THE EFFECTS OF PATERNALISTIC LEADERSHIP STYLES ON THE PERCEPTIONS OF NEPOTISM: A STUDY IN FAMILY BUSINESSES

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 43 - 69, 30.10.2019

Nurten Polat Dede

Öz

The main purpose of
this study is to measure the effects of paternalistic leadership styles on the nepotism
perceptions of employees in family businesses. The data was gathered through survey
research. Our survey included 26 items regarding paternalistic leadership styles
and 14 items regarding nepotism perceptions with a total of 40 item scale was
used. The questionnaires were delivered by hand in four different companies
indicating that they were family-owned and completed with 212 employees. SPSS
25 was used for data analysis. As a result of the analysis, it was observed
that moral leadership has a significant and negative effect on nepotism in
relationships. Managerial authoritarian leadership has a significant and negative
effect on nepotism in recruitment. On the other hand, benevolent leadership has
a significant and negative effect on nepotism in promotion. Benevolent
leadership has a significant but positive effect on nepotism in recruitment.
Behavioral authoritarian leadership has a significant and negative effect on
nepotism in relationships. In addition, the general perception of nepotism is
higher in employees who work for less than two years, when compared to
employees with higher working years. Those who work more than ten years have
higher perceptions of nepotism only in relationships and promotions. The
negative effect of moral leadership on perceived nepotism in relationships
means that moral leadership reduces perceived nepotism in relationships. In
other words, as the moral leadership characteristics of the company managers
increase, the perceived nepotism of the employees decreases. Similarly, as the
managerial authoritarian leadership characteristics of the company managers
increase, the perceived nepotism of employees in recruiting decreases. In
companies where the leader shows benevolent leadership, the perceived nepotism
of employees in promotions is lower. 

Anahtar Kelimeler

Leadership, Paternalistic Leadership Styles, Nepotism, Nepotism, Family Businesses

Paternalistik Liderlik Tarzlarının Nepotizm Algıları Üzerindeki Etkileri: Aile İşletmelerinde Bir Çalışma

Öz

Bu çalışmanın temel amacı, paternalistic liderlik tarzlarının aile işletmelerinde çalışanların nepotizm algıları üzerindeki etkilerini ölçmektir. Veriler anket araştırması ile toplanmıştır. Uygulanan ankette 26 maddelik paternalistik liderlik tarzları ve 14 maddelik nepotizm algılarına yönelik olmak üzere toplam 40 maddelik bir ölçek kullanılmıştır. Anketler, aile işletmesi olduğunu belirten dört ayrı firmada elden teslim edilerek çalışanlara uygulanmış ve 212 kişiyle tamamlanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 kullanılmıştır. Analizler sonucunda ahlaki liderliğin ilişkilerde nepotizm üzerinde anlamlı ve negatif bir etkisi görülmüştür. Yönetimsel otoriter liderlik işe alımda nepotizm üzerinde anlamlı ve negatif bir etkiye sahiptir. Yardımsever liderlik ise terfide nepotizm üzerinde anlamlı ve negatif bir etkiye sahiptir. Yardımsever liderlik işe alımda nepotizm üzerinde anlamlı fakat pozitif bir etkiye sahiptir. Davranışsal otoriter liderlik ise ilişkilerde nepotizm üzerinde anlamlı ve negatif bir etkiye sahiptir. Ayrıca iki yıldan az çalışanların genel nepotizm algısı, daha fazla yıl çalışanlara göre daha yüksektir. On yıldan fazla çalışanların ise sadece ilişkilerde ve terfilerde nepotizm algısı daha yüksektir. Ahlaki liderliğin, ilişkilerde nepotizm üzerindeki negatif etkisi, ahlaki liderliğin ilişkilerde nepotizmi düşürdüğü anlamına gelmektedir. Diğer bir deyişle şirket yöneticilerinde ahlaki liderlik özellikleri artıkça çalışanların ilişkilerde algıladıkları nepotizm düşmektedir. Aynı şekilde liderin yönetimsel otoriter liderlik özelliği gösterdiği şirketlerde çalışanların işe alımlarda algıladıkları nepotizm azalmaktadır. Liderin yardımsever liderlik özelliği gösterdiği şirketlerde çalışanların terfilerde algıladıkları nepotizm daha düşüktür.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Paternalistik Liderlik Tarzları, Nepotizm, Aile İşletmeleri

Kaynakça

• Asunakutlu, T. & Avcı, U. (2010). Aile İşletmelerinde Nepotizm Algısı ve İş Tatmini İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Suleyman Demirel University [An Investigation of The Relationship Between Nepotism and Job Satisfaction in Family Businesses]. The Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 15 (2), 93-109. Aycan, Z., Kanungo, R., Mendonca, M., Yu, K., Deller, J., Stahl, G. & Kurshid, A. (2000). Impact of Culture on Human Resource Management Practices: A 10‐Country Comparison. Applied Psychology, 49(1), 192-221.
• Aycan, Z., (2001). Paternalizm: Yönetim ve liderlik anlayışına ilişkin üç görgül çalışma, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-19. Barnett, T. & Kellermanns, F. W. (2006). Are we family and are we treated as family? Nonfamily employees’ perceptions of justice in the family firm. Entrepreneurship Theory and Practice, 30(6), 837-854.
• Bertrand, M., & Schoar, A. (2006). The role of family in family firms. Journal of economic perspectives, 20(2), 73-96.).
• Büte, M. & Tekarslan, E. (2010). Nepotizmin Çalışanlar Üzerine Etkileri: Aile İşletmelerine Yönelik Bir Saha Araştırması [A Field Research About Effects of Nepotism on Employees Working for Family Firms]. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 1-21
• Cheng, B.S., Chou, L.F., Wu, T.Y., Huang, M.P. & Farh, J.L. (2004). Paternalistic Leadership and Subordinate Responses: Establishing a Leadership Model in Chinese Organizations. Asian Journal of Social Psychology, 7, 89-117.
• Coffman, B.A. (2014). The Family Business Succession Model: An Exploratory Analysis of Factors Impacting Family Business Succession Preparedness. (Doctoral dissertation). Kansas State University Manhattan, Kansas
• Cortina, J. M. (1993). What Is Coefficient Alpha? An Examination of Theory and Applications. Journal of Applied Psychology, 78(1), 98-104. Dökümbilek, F. (2010). Aile Şirketlerinde Nepotizm ve Bir Araştırma [Nepotism at Family Business and A Practice]. (Unpublished master's thesis), Bahçeşehir University, Institute of Social Sciences, Istanbul.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. & Çinko, M. (2013). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi (5. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Düz, S. (2012). Konaklama İşletmelerinde Nepotizm İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi [Investigation of relationship between nepotism and organisational commitment in accommodation]. (Unpublished master's thesis), Afyon Kocatepe University, Institute of Social Sciences, Afyonkarahisar.
• Erben, G. S. (2004). Toplumsal Kültür Aile Kültürü Etkileşimi Bağlamında Paternalizm Boyutuyla İşletme Kültürü: Türkiye Örneği. In Istanbul Kültür University 1st Family Businesses Congress Book (pp.345-356). Istanbul: Istanbul Kültür University Publications.
• Erden, P. & Otken, A. B. (2019). The Dark Side of Paternalistic Leadership: Employee Discrimination and Nepotism. European Research Studies, 22(2), 154-180.
• Erden, P.S. (2014). The Relationship between Paternalistic Leadership, Perceived Employment Discrimination and Nepotism. (Unpublished master's thesis), Yeditepe University, Institute of Social Sciences, Istanbul.
• Farh, J. L. & Cheng, B. S. (2000). A Cultural Analysis of Paternalistic Leadership in Chinese Organizations. In Management and Organizations in The Chinese Context (pp. 84-127). London: Palgrave Macmillan.
• Güler, M. & Özdemir, Y. (2017). Aile İşletmeleri ile Kurumsal İşletmelerin Yeni Mezuna Bakış Açısı Farklı Mı? İşe Alım Süreci Bağlamında Bir Değerlendirme [Is There Any Difference Between The New Graduate Perspectives Of Family Businesses And Corporate Businesses? An Evaluation in The Context of Recruitment Process], Int. Journal of Management Economics and Business, ICMEB17 Special Issue, 13(5), 628-643.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. &Tatham, R. L. (2006). Multivariate Data Analysis (5. Edition). Boston: Pearson.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karacaoğlu, K. (2012). Çalışanların Nepotizm ve Örgütsel Adalet Algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde Bir Aile İşletmesi Uygulaması. [Workers’ Nepotism and Their Organizational Justice Perceptions: Application of A Family Business in Central Anatolian Region], ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14(3), 43-64.
• Karahan, A. & Yılmaz, H. (2014). Nepotizm ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi ve Bir Uygulama [Correlation of Nepotism with Organizational Commitment and A Case Study], The Journal of Social Economic Research, 14, (27), 123-148
• Karpuzoğlu, E. (2004). Aile Şirketlerinin Sürekliliğinde Kurumsallaşma [Institutionalization and the continuity of family businesses], In Istanbul Kültür University 1st Family Businesses Congress Book (pp.42-52). Istanbul: Istanbul Kültür University Publications.
• Keles, H. N., Ozkan, T. K., & Bezirci, M. (2011). A study on the effects of nepotism, favouritism and cronyism on organizational trust in the auditing process in family businesses in Turkey. International Business & Economics Research Journal (IBER), 10(9), 9-16.
• Mead, L. M. (1997). The New Paternalism: Supervisory Approaches to Paternity. Washington: Brookings Institution Press.
• Nakip, M. (2013). Pazarlamada Araştırma Teknikleri (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Olson, P.D., Zuiker, V.S., Danes, S. M., Stafford, K., Heck R. K. and Duncan K.A. (2003). “The Impact of the Family and the Business on Family Business Sustainability”, Journal of Business Venturing, 18, 5, 639- 666
• Özkanan, A. & Erdem, R. (2014). Yönetimde Kayırmacı Uygulamalar: Kavramsal Bir Çerçeve [Favoritism Applications In Management: A Conceptual Framework], Journal of Suleyman Demirel University Institute of Social Sciences, 2(20), 176-209.
• Özler, H. & Gümüştekin, G. E. (2007). Aile İşletmelerinde Nepotizmin Gelişim Evreleri Ve Kurumsallaşma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(17), 437-450.
• Padgett, M. Y., Padgett, R. J., & Morris, K. A. (2019). Reactions to nepotism in the hiring process: The role of family member qualifications. Journal of Organizational Psychology, 19(4), 106-120.
• Pellegrini, E. K. & Scandura, T. A. (2008). Paternalistic Leadership: A Review and Agenda for Future Research. Journal of Management, 34(3), 566-593.
• Pellegrini, E. K. & Scandura, T. A. (2006). Leader–Member Exchange (LMX), Paternalism and Delegation in The Turkish Business Culture: An Empirical Investigation. Journal of International Business Studies, 37(2), 264-279.
• Polat Dede, N. (2019). Relationship Between Conflict and Deviant Workplace Behavior in Family Business, In Sharma, N. (Ed.), Analyzing Workplace Deviance in Modern Organizations (pp.159-186). IGI Global.
• Polat, G. (2012). Örgütlerde Nepotizmin Örgütsel Adalet Algısı İle İlişkisinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. (Unpublished master's thesis) Dumlupınar University, Institute of Social Sciences, Istanbul.
• Pradeep, D. D., & Prabhu, N. R. V. (2011). The relationship between effective leadership and employee performance. Journal of Advancements in Information Technology, 20, 198-207.
• Redding, S. G. (1990). The Spirit of Chinese Capitalism. Berlin: Walter de Gruyter.
• Tabachnick, B. G. & L.S. Fidell, L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (6. Edition.) Boston: Pearson.
• Yelkikalan, N. (2006). Aile Şirketlerinde Çatışma Ve Bir Çözüm Önerisi: Stratejik Planlama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 195-209
• Yücel, İ. & Özkalan, S. Ö. (2012). Aile İşletmeleri, Kurumsallaşma ve Nepotizm. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 247-276.