Okul Dışı Öğrenme Etkinliklerine Bir Örnek: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı Gezisi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 20, 29.06.2023

Hakkı Yazıcı , Abdurrahman Ertürk , Ilhan Kulaca

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkına yapılan alan gezisine ilişkin deneyimlerini çeşitli yönleriyle incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Aydın İli Köşk İlçesine bağlı çeşitli mahallelerdeki devlet okullarında öğrenim gören 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseniyle yapılan araştırmada veriler, araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Toplanan veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilerek temalar geliştirilmiştir. Araştırmanın bulguları incelendiğinde, iyi planlanmış bir saha gezisinin katılımcılara ilk elden deneyim kazandırdığı, sosyalleşmelerine yardımcı olduğu, konuları daha derinlemesine öğrenmelerine olanak sağladığı ve gelişimlerine çok yönlü katkı sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca katılımcılara derslerle ilgili farkındalık yaratırken, bilgileri somutlaştırdığı ve eğlenerek öğrendikleri sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul dışı öğrenme, milli park, alan gezisi, nitel araştırma.

Kaynakça

• Avcı Akçalı, A. (2020). Sosyal Bilgilerde Sınıf Dışı Öğrenme. Tekin Çelikkaya, Çağrı Öztürk Demirtaş, Tercan Yıldırım ve Hamza Yakar (Ed.), Yeni Program ve Ders İçeriklerine Göre Sosyal Bilgiler Öğretimi 1 İçinde, (ss 249-269), 2. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Aydemir, A. (2021). Sosyal bilgiler dersinde okul dışı öğrenme ve öğretim ortamı olarak adalet saraylarının kullanımına yönelik öğretmen adayı görüşlerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 665-681.
• Bakioğlu, B., Karamustafaoğlu, O. (2020). Okul dışı öğrenme ortamlarının öğretim sürecinde kullanımına yönelik öğrenci görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 5(1), 80-94.
• Bozdoğan, A. E., Okur, A. ve Kasap, G. (2015). Planlı bir alan gezisi için örnek uygulama: Bir fabrikası gezisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (02), Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ksbd/issue/16219/169870
• Bowker, R., Tearle, P. (2007). Gardening as a learning environment: A study of children’s perceptions and understanding of school gardens as part of an international project. Learning Environments Research, 10(2), 83–100. doi:10.1007/s10984-007-9025-0 10.1
• Bronwyn Lewis, E. (2017). Program Evaluation of Elementary School Field Trips to a Botanical Garden. (Master’s thesis), https://etd.auburn.edu/handle/10415/5930 kurumsal adresinden 01.05.2022 tarihinde alınmıştır.
• Coll, S. D., & Coll, R. K. (2018). Using blended learning and out-of-school visits: pedagogies for effective science teaching in the twenty-first century. Research in Science & Technological Education, 36(2), 185-204.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Selçuk Beşir Demir(Çeviri Ed.), 4. Baskıdan Çeviri, 3. Baskı, Ankara: Eğiten Kitap.
• Çağlayan, E. (2020). Sanat eğitiminin geleceğinde okul dışı öğrenme ortamlarının yeri ve önemi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 5(2), 145-158.
• Demirel, R., Özcan, H. (2020). Ortaokul öğrencileri ile bir okul dışı öğrenme ortamına alan gezisi: Tropikal kelebek bahçesi örneği. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 5(2), 120-144.
• Doğan, F., Özdemir, B. (2022). Okul dışı öğrenme ortamlarının kullanılmasının 7. sınıf öğrencilerinin ''güneş sistemi ve ötesi'' ünitesindeki akademik başarılarına, fen öğrenimine yönelik motivasyona ve kalıcılığa etkisi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16(39), 22-41. doi: 10.29329/mjer.2022.463.2
• Ertaş, H. , Parmaksızoğlu, A., Şen, A. (2011). Okul Dışı Bilimsel Etkinliklerin 9. Sınıf Öğrencilerinin Enerji Konusunu Günlük Hayatla İlişkilendirme Düzeyine Etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5 (2) , 178-198. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/balikesirnef/issue/3373/46558
• Funderburk, M. J. (2016). An evaluation of supplemental activities before and after a field trip to a public garden: Effects on student knowledge and behavior. A thesis Submitted to the Graduate Faculty of Auburn University in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in Horticulture.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., Taşğın, S. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe, Yöntem, Analiz. 5. Baskı, Ankara: Seçkin Akademi ve Mesleki Yayınları.
