Anonim Şirketlerde İbra Kararının Kapsamı ve Şartları

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 3, 329 - 347, 24.10.2020

Salih Canözü

https://doi.org/10.23834/isrjournal.792695

Öz

Yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve denetçilerin şirkete karşı sorumluluklarını sona erdiren hususlardan en önemlisi genel kurulda alınan ibra kararıdır. İbra kararı ile şirketin yanı sıra karara olumlu oy vermiş pay sahiplerinin yönetim kurulu üyelerine karşı sorumluluk davası açma hakları sona erer. Ayrıca diğer pay sahiplerinin dava hakları ise karar tarihinden itibaren altı ay geçmesiyle sona erer.
Önemine rağmen TTK’ da geçerli bir ibra kararının sahip olması gereken özelliklere dair düzenlenmelerin yetersiz olduğu görülmektedir. Özellikle örtülü ibra kararına ilişkin TTK m.424 hükmü birtakım eksiklikler içermekte olup, açık ibra kararının şartları ve kapsamına ilişkin ise TTK’ da net bir düzenleme dahi bulunmamaktadır. Çalışmamız, ibra kararına ilişkin kanuni düzenlemelerdeki eksiklikleri tespit ederek, ibra kararının kapsamı ile şartlarına dair çözüm önerileri getirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

ibra kararı, örtülü ibra kararı, şirketler hukuku

The Scope and Conditions of The Discharge Decision in Joint Stock Company

Öz

The most important issue that ends the responsibilities of the members of the board of directors, managers and auditors towards the company is the release decision taken at the general assembly. With the release decision, the right of shareholders who have cast affirmative votes on the decision, as well as the company, to file a liability lawsuit against the members of the board of directors will cease. In addition, other shareholders' rights to litigation expire after six months from the date of the decision.

Despite its importance, it is seen that the regulations regarding the features that a valid release decision should have in the Turkish Commercial Code (TCC) are insufficient. In particular, Article 424 of the TCC regarding the implicit release decision contains some deficiencies, and there is not even a clear regulation in the TCC regarding the conditions and scope of the open release decision. Our study aims to identify the deficiencies in the legal regulations regarding the release decision and to propose solutions regarding the scope and conditions of the release decision.

