Uluslararası Göçmenlerin Türkiye’ye Uyumu Yasal Düzenlemeler Ne Derece Uyumu/Entegrasyonu Hedefliyor?

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 19 - 41, 27.03.2019

Ceren Ark Yıldırım Yeşer Yeşim Özer Yürür

https://doi.org/10.14782/ipsus.539183

Cited By: 3

Öz

Türkiye, uluslararası göçmenler için üç türlü uyum politikası izlemektedir. Birincisi, kültürel olarak

benzer bir topluluk oluşturma hedefi çerçevesinde Türk soylu ve Türk kültürüne bağlı uluslararası

göçmen gruplarının uyum politikası, ikincisi ülkenin refahına katkı sağlayabilecek sosyo-ekonomik

düzeyi yüksek, kamu düzeni ve güvenliğini tehlikeye atmayacak grupların uyum politikası, üçüncüsü

ise sosyo-ekonomik düzeyi düşük uluslararası göçmenlerin geçici olarak ülkede barınmalarına

olanak sunan ve ülkenin yasal kayıt sistemine entegre edilmelerini mümkün kılan “geçici” olarak

nitelendirilebilecek yapıdaki bir tür uyum politikasıdır. Bu politikalar ile, Türkiye düzensiz göçle

mücadeleyi temel almakta, sosyo-ekonomik düzeyi yüksek ve / veya Türk soylu göçmenlerin kalıcı

olarak ülkede barınmalarını hedeflemektedir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanun (YUKK)’da

tanımlanan uluslararası koruma statüleri de uluslararası göçmenlerden sadece Avrupa’dan gelenler

için daha kalıcı uyum stratejisi belirlemiştir. Avrupa dışından gelenlerin ülkedeki kalıcılığı ise etnik

aidiyetlerine ve sosyo-ekonomik düzeylerine göre değişmektedir. Makalenin temel iddiası, Türkiye’nin

mevcut göç politikasının oluşum sürecinin başından itibaren uyumu haklarda eşit bir topluluk

oluşturma perspektifinden tanımlamadığı, uluslararası göçmenlerin uyumunun, sosyal, ekonomik

politik ve hukuki olarak parçalı olarak gerçekleştiği, uyum politikasının uygulama safhasında,

konjonktürel gelişmelerle şekillenmekte olduğudur. Çalışmada yapılan değerlendirme, uyum konusu

bağlamında tarihsel süreç içerisinde göç politikasının belli başlı yazılı dokümanlarının sistematik

analizinin yapılması ve Ankara ve İstanbul’da Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Uyum ve İletişim Daire

Başkanlığı’nda çalışan uzmanlar ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uyum, Entegrasyon, Göç Politikası, Türkiye, YUKK

Harmonization of International Migrants in Turkey : To What Extent are Legal Measures Targeting Integration?

Öz

Turkey follows three kinds of harmonization policy for international migrants. The first aims to create

a culturally homogeneous community through integration of migrants of Turkish origin and culture.

The second is aimed at groups with a high socio-economic levels, who will contribute to the welfare

of the country and not threaten public order and security. The third which can be described as a kind

of “temporary harmonization policy”, aims to allow international migrants with low socio-economic

level temporarily accommodated in the country to be registered formally. The basic principle of these

policies is to fight against irregular immigration while allowing migrants with high socio-economic

level or of Turkish origin and culture to settle in the country permanently. In the Law on Foreigners and

International Protection, the concept of harmonization is not clearly defined and its policy goals are not

specified. The international protection status defined in this law defines a permanent harmonization

strategy for migrants coming from Europe, while the permanence of migrants coming from non-

European countries varies according to their ethnic identity and socio-economic status. The main

argument of the article is that Turkish migration policy has never defined harmonization from the

perspective of creating a community with equal rights. The harmonization of immigrants is socially,

economically and legally fragmented and is shaped largely through the context of implementation.

The study is based on the systematic analysis of the major written documents of immigration policy

and semi-structured interviews with experts working in the Department of Harmonization and

Communication in the Directorate General of Migration Management in Ankara and Istanbul.

