Teknik Tekstillerin Spor Branşlarında Kullanımının İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt 4 (Özel Sayı 2), 533 - 546, 01.09.2016

Kadri Akçalı

Öz

Günümüzün teknolojik gelişmeleri ve yoğun rekabet koşulları her sektörde olduğu gibi tekstil sektöründe de farklı tekstil yapılarının araştırılması ve üretilmesi zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır.  Dekoratif ve estetik özelliklerin yanı sıra; yeni üretilen tekstil ürünlerinde üstün fonksiyonel özelliklerin ve yüksek teknik performansların bulunması da istenmektedir. Farklı kullanım amaçlarına uygun olarak yüksek teknik ve performans özelliklerine sahip teknik tekstil ürünlerin üretilmesi tüm alanlarda olduğu gibi spor alanında da etkisini giderek arttırmaktadır. Gerek bireysel, gerek takım sporlarında, sadece sporcu performanslarının değil kullanılan malzeme özelliklerinin de etkisi giderek artmaktadır. Bu nedenle spor dalları için üretilen teknik tekstil ürünlerinin sporcular üzerindeki etkilerinin incelenmesi yapılan bazı akademik çalışmaların merkezinde yer almaktadır. Bu durum spor tekstili kavramını literatüre eklemiştir. Spor tekstilleri temel olarak, sporcuların giydiği kıyafet, kullandıkları malzeme ve ayakkabıları tanımlamaktadır. Bu çalışma kapsamında teknik tekstil üretiminin spor branşlarına katkısı incelenmiş; yapılan literatür çalışması ve örnek uygulamaların incelenmesi sonucunda, farklı spor dallarında kullanılan ve kullanılması muhtemel teknik tekstil ürünlerindeki son gelişmeler ile spor tekstilinin spor branşlarındaki kişisel ve takım performanslarına katkıları ortaya konulmuştur. Elde edilen veriler; spor tekstili olarak kullanılan teknik tekstillerin farklı spor branşları ve sporcuların performansları üzerinde etkili olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır.

Field : Sports Marketing Type : Review Article

Öz

Günümüzün teknolojik gelişmeleri ve yoğun rekabet koşulları her sektörde olduğu gibi tekstil sektöründe de farklı tekstil yapılarının araştırılması ve üretilmesi zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır. Dekoratif ve estetik özelliklerin yanı sıra; yeni üretilen tekstil ürünlerinde üstün fonksiyonel özelliklerin ve yüksek teknik performansların bulunması da istenmektedir. Farklı kullanım amaçlarına uygun olarak yüksek teknik ve performans özelliklerine sahip teknik tekstil ürünlerin üretilmesi tüm alanlarda olduğu gibi spor alanında da etkisini giderek arttırmaktadır. Gerek bireysel, gerek takım sporlarında, sadece sporcu performanslarının değil kullanılan malzeme özelliklerinin de etkisi giderek artmaktadır. Bu nedenle spor dalları için üretilen teknik tekstil ürünlerinin sporcular üzerindeki etkilerinin incelenmesi yapılan bazı akademik çalışmaların merkezinde yer almaktadır. Bu durum spor tekstili kavramını literatüre eklemiştir. Spor tekstilleri temel olarak, sporcuların giydiği kıyafet, kullandıkları malzeme ve ayakkabıları tanımlamaktadır. Bu çalışma kapsamında teknik tekstil üretiminin spor branşlarına katkısı incelenmiş; yapılan literatür çalışması ve örnek uygulamaların incelenmesi sonucunda, farklı spor dallarında kullanılan ve kullanılması muhtemel teknik tekstil ürünlerindeki son gelişmeler ile spor tekstilinin spor branşlarındaki kişisel ve takım performanslarına katkıları ortaya konulmuştur. Elde edilen veriler; spor tekstili olarak kullanılan teknik tekstillerin farklı spor branşları ve sporcuların performansları üzerinde etkili olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır

Anahtar Kelimeler

Teknik tekstil, spor tekstili, spor malzemeleri, sporcu kıyafetleri

Kaynakça

• Balcı H (2006). Akıllı (fonksiyonel) tekstiller, seçilmiş kumaşlarda antibakteriyel apre ve performans özellikleri. Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Brennan M J, Miller L T (1998). Overview of treatment options and review of the current role and use of compression garments, intermittent pumps, and exercise in the management of lymphedema. Cancer, 15(83): 2821-2827.
• Brophy-Williams N, Driller M W, Shing C M, Fell J W, Halson S L (2015). Confounding compression: The effects of posture, sizing and garment type on measured interface pressure in sports compression clothing. Journal of Sports Science, 33(13): 1403-10.
• Chowdhury P, Samanta K K, Basak S (2014). Recent development in textile for sportswear application. International Journal of Engineering Research and Technology, 3(5): 1905-1910.
• Commerzbank (2015). Technical Textiles Prospects and Challenges, 1-19.
• Emek A (2004). Teknik Tekstiller Dünya Pazarı, Türkiye’nin Üretim ve İhraç İmkanları. Ankara: T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, İhracat Geliştirme Etüd Merkezi.
• Gupta D (2011). Functional clothing – Definition and classification. Indian Journal of Fibre and Textile Research, 36: 321-326.
• Güler M (2007). Giyilebilir algılayıcılar ile yaşamsal verilerin ölçülmesi iletilmesi ve görüntülenmesi. Yüksek lisans tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Horrocks A R, Anand S C (2004). Handbook of technical textiles. 2nd Edition. Cambridge: Woodhead Publishing Limited.
• https://www.basf.com/en/company/research/our-innovations/superelastic-foam-for-running-shoes.html (erişim 01 Mart, 2016).
• http://www.dupont.com/products-and-services/fabrics-fibers-nonwovens/fibers/articles/a-strong-legacy-in-fiber-technology.html (erişim 07 Mart, 2016).
• http://www.invista.com/en/brands/supplex.html (erişim 07 Mart, 2016).
• http://www.transparencymarketresearch.com/pressrelease/technical-textilesmarket.htm (erişim 08 Mart, 2016).
• http://www.techtextil-blog.com/en/techtextil-2015-ploucquet-presents-a-heatable multifunctio nal-jacket-with-innovative-communication-and-lighting-system/ (erişim 20 Mart, 2016).
• http://ultimatehockeysource.com/2014/03/04/new-checklight-the-sports-activity-impact-indicator/ (erişim 20 Mart, 2016).
• http://www.vegam.eu/eng/prodotti/membranes/ (erişim 28 Mart, 2016).
• http://www.apiusa.com/ (erişim 29 Mart, 2016).
• http://heytex.com/en/application-texineering/sports-boats/ (erişim 30 Mart, 2016).
• http://www.lj-specialities.co.uk/chemicals/textile_alphabetical.html (erişim 30 Mart, 2016).
• http://www.heiq.com (erişim 01 Nisan, 2016).
• http://www.schoeller-textiles.com/schoeller-textiles-ag.html (erişim 01 Nisan, 2016).
• http://www.outdoorsky.com/ (erişim 01 Nisan, 2016).
• http://www.sympatex.com/en/footwear/250/outdoor (erişim 01 Nisan, 2016).
• https://www.wearable-technologies.com/gadgets-of-the-month/corner-by-athletec (erişim 01 Nisan, 2016).
• http://www.popgadget.net/2006/06/life_saving_sma.php (erişim 02 Nisan, 2016).
• http://www.silter.de (erişim 02 Nisan, 2016).
• http://www.devan.net/product.aspx?prodid=2 (erişim 03 Nisan, 2016).
• http://www.soccerbible.com/football-news/2011/11/adizero-micoach-presentation-case/ (erişim 04 Nisan, 2016).
• https://www.contitech.de/pages/presse/messen-veranstaltungen/pr-messen/2015/150504_ techtextil_03/presse_en.html (erişim 04 Nisan, 2016).
• Kaçoğlu C (2015). Sporda kompresyon giysileri. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2): 18-33.
• Lovell D I, Mason D G, Delphinus E M, McLellan C P (2011). Do compression garments enhance the active recovery process after high-intensity running?. Journal of Strength and Conditioning Research, 25(12): 3264-3268.
• Mecit D, Ilgaz S, Duran D, Başal G, Gülümser T, Tarakçıoğlu I (2007). Teknik tekstiller ve kullanım alanları (Bölüm 2). Tekstil ve Konfeksiyon, 3: 154-160.
• Perrey S (2008). The Engineering of Sport 7, Vol.2, M, Estivalet, P, Brisson, P, (Eds.), içinde, Compression garments: Evidence for their physiological effects. Paris: Springer-Verlag.
• Ural N (2012). Akıllı tekstiller ve günümüzde kullanım olanakları. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Uttam D (2013). Active sportswear fabrics. International Journal of IT, Engineering and Applied Sciences Research, 2(1): 34-40.
• Wang L, Felder M, Cai J Y (2011). Study of properties of medical compression fabrics. Journal of Fiber Bioengineering and Informatics, 4(1): 15-22.
• Yavaş Ö (2005). Sporun ekonomi içindeki yeri ve spor pazarlama: üç büyük spor kulübünde uygulamalı bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.