4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNDA ÖNGÖRÜLEN KAMU İHALE USULLERİ (5812 SAYILI KANUN DEĞİŞİKLİĞİ İLE GENEL BİR İNCELEME)

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 38, 132 - 154, 30.09.2020

Nazife Akpınar

Öz

Kamu alımları kamu hizmeti sunumuyla ilgilidir . Temel bir ayrımla, devlet kamu hizmetinin üretimini kendi işgücü eliyle doğrudan yapabileceği gibi, kural olarak kendisiyle hukuki bir bağı olmayan piyasa unsurlarından da satın alabilir. Bu ayırımın kendisi dahi bir politika tercihidir ancak ikinci seçenekte bir kamu alımı söz konusu olmaktadır. Dolayısıyla en geniş anlamda devletin sunmakla yükümlü olduğu hizmetlerin çok boyutluluğu kamu alımlarını da aynı ölçüde karmaşık hale getirmektedir. Anılan karmaşıklığın aşılması için kamu alımları; satın alma kurgularına ve sözleşme sürelerine göre farklı ayrımlara tabi tutulabilir .
Bu kapsamda Türkiye’de kamu alımlarını düzenleyen ihale kanunu olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle; kamu hukukuna tâbi olan kamunun denetimi altında bulunan veya kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihaleler bu kanun kapsamına alınmıştır.
Kamu İhale Kanunu’nun 18.maddesinde, İdarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinde uygulanacak ihale usulleri; açık ihale usulü, belli istekliler arasında ihale usulü ve pazarlık usulü olarak belirtilmiştir. 4734 Sayılı Kanun’un 5. maddesinin 4. fıkrasında açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünün temel usul olduğu, diğer ihale usulü olan pazarlık usulünün Kanun’da belirtilen özel hâllerde kullanılabileceği hükmü yer almıştır. Kanun’un 22. maddesinde düzenlenen “doğrudan temin’’ ve 23. maddesinde düzenlenen “tasarım yarışmaları’’ ise birer ihale usulü değildir. Ayrıca Kanun’un 48 ile 52 maddeleri arası düzenlenen danışmanlık hizmeti alımları da ayrı bir ihale usulü olmayıp, belli istekliler arasında ihale usulünün bir görünümünü oluşturmaktadır . Tüm bunların yanında Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5812 sayılı Kanun ile kamu ihale düzenimize “dinamik alım sistemi” ve “elektronik eksiltme” sistemi getirilmiş ayrıca “çerçeve anlaşmalar’’ ve “elektronik kamu alımları platformu’’ da ilgili Kanun ile mevzuata getirilen yenilikler arasında yer almıştır

Anahtar Kelimeler

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, Temel İlkeler, Kamu İhale Usulleri, Kamu İhale Usulleri, Kamu İhale Kanunu ile Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5812 sayılı Kanun

Destekleyen Kurum

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Abacıoğlu M ve Abacıoğlu A, İçtihatlı Kamu İhale Kanunu ve Uygulaması, Ankara: Seçkin Yayıncılık,2013.
• Akel N, “İdari Usul ve İhale İlkeleri Temelinde Pazarlık Usulü Hakkında Bir Değerlendirme’’, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi,S.11, Ankara 2018.
• Akyılmaz B, Sezginer M, ve Kaya C, Türk İdare Hukuku, 4.b.Ankara: Seçkin Yayın¬ları,2013.
• Arslan A, Temel Kamu İhale Bilgisi, Ankara, Hermes Matbaacılık,2016.
• Bozkut C, (2009). “4734 sayılı Kamu İhale Kanununun Son Değişiklikler (5812 Sayılı Kanun) De Dikkate Alınarak Genel Bir Değerlendirmesi”, Denetişim.
• Çeliktaş İ “4964 sayılı Kanunla 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda Yapılan Değişikliklerin, İhale Usulleri ve Bunların Sözleşmeye Bağlanmaları Açısından Değerlendirilmesi’’, Sayıştay Dergisi, Sayı:50-51
• Deligöz E,4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamında Kamu Alım Usullerinin ve Doğrudan Temin Alım Sürecinin Hesap Verilebilirlik Açısından İncelenmesi,(İdari Uzmanlık Tezi),Ankara, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Yayın No: 0237, 2014.
• Gök Y, Açıklamalı Kamu İhale Kanunu, 5.Baskı, Ankara: İlksan Matbaası, 2012.
• Gözler K, İdare Hukuku, C I, 2. Baskı ,Bursa:Ekin Kitabevi, 2009
• Günday M, İdare Hukuku, 9.b., Ankara: İmaj yayınları, 2004.
• Karahanoğulları O, İdarenin Hukukla Kavranması, Yasallık ve İdari işlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme),2.b.Ankara:Turhan Kitabevi,2012.
• Kılıç İ ve Kılıç Çaylı D, Kamu İhale Kurumu Emsal Kararları, Ankara, Adalet Yayınevi, 2012.
• Lloyd R E, ve Mccue, C P, “What is Procurement? Definitional Problems and Implications”, International Public Procurement Conference Proceedings, Vol:3,2004.
• Oğurlu Y, Kamu İhale Alanında “E-Devlet’’ Uygulamaları, Yücel Oğurlu (edt), Karşılaştırmalı İdare Hukukunda Kamu İhale Uygulamaları, İstanbul, İTO Yayınları,2011.
• Özcan E, Mahalli İdarelerde 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu ve Yerinden Yönetim (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 2017 Özdemir E, Davet Usulüyle Yapılacak İhalelerde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar, Terazi Hukuk Dergisi,C.9,S.90,Şubat 2014.
• Özkan Y, Açıklamalı Kamu İhale Kanunu, Ankara, Bilge Yayınevi,2013.
• Sezer Y, Kalkan RE ve Şahin ME, Kamu İhale Hukuku Dersleri, Ankara, Adalet Yayınevi,2017.
• Sezer Y, Kamu İhalelerine Katılma Yasağı, Ankara, Adalet Yayınevi,2012.
• Sezer Y, “Kamu İhalelerine Katılmada Davet Yöntemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.16, İzmir,2014.
• Şahin S, Kamu İhale Usulleri, 1.b.İzmit-Kocaeli, Kuram Kitap, 2017.
• Şanslı C, Hukukun Ekonomik Analizi Çerçevesinde Kamu İhale Hukuku, Finans & Politik Yorumlar,C.53,2016. Tan T, Ekonomik Kamu Hukuku Dersleri, Ankara, Turhan Kitabevi,2015
• Taşdelen A, Kamu Harcamaları Hukukunda İhale Süreci, Ankara, Turhan Kitabevi,2004.
• Toprak E, Kamu İhaleleri (Kamu Alımlarının Hukuki, Yönetsel ve Siyasal Boyutu), Ankara, Turhan Kitabevi,2016.
• Turşucu M, Kamu Hukuku Çerçevesinde Kamu Alımları ve Türkiye’deki Uygulamaları, (Yüksek Lisans Tezi), Isparta,2011 Uz Abdullah, Kamu İhale Hukuku Kamu Alımlarının Hukuksal Rejimi İhale İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (Şikayet-İtirazen Şikayet-Yargısal Denetim), Ankara, Turhan Kitabevi,2005.
• Yıldırım H, Kamu İhale Hukuku’nun 21’nci Maddesinin (b) Bendinde Yapılan Düzenlemenin Değerlendirilmesi, Yıl 6, Sayı 12, 2018.
• Zorba F. M, İhalelere Katılma Rehberi (Kamu İhalelerinin Yasal Çerçevesi ve İhalelere Katılma Şartları, Ankara, Sonçağ Yayınları,2018.