Anahtar Kelimeler

Harmonization, Integration, Migration Policy, Turkey, LIFP

Kaynakça

• Aslan, M., J.F. Pérouse, (2003) “Istanbul: Le Comptoir, Le Hub, Le Sas et L’Impasse”, Revue Europeenne des Migrations Internationales, 19(3): 173-204. Brodie, J. (1997) “Meso – Discourses, State Forms and the Gendering of Liberal-Democratic Citizenship”, Citizenship Studies, 1(2): 223–242. Danış, D., C., Taraghi, J.F., Pérouse (2009) “Integration in Limbo”: Iraqi, Afgan, Maghrebi and Iranian Migrant in Istanbul”, A. İçduygu ve K. Kirişçi (eds) Land of Diverse Migrations: Challenges of Emigration and Immigration in Turkey, Istanbul: Istanbul Bilgi University Press, 443-636. De Zwart, F. (2005) “ The Dilemma of Recognition: Administrative Categories and Cultural Diversity”, Theory and Society, 34(2): 137–169. Ekşi, N. (2018) Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, 5. Basım, Istanbul: Beta Yayıncılık. Erder, S. (2018) Zorla Yerleştirilmeden Yerinden Edilmeye: Türkiye’de Değişen İskan Politikaları, İstanbul: İletişim. Ersanilli, E., R. Koopmans (2010) “Rewarding Integration? Citizenship Regulations and Socio-cultural Integration of Immigrants in Nederlands, France and Germany”, Journal of Ethnic and Migration Studies, 36 (5): 773-791. Erten, R. (2010) “5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununa Göre Türk Vatandaşlığının Kazanılması”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, Ankara: Turhan Kitapevi, 917 – 959. Fudge, J. (2005) “After Industrial Citizenship, Market Citizenship or Citizenship at Work?”, Industrial Relations, 60(4): 631–656. Geddens A., P. Scholten (2016) The politics of migration: İmmigration in Europe, second edition, London: Sage Edition. İçduygu, A. (2010) “Türkiye’de Uluslararası Göçün Siyasal Arka planı: Küreselleşen Dünyada Ulus-Devleti İnşa Etmek ve Korumak”, B. Push B. ve T. Wilkoszewski, Türkiye’ye Uluslararası Göç, , İstanbul: Kitap Yayınevi, İçduygu, A., D. Aksel (2013) “Turkish Migration Policies: A Critical Historical Retrospective.” Perceptions, 18 (3): 167–190. Grace, B., S. J. Nawyn, B. Okwako, (2017) “The Right to Belong (If You Can Afford It): Market-based Restrictions on Social Citizenship in Refugee Resettlement”, Journal of Refugee Studies, 31(1): 42–62. Kymlicka W. (1995) Multicultural citizenship, Oxford: Oxford University Press. Koopmans R, P. Statham, M. Giugni, F. Passy (2005) Contested Citizenship: Immigration and Cultural Diversity in Europe, Minneapolis: University of Minnesota Press. Odman, T. (1995) Mülteci Hukuku, Ankara: SBF İnsan Hakları Merkezi. Öztürk – Övünç, N. (2017), “Reflections of the past, expectations for the future: a legal analysis on the development of asylum law in Turkey”, Research and Policy on Turkey, 2 (2): 192–209. https://doi.or g/10.1080/23760.818.2017.1350356 Phillimore, J., L. Goodson (2008) “Making a place in the global city: the relevance of indicators of integration”, Journal of Refugee Studies, 21(3): 305–325. Saggar, S. (1995) “Integration and Adjustment: Britain’s Liberal Settlement Revisited” in D. Lowe, (ed.) Imigration and Integration: Australia and Britain, London: Bureau of Immigration, Multicultural and Population Research and Sir Robert Menzies Centre for Australian Studies: London. Schild, V. (2000) ‘Neo-liberalism’s New Gendered Market Citizens: The ‘‘Civilizing’’ Dimension of Social Programmes in Chile’, Citizenship Studies, 4(3): 275–305. Scholten P., E. Collett, M. Petrovic (2017) “Mainstreaming migrant integration? A critical analysis of a new trend in integration governance” International Review of Administrative Sciences, 83(2): 283–302. Şimsek, D. (2018) “Transnational Activities of Syrian Refugees in Turkey: Hindering or Supporting Integration”, İnternational Migration, basım öncesi çevirim içi yayınlanmış, 11 temmuz 2018, https://doi.org/10.1111/imig.12489 Şimsek, D. (2018a) “Integration Processes of Syrian Refugees in Turkey : Classed-Based Integration”, Journal of Refugee Studies, basım öncesi çevirim içi yayınlanmış, 19 ekim 2018, DOİ:10.1093/jrs/fey057 Scholten, P. (2011) Framing immigrant integration: Dutch research-policy dialogues in comparative perspective. Amsterdam: Amsterdam University Press. TBMM (2018) “Insan Haklarını _Inceleme Komisyonu Mülteci Hakları Alt Komisyonu göç ve uyum raporu”, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2018/goc_ve_uyum_raporu.pdf TEKELI, İ. (2011) Göç ve Ötesi, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. UNHCR, (2014) “Guidelines on Temporary Protection or Stay Arrangements.” https://www.unhcr. org/5304b71c9.pdf Üstel, F. (2011) Makbul Vatandaş’ın Peşinde: II. Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İstanbul: İletişim. Vertovec, S. (2007) “Super-diversity and its implications”, Ethnic and Racial Studies 30(6): 1024–1054. Zapata-Barrero, R. (2015) Interculturalism in Cities: Concept, Policy and Implementation, Cheltenham: Edward Elgar.