• Gürsoy, G. (2018). Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları. Electronic Turkish Studies, 13(11). 623-649
• Karademir, E. (2018). Güncel yaklaşım ve yöntemlerle etkinlikli fen öğretimi. O. Karamustafaoğlu, Ö. Tezel, U. Sarı (Ed.), Okul dışı öğrenme ortamları içinde. (s. 85-104). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Karadoğan, S. (2016). Türkiye’de eğitim sorunlarına yönelik akademik değerlendirmeler ve çözüm önerileri [Academic assessments and solutions for educational problems in Turkey]. Maya Akademi Yayıncılık.
• Karadoğan, A. (2019). Z Kuşağı ve Öğretmenlik Mesleği. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2) , 9-41. DOI: 10.31463/aicusbed.597636
• Kartal, A., Şeyihoğlu, A. (2020). Öğrenci bakış açısıyla sosyal bilgilerde okul dışı öğrenme ortamları bağlamında “müzeler”. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi 6(1), 128-146. DOI: https://dx.doi.org/110.30855/gjes.2020.06.01.008
• Keskin, S. C., Kaplan, E. (2012). Sosyal bilgiler ve tarih eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak oyuncak müzeleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (41), 95-115. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/esosder/issue/6155/82705
• Kızıltepe, Z. (2015). İçerik Analizi. Fatma Nevra Seggie ve Yasemin Bayyurt (Ed.) Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımlar içinde, (ss.253-266), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kisiel, J. F. (2003). Teachers, museums and worksheets: A closer look at a learning experience. Journal of Science Teacher Education, 14(1), 3-21.
• Merrıam, S. B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. Selahattin Turan ( Çev. Ed.), 3. Basımdan Çeviri, Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık. Milli Eğitim Bakanlığı (2019). Okul dışı öğrenme ortamları kılavuzu. https://acikders.ankara.edu.tr/, ErişimTarihi: 08.07.2022.
• Mirrahimi, S., Tawil, N. M., Abdullah, N. A. G., Surat, M., Usman, I. M. S. (2011). Developing conducive sustainable outdoor learning: The impact of natural environment on learning, social and emotional intelligence. Procedia Engineering, 20, 389-396.
• Morag, O., Tal, T. (2012) Assessing Learning in the Outdoors with the Field Trip in Natural Environments (FiNE) Framework, International Journal of Science Education, 34:5, 745-777, DOI: 10.1080/09500693.2011.599046
• Öner, G., Öztürk, M. (2019). Okul dışı öğrenme ve öğretim mekânları olarak bilim merkezleri: Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 1109-1135.
• Öztürk, N., Bozkurt Altan, E. (2019). Bir okul dışı öğrenme ortamı: Sinop çocuk üniversitesi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 5(10), 370-381.
• Sontay, G., Tutar, M., Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi hakkında öğrenci görüşleri: planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-24.
• Şen, A. İ. (2019). Okul dışı öğrenme ortamı nedir?. A. İ. Şen (Ed.). Okul dışı öğrenme ortamları içinde. (s.1-20). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Şimşek, A., Kaymakçı, S. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretiminin amacı ve kapsamı A. Şimşek ve S. Kaymakçı (Ed.). Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi içinde, (ss: 15-42), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Şimşek, A., Kaymakçı, S. (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi ve öğrenme teoriler. A. Şimşek ve S. Kaymakçı (Ed.). Okul Dışı Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde, (ss: 1-13), Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Yaşar Çetin, B. (2021). Okul Yöneticilerinin, Öğretmenlerin, Öğrencilerin ve Velilerin Okul Dışı Öğrenmeye İlişkin Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Yazıcı, H., Ertürk, A., Kulaca, İ. (2022). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan kazanımların okul dışı öğrenme ortamları kılavuzu bağlamında değerlendirilmesi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 7(1), 1-27.
• Yıldırım A., Şimşek H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 11. Baskı, Ankara: Seçkin Akademi ve Mesleki Yayınlar.
• Yıldırım, Y. (2019). Okul Dışı Etkinlik Temelli Değerler Eğitimi Programının Öğrencilerin Etkin Vatandaşlık Değerlerine Etkisi. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.