2018-2023 Yılları Arasında Yapılan İlkokul Fen Bilimleri Dersine Yönelik Deneysel Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 108 - 122, 29.06.2023

Gülşah Subaşı

Öz

Bu çalışmanın amacı ilkokul fen bilimleri dersine yönelik yapılmış deneysel çalışmaların detaylı bir şekilde analiz edilmesidir. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada 2018-2023(Ocak) yılları arasında yayınlanan ilgili makaleler taranmış ve elde edilen veriler içerik analizine tabii tutulmuştur. Araştırma bulgularına göre, fen bilimleri alanında yapılan çalışmalar çoğunlukla 2020 ve 2022 yıllarında görülmektedir. Çalışmalar çoğunlukla 4. Sınıf öğrencileri ile yapılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalarda başarı testleri ve tutum ölçekleri en fazla kullanılan veri toplama araçlarından olmuştur. Çalışmalarda birçok yöntem ve teknik kullanılmıştır ve araştırma sonuçları incelendiğinde çalışmaların çoğunluğunun olumlu sonuçlandığı tespit edilmiştir. Buna göre çalışmalarda edinilen sonuçlara göre farklı yöntem ve teknikler öğretmenler tarafından kullanılabilir. Ayrıca ilerleyen yıllarda yeni yöntem ve teknikler araştırılabilir.

Anahtar Kelimeler

fen, ilkokul, deneysel, doküman analizi

Kaynakça

• Acar, B., Yaman, M. (2011). Bağlam temelli öğrenmenin öğrencilerin ilgi ve bilgi düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 40:01-10.
• Akbulut, H. İ., Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir?: ilköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1):18-44.
• Akdemir, H., Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: bir meta-analiz çalışması. International Journal of Active Learning, 1(2):55-67.
• Aktaş, M. (2013). 5e öğrenme modeli ve işbirlikli öğrenme yönteminin biyoloji dersi başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3):37-58.
• Alptekin, İ., Demirci Güler, M. P. (2022). Bilimsel Hikâyelerle Desteklenen Fen Öğretiminin İlkokul Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(3):1041-1061. DOI: 10.17240/aibuefd.2022..-1097144
• Altınok, M. S. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerine ısı ve sıcaklık konusunun laboratuvar yöntemiyle öğretilmesinin başarıya etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Atatürk Üniversitesi.
• Arslan, M., Emre, İ. (2020). Tahmin et-gözle-açıkla stratejisinin öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve bilime yönelik tutumları üzerindeki etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(14):79-89. DOI: 10.29129/inujgse.786351 Ateş, Ö., Eryılmaz, A. (2011). Effectiveness of hands-on and minds-on activities on students’ achievement and attitudes towards physics. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 12(1):1-22.
• Avşar, Z., Alkış, S. (2007). İşbirlikli öğrenme yöntemi “birleştirme I” tekniğinin sosyal bilgiler derslerinde öğrenci başarısına etkisi. İlköğretim Online, 6(2):197-203.
• Aynas, N. (2018). Fen bilimleri dersinde otantik öğrenme uygulamalarının etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Bağ, H., Çalık, M. (2017). İlköğretim düzeyinde yapılan argümantasyon çalışmalarına yönelik tematik içerik analizi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 42(190):281-303. DOI: 10.15390/EB.2017.6845
• Bilen, K., Aydoğdu, M. (2012). Tahmin et-gözle-açıkla (TGA) stratejisine dayalı laboratuvar uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve bilimin doğası hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1):49 -69.
• Bilir, S., Uyanık, G. (2019). İlkokul dördüncü sınıf fen bilimleri dersi basit elektrik devreleri ünitesinde laboratuvar destekli öğretimin akademik başarı ve tutuma etkisi. Eğitim ve Teknoloji, 1(2):122-136.
• Boyraz, C., Serin, G. (2015). İlkokul düzeyinde oyun temelli fiziksel etkinlikler yoluyla kuvvet ve hareket kavramlarının öğretimi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1): 89-101.
• Bozdoğan, A. E., Yalçın, N. (2006). Bilim merkezlerinin ilköğretim öğrencilerinin fenne karşı ilgi düzeylerinin değişmesine ve akademik başarılarına etkisi: enerji parkı. Ege Eğitim Dergisi, 7(2):95-114.
• Çığrık, E., Özkan, M. (2016). Bilim Merkezi’nde yürütülen öğrenme etkinliklerinin öğrencilerin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi ve motivasyon düzeyleriyle ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2):279-301.
• Demir, Y., Emre, İ. (2020). The effect of learning activities based on 5E learning model on 4th grade science teaching. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3):573-586. DOI: 10.17860/mersinefd.750957
• Demircioğlu, H., Bektaş, F., Demircioğlu, G. (2018). Sıvıların özellikleri konusunun bağlam temelli yaklaşımla öğretiminin öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (33):13-25. Eyecioğlu, E., Yeşilyurt, M. (2021). Dijital deneylerin fen bilimleri dersinde kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1):29-35. DOI: 10.52122/nisantasisbd.927422
• Gözüyeşil, E. (2012). Beyin temelli öğrenmenin akademik başarıya etkisi: Bir meta analiz çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Güleç, S., Orhan, A. T. (2022). 5E öğrenme modeli uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına, ekolojik ayak izi farkındalıklarına ve sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarına etkisi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 3(2):410-441. DOI: 10.54637/ebad.1163567
• İpek, Y. (2019). Fen eğitiminde bilimsel hikâye kullanımının ilkokul öğrencilerinin çeşitli değişkenlerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Kabuklu, Ü. N., Kurnaz, M. A. (2019). Fen eğitimi alanında Türkiye’de yapılmış bağlam temelli öğretim konulu çalışmaların tematik incelemesi. Asya Öğretim Dergisi, 7(1):32-53.
• Kara, S., Yılmaz, S., Kıngır, S. (2020). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının ilkokul öğrencilerinin akademik başarılarına ve argümantasyon kalite düzeylerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3):1253-1267. DOI: 10.24106/kefdergi.3785
• Kardaş, S., Şahin, F. (2020). Bilimsel hikâyelerin 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve bilimin doğasını anlamalarına etkisinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (7): 222-234. DOI: 10.21733/ibad.686456
• Koç, Y. (2014). Fen bilimleri dersinin öğretiminde jigsaw II tekniğinin etkisi/ The effects of the jigsaw II in teaching of science lesson. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24):165-179.
• Kurt, K., Apaydın, Z., Kandemir, M. A. (2022). Fen bilimleri dersinde argümantasyon yönteminin öğrencilerin akademik başarısı üzerine etkisinin Bloom’un taksonomisine göre değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9):54-66.
• Oğuz-Namdar, A., Bülbül, A., Çankal, A. O., (2018). Yaratıcı drama ile canlılar dünyasına yolculuk. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2):1404-1422. DOI: 10.29299/kefad.2018.19.02.009
• Özkan, U. B., (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. 4. Bs, Pegem Akademi Yayıncılık.
• Palavan, Ö. (2018). Fen bilimleri dersinde beyin temelli öğrenme etkinliklerinin akademik başarıya etkisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(3): 1437-1456.
• Sellüm, F. S., Bektaş, M. (2022). İlkokul 4. Sınıf fen bilimleri dersinde otantik öğrenme. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(35):1026-1059. DOI: 10.35675/befdergi.949021
• Şenel-Çoruhlu, T., Er-Nas, S., Keleş, E. (2016). Beyin temelli öğrenme yaklaşımına dayalı web destekli öğretim materyalinin etkililiğinin değerlendirilmesi: ışık ve ses ünitesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1):104-132.
• Şentürk, C. (2020). Oyun temelli fen öğrenme yaşantılarının akademik başarıya, kalıcılığa, tutuma ve öğrenme sürecine etkileri. Milli Eğitim Dergisi, 49(227):159-194.
• Şentürk, S., Akar, C. (2021). Oyun temelli öğretimin ilkokul 4.sınıf öğrencilerinin “maddenin özellikleri” ünitesindeki öğrenci başarısı ve tutumlarına etkisi. Gelecek Vizyonlar Dergisi (fvj: Future Visions Journal), 5(Eğitim Özel Sayısı):38-48. DOI:10.29345/futvis.163
• Ulubey, Ö., Toraman, Ç. (2015). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarıya etkisi: bir meta-analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32):195-220.
• Uyanık, G. (2018). Basit araç-gereçlerle yapılan deneylerin fen bilimleri dersine yönelik tutum, akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16):600-624. DOI: 10.26466/opus.462761
• Üçüncü, G., Sakız, G. (2019). Beyin temelli öğrenmenin fen bilimleri dersinde öğrencilerin akademik başarıları ve başarıya yönelik duyguları üzerine etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1):345-378. DOI: 10.19171/uefad.533251
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Educational Administration: Theory and Practice, 45:109-127.
• Varlı, B., Sağır, Ş. U. (2019). Araştırma sorgulamaya dayalı öğretimin ortaokul öğrencilerinin fen başarısı, sorgulama algısı ve üstbiliş farkındalığına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2):703-725. DOI: 10.17152/gefad.407417
• Yaşar, Ş., Baran, M. (2020). Oyunlarla desteklenmiş tga (tahmin et-gözle-açıkla) yöntemine dayalı etkinliklerin 10.sınıf öğrencilerinin fizik başarısına etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52):420-441. DOI: 10.15285/maruaebd.651074
• Yavuz, S., Akçay, M. (2017). Bilgisayar destekli öğretim ile laboratuvar destekli öğretimin öğrencilerin ders başarılarına ve derse karşı tutumlarına etkisinin incelenmesi. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1):39-48. Yazıcıoğlu, S., Çavuş-Güngören, S. (2019). Oyun temelli etkinliklerin ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmesine olan etkisini başarı, motivasyon, tutum ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1):389-413. DOI: 10.17522/balikesirnef.584673
• Yılmaz, E., Öztürk, E. (2021). Bilimsel sorgulamaya dayalı öğretim uygulamalarının ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2):1127-1163. DOI: 10.29299/kefad.887890