Effective Conditions on Emergence of Imprisonment

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 169 - 201, 18.11.2020

Hakan Karakehya Hande Özger

https://doi.org/10.26650/JPLC2020-0022

Öz

The modern process refers to the process of social, economic and cultural change that began in Europe, especially from the second half of the 17th century, and then influenced the whole world. The modern process has three basic elements: industrialization, artistic–cultural change, and enlightenment. The sub-elements of the modern process that pave the way for the change of public punishment and thus, the birth of prison are: 1) Increased valuing of human beings, 2) The spread of the belief that tomorrow will be better by accepting science as fundamental value, and 3) The spread of the concept of discipline and awareness of the importance of surveillance. Both the increase in the importance of the human body and the fact that human beings are perceived as individuals who can determine their own way of life have led to the idea that punishments which are incompatible with human dignity and which involve direct physical violence cannot be applied to human beings. The fact that science has become a fundamental value and the idea that the future will be more beautiful for humanity through science has led to the idea that criminals can be rehabilitated in confinement through science. Finally, the concept of discipline has become widespread in the modern process and it has been seen that surveillance is the most effective way of ensuring discipline in the society. Prisons have been built as the most suitable places for the surveillance and thus, the disciplinary reform of the criminals

Anahtar Kelimeler

Birth of prison, modernism, surveillance

Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Ortaya Çıkışında Etkili Olan Koşullar

Öz

Modern süreç, özellikle 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa’da başlayan ve sonrasında tüm dünyayı etkisi altına alan, sosyal, ekonomik ve kültürel değişim sürecini ifade eder. Modern sürecin ya da daha yaygın kullanımı ile modernizmin üç temel sacayağı vardır. Bunlar; sanayileşme, sanatsal-kültürel değişim ve aydınlanmadır. Modern sürecin kamusal cezalandırmanın değişimine ve dolayısıyla hapishanenin doğuşuna zemin hazırlayan alt unsurları ise; 1) İnsanın öneminin artması, 2) Bilimselliğinin temel değer haline gelerek, yarının daha güzel olacağı inancının yaygınlaşması, 3) Disiplin kavramının yaygınlaşması ve gözetimin öneminin farkına varılması şeklinde sıralandırılabilir. Gerek insan bedeninin öneminin artması gerekse de insanın kendi yaşam yolunu aklıyla belirleyebilen bir birey olarak görülmeye başlanması, ona karşı insan onuruyla bağdaşmayan ve doğrudan fiziksel şiddet içeren cezaların uygulanamayacağı düşüncesini ortaya çıkarmıştır. Bilimselliğin temel değer haline gelmesi ve bilim sayesinde geleceğin insanlık için daha güzel olacağı düşüncesinin yaygınlaşması ise suçluların da bilim yoluyla ıslah edilebileceği düşüncesini ortaya çıkarmıştır. Son olarak disiplin kavramı da modern süreçte yaygınlaşmış ve toplum içinde disiplini sağlamanın en etkili yolunun gözetim olduğu görülmüştür. Hükümlülerin gözetlenmesi ve böylelikle disipline edilmesi için en uygun mekanlar olarak ise hapishaneler inşa edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hapishanenin doğuşu, modernizm, gözetim

Kaynakça

• Adorno, T. / Horkheimer, M. Aydınlanmanın Diyalektiği (Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2010).
• Akbulut, B., Ceza Hukuku Genel Hükümler (Adalet Yayınevi, Ankara 2019).
• Artuk, M.E. / Gökcen, A. /Yenidünya, A.C., Ceza Hukuku Genel Hükümler (Adalet Yayınevi, Ankara 2012).
• Bahar, H.İ., ‘Hapishaneler, Sorunlar ve Çözüm Arayışları’, Hapishane Kitabı (Kitabevi Yayınları, İstanbul 2005).
• Bauman, Z., Akışkan Modernite (Can Sanat Yayınları, İstanbul 2017).Bauman, Z., Yasa Koyucular ile Yorumcular (Metis Yayınları, İstanbul 2017).
• Beccaria, C., Suçlar ve Cezalar Hakkında (İmge Kitabevi, Ankara 2016).
• Bentham, J., Panoptikon: Gözün İktidarı (Su Yayınları, İstanbul 2008).Bıçak, V., Suç Muhakemesi Hukuku (Seçkin Yayıncılık, Ankara 2011).
• Bozkurt, V., Değişen Dünyada Sosyoloji (Ekin Yayınları, Bursa 2007).
• Daştan, N., ‘Cennetten Kovulma Motifinin Semavi Dinler ile Bazı Mitolojilerdeki (Sümer, Türk ve Yunan) Görünümü’ (2014) (36) Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi 61-81.
• Day, F.D., ‘Ceza Hukukunun Kökeni ve Doğası’ (2011) 6 (16) Ceza Hukuku Dergisi 240-247.
• Demirbaş, T., ‘Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların ve Cezaevlerinin Evrimi’, Hapishane Kitabı (Kitabevi Yayınları, İstanbul 2005).
• Demirbaş, T., Ceza Hukuku Genel Hükümler (Seçkin Yayıncılık, Ankara 2016).
• Dönmezer, S. / Erman, S., Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım (Cilt II) (Beta Basım Yayım, İstanbul 1994).
• Farthing, S., Sanatın Tüm Öyküsü (Hayalperest Yayınevi, İstanbul 2012).
• Foucault, M., İktidarın Gözü (Ayrıntı Yayınevi, İstanbul 2003).
• Foucault, M., ‘Aydınlanma Nedir?’ (2005) 10 (38-39) Liberal Düşünce 231-235.
• Foucault, M., Hapishanenin Doğuşu (İmge Kitabevi, Ankara 2017).
• Fulberth, G., Kapitalizmin Kısa Tarihi (Yordam Kitap, İstanbul 2011).
• Gençoğlu, A.Y., ‘Ticari Kapitalizmden Sanayi Kapitalizmine: Merkantalizm, Liberalizm ve Marksizm’ (2013) 7 (14) Toplum Bilimleri Dergisi79-94.
• Giddens, A., Ulus Devlet ve Şiddet (Kalkedon Yayınları, Yer Belirtilmemiş 2008).
• Giddens, A., Modernliğin Sonuçları (Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2018).
• Gökberk, M., Felsefe Tarihi (Remzi Kitabevi, İstanbul 2008).
• Günay, D., ‘Sanayi ve Sanayi Tarihi’ (2002) (31) Mimar ve Mühendis Dergisi 8-14.
• Hobsbawm, E., Devrim Çağı (Dost Kitabevi, Ankara 2013).
• Horkheimer, M., Akıl Tutulması (Metis Yayınları, İstanbul 2005).
• Kaboğlu, İ.Ö., Dayanışma Hakları (TODAİE Yayınları, Ankara 1996).
• Kant, I., Aydınlanma Nedir? <https://www.istabip.org.tr/site_icerik/2017/haberler/kasim/aydinlanma_nedir_kant.pdf>
• Karakehya, H., ‘Modern Cezalandırma Sistemlerinin Büyük Anlatıları’ (2008) 66 (1) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 87-108.
• Karakehya, H., ‘Tanzimat Sonrası Osmanlı Devletinin Kamusal Cezalandırma Sisteminde Yaşanan Değişim’, Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan(Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara 2015).
• Karakehya, H, ‘Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazıyla Hükümlünün Islahının Sağlanması Mümkün Müdür?’, Dr. Dr. h.c. Silvia Tellenbach’a Armağan (Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018).
• Karakehya, H. / Usluadam, A.K., ‘Neden Gözetl(en)iyoruz?’ (2016) 2 (3- Akar Öcal’a Armağan) Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 187-200.
• Kazgan, G., İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi (Remzi Kitabevi, İstanbul 2000).
• Keleş, R., Kentleşme Politikası (İmge Kitabevi, Ankara 2016).
• Koca M. / Üzülmez İ., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (Seçkin Yayınevi, Ankara 2019).
• Küçüktaşdemir, Ö., ‘Aydınlanma ve Ceza Hukuku’ (2014) (113) Türkiye Barolar Birliği Dergisi 57-98.
• Le Guin, U.K., Mülksüