., Köseoğlu, P., Gerçek, C. ve Soran, H. (2004). Yabancı Dilde Hazırlanan Bir Öğretmen Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi E¤itim Fakültesi Dergisi, 27, 260–267.