Anahtar Kelimeler

release decision, implict release decision, corporate law

Kaynakça

• Akdağ Güney N. (2012), 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Akdağ Güney N. (2016), Anonim Şirket Yönetim Kurulu, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Akdağ Güney N. (2017), Banka Yönetim Kurulu Üyesinin İbra Edilmiş Olmasının Bankacılık Kanununa İstinaden Açılan Şahsi İflas Davasına Etkisi. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (1), 49-75.
• Aksu M. (2013), Türk Borçlar Kanununun Getirdiği Yeniliklerden İbra. Yaşar Üniversitesi e-Dergisi, 1(8), 97-130.
• Ansay T. (1966), Anonim Şirketlerin Ehliyeti, İdare Meclisinin İbrası, İdare Meclisi Aleyhine Sorumluluk Davası ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları. BATİDER, (3), 407-431.
• Arslanlı H. (1960), Anonim Şirketler II-II, Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
• Atan T. (1967), Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Aydemir F. (2011), Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrasının Hukuki Sonuçları, 2011 İÜHFM, LXIX (1-2), 1075-1103.
• Ayhan R., Çağlar H., Özdamar M. (2019), Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Aytaç Z. (1982), Anonim Ortaklıklarda İbra, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Bahtiyar M. (2020), Ortaklıklar Hukuku, İstanbul: Beta Yayınevi.
• Bayraklı H, Erkan M, Elitaş C, (2012), Muhasebe ve Vergi Denetiminde Muhasebe Hata ve Hileleri. İstanbul: Ekin Kitabevi.
• Bilgili F. ve Demirkapı E. (2013), Şirketler Hukuku, Bursa: Dora Yayınları.
• Bilgili F. ve Cengil M. F. (2017), Limited Şirket Genel Kurulunda Pay Sahibinin Oydan Yoksunluğu, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2017)/1, 69-121.
• Bozkurt N. (2016), İşletmelerin Kara Deliği Hile, İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Böckli P. (2004), Schweizer Aktienrecht, Basel: Schulthess.
• Buz V. (2005), Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Çamoğlu E. (1971), Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrasının Sorumluluk Davalarına Etkisi, İÜHFM, XXXVI (1-4), 323-348.
• Çamoğlu E. (2010), Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Çamoğlu E. (2003), Azınlığın Bilanço Ertelemesi Gündemdeki Diğer Maddeleri Nasıl Etkiler, Bilgi Toplumunda Hukuk Ünal Tekinalp’ e Armağan, C.I, İstanbul: Beta, 287-297.
• Çelik A., Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Çevik Orhan N., Anonim Şirketler, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Çorbacı Ö. ve Doğan E. (2010), Bilanço Makyajlama Yöntemleri ve Örnek Şirket İncelemesi, 9. Ulusal İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı, 82-88.
• Demir V. ve Bahadır O. (2007), Muhasebe Manipülasyonu, Mali Çözüm Dergisi (84), 103-119.
• Demir S. (2005), Bağımsız Denetimde Hata ve Hilelerin Adli Muhasebe Açısından Değerlendirilmesi (Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Doğanay İ. (2004), Türk Ticaret Kanunu Şerhi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Doğrusöz Koşut H. (2012), Anonim Ortaklıkta Yöneticilerin ve Denetçilerin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 18 (2), 683-696.
• Durgut R. (2006), Bilanço Görüşmelerinin Ertelenmesi (TTK m.377) (Kazancı Hukuk Eserleri Bankası).
• Erdem V. (2019), Stok Değerleme Yöntemlerinin Dönem Kârına Etkisi, http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/vedaterdem/011/ (E.T. 10.03.2020).
• Eren F. (2019), Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Eriş G. (2017), Ticari İşletme ve Şirketler, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Gümüş M. Alper (2015), Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda İbra Sözleşmesi, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Helvacı M. (2001), Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, İstanbul: Beta.
• Hirch E. (1948), Ticaret Hukuku Dersleri, İstanbul.
• İmregün O. (1989), Anonim Ortaklıklar, İstanbul: Yasa Yayınları.
• Karaege Ö. (2012), Yeni Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Yönetim Kurulu Üyeliğine Seçilme Koşulları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XVI, 67-94.
• Karaman Coşgun Ö. (2015), Anonim Şirketin Tasfiyesi, Ankara: Adalet.
• Kaval H. (2005), Muhasebe Denetimi, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kervankıran E. (2015), Anonim Şirketlerin Tasfiyesi, Ankara: Seçkin.
• Korucu E. (2018), Muhasebe Hata ve Hileleri ile Muhasebe Mesleğinde Etik (Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Moroğlu E. (2001), Anonim Ortaklıkta Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinin İbralarının Zamanı, Kapsamı ve Geri Alınması, BATİDER XXI (2), 5-12.
• Moroğlu E. ve Kendigelen A. (2014), İçtihatlı-Notlu Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat, İstanbul: On İki Levha.
• Moroğlu E. (2017), Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Oğuzman M. Kemal ve Barlas N. (2011), Medeni Hukuk, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Önder M. Fahrettin ve Karademir H. (2016), İbra Kararında Oy Hakkından Yoksunluk, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (4), 173-186.
• Özçelik H., Karataş Aracı Ö. N. ve Keskin S. (2017), Muhasebe Hata ve Hileleri: Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29/4), 197-214.
• Pulaşlı H. (2016), Şirketler Hukuku Genel Esaslar: Adalet Yayınevi.
• Pulaşlı H. (2018), Şirketler Hukuku Şerhi-C.3, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Poroy R., Tekinalp Ü. ve Çamoğlu E. (2014), Ortaklıklar Hukuku-I, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E (2017), Ortaklıklar Hukuku-II, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Serozan R. (2007), Sözleşmeden Dönme, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Sungurbey İ. (1974), Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu ya da Tasfiye Memurlarının İbrasının Hukuki Niteliği, Kapsamı ve Etkisi Üzerine, Medeni Hukuk Sorunları II, 164-179.
• Şener Oruç H. (2019), Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Tekinalp Ü. (1976), Azınlığın Bilançonun Onaylanmasına İlişkin Müzakerelerin Ertelenmesi İstemi, İÜHFM (1-4), 233-243.
• Tekinalp Ü. (2011), Yeni Anonim ve Limited Ortaklıklar Hukuku ile Tek Kişi Ortaklığın Esasları, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Tekinalp Ü. (2015), Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Tekinay S., Akman S., Burcuoğlu H. ve Altop A. (1993), Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Teoman Ö. (1983), Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Oy Hakkından Yoksunluğu, Ankara: Sevinç Matbaası.
• Turanboy K. Nuri (1998), İbra Sözleşmesi, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Ulusoy E. (2003), Şirketler Hukukunda İbranın Hukuki Niteliği, Turgut Kalpsüz’e Armağan, İstanbul: Turhan Yayınevi, 253-282.
• von Steiger F. (1968), İsviçre’de Anonim Şirketler Hukuku (Çev. Tahir Çağa).
• von Tuhr A. ve Escher A. (1974), Allgemeiner Teis des Schweizerischen Obligaitonenrechts.
• Zimmermann Anja C. (2008), Die Entlastung von Vorstand und Aufsichtsrat bei der Aktiengesellschaft, Hamburg: Verlag Dr. Kovac.