اَلمنْهَجُ فيِ تَقْيِيمِ الثّقَافَةِ الْإسْلاَميّةِ

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 138 - 153, 31.12.2015

Recep Demir

Öz

على تعريف له، ومن الممكن تعريفه بأنه نظام الأفكار والقيم التي أنتجها الإنسان عبر مراحل التاريخ.

وهناك ظاهرة أخرى مهمة  هي الدين.  فالدين نظامٌ  ربانى مكوّنٌ من معتقداتٍ وأعمالٍ، أما مصطلح " الثقافة الإسلامية" فهو قد عُرّف تعاريف واسعة و متنوعة و لكن كل التعريفات تُجمع على أنه مجموعة المعارف الشرعية والعلمية والفلسفية واللغوية والأدبية والفنية، التي نشأت وتطورت في الأقطار الإسلامية، والتي من شأنها الانفتاح على الثقافات الأخرى، والتفاعل معها أخذاً وعطاءً، ولذا فإن الدّين يختلف عن الثقافة في نواحٍ شتّى، وبناءً على ذلك سيتم الوقوف في هذه المقالة على مفهوم الدّين والثقافةِ والعلاقة بينهما كما سنعمل على معرفةِ المعايير المطبّقةِ في تقييمِ الثقافةِ

 

 

Anahtar Kelimeler

Din; Kültür; Tefsir

The concept of Islamic Culture in Terms of Quality and Evaluation

Öz

Culture is a concept that originated in the Western philosphical tradition. There is no agreement on its exact definition in spite of discussions about its meaning for a long time. It can be described as the structure of values and beliefs created by the human societies in the historical process. Religion is another phenomenon.  It is an institution consisting of beliefs and rituals revealed and decreed by God. As for the concept of Islamic Culture, though there are various definitions of it, it can be summarised as follows: It is the sum of all religious, philosophical, linguistical, scientific knowledge which developed in the Islamic countries as an outcome of the interaction with other cultures in the historical process. Religion and culture are two different categories. In this article dealing with culture and religion, the relationship between religion and culture, the methological tools to follow in the analysis of culture will be examined.

Anahtar Kelimeler

-

Kavram, Nitelik ve Değerlendirilmesi Bakımından İslam Kültürü

Öz

Kültür, Batı kökenli bir kavramdır. Hakkında pek çok şey söylenmesine rağmen üzerinde ittifak edilmiş bir tanım bulunmamaktadır. İnsanların tarih içinde ortaya koyduğu düşünceler ve değerler sistemi olarak tarif edilebilir. 

Diğer önemli bir olgu da dindir. Din ise Allah tarafından vazedilen inanç ve amellerden oluşan bir müessesedir. “İslâm kültürü” kavramına gelince bu kavram, çok farklı ve değişik şekillerde tanımlanmıştır. Ancak bu tanımlar şu noktada birleşmektedir: İslâm beldelerinde doğup gelişen, diğer kültürlere karşı her türlü etkileşime açık dinî, ilmî, felsefî, dilsel, edebî ve sanatsal bilgilerin tamamıdır. Din ile kültür birbirinden farklı hususlardır. Bu makalede din ve kültür üzerinde durulacak, aralarındaki ilişkiden söz edilecek, kültürü değerlendirmede hangi ölçütlerin esas alınacağı tespit edilmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Kültür, Din, Ölçüt, Eleştirel Bakış, Akılcı Yaklaşım

Kaynakça

• • ابو حامد الغزالي، الاقتصاد في الاعتقاد، المكتبة العصرية.
• • محمد الكتاني، جدل العقل و النقل في مناهج التفكير الاسلامي، دار الثقافة للنشر و التوزيع، الدار البيضاء المغر ب 1412/ 1992.
• • محمد عمارة ، الموقع الفكري لابن الرشد، مجلة الاسلامية المعرفة ، السنة،1 ، العدد، 2،الربيع الاخر، 1416/1995
• • عبدالكريم عثمان، معالم الثقافة الاسلامية ، مؤسسة الرسالة ، الطبعة الخامسة عشر، بيروت 1413/1992
• • احمد معاذ حق- مروان وحيد شعبان ، الثقىافة الاسلامية ، دار الاعجاز، لبنان بدون تاريخ
• • ابن فارس، معجم مقاييس اللغة "د ي ن" دار الكتب العلمية ، ايران 1389.
• • ابراهيم مصطفى، معجم الوسيط، دار الدعوة، استانبول1987 .
• • الجوهري، الصحاح "د ي ن" دار العلم للملايين ، بيروت 1956 .
• • احمد سعد الخطيب ، مفاهيم التفسير، دار التدمرية، العربية السعودية 2010 .
• • خليل بن احمد,"الثقافة" كتاب العين, دار احياء التراث العربي, بيروت بدون تاريخ
• • مجد الدين محمد ابن يعقوب, "الثقافة" بصائرذوي التمييز في لطائف الكتاب العزيز, بيروت بدون تاريخ
• • د. رجب شهوان و آخرون ، دراسات فى الثقاقة الاسلامية ، مكتبة الفلاح، الكويت. 1981
• A. Havıland, Wıllıam, Kültürel Antropoloji, Çev. İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, İstanbul,2008.
• Braudel, Fernand, Tarih Üzerine Yazılar, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara, 1992.
• Güvenç, Bozkurt, İnsan ve Kültür, İstanbul, 1984. …………….. , Kültürün ABC’si, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2002.
• İkbal, Muhammed, İslâmda Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, çev: Dr. N. Ahmet Asrar, İstanbul, 1984.
• İrfan Abdulhamid Fettah, “Tarihi Mirası İncelemede Yöntem”, Türkiye’nin Çağdaşlaşma Problemi ve İslam, (Sempozyum: 3-4 Mayıs 1997, İzmir), Ankara 2000, s. 195.
• Korlaelçi, Murtaza, “Din-Kültür İlişkisi”, Felsefe Dünyası Sayı:8, Temmuz 1993, Ankara.
• Lehhabî, Muhammed Aziz, Milli Kültürler ve Medeniyet, trc. Bahaeddin Yediyıldız, İstanbul, 1980.
• M. Rosenthal ve P. Yudin, Materyalist Felsefe Sözlüğü, Çev: Aziz Çalılar, İstanbul, 1975.
• Macdonald, D. B., , “Din” Maddesi, İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, 1977.
• Stearn, Eliot Thomas, Kültür Üzerine Düşünceler, çev: Sevim Kantarcıoğlu. Ankara, 1981.
• Tylor, Edward Burnett, Primitive Culture, 7th ed., Brentano’s, New York, 1924.
• Uygur, Nermi, Kültür Kuramı, İstanbul, 1996.
• Vernon, G. M., Sociology of Religion, McGraw-Hill Book Company, New York, 1962.
• http://plato.stanford.edu/entries/philosophy-religion/ (31.05.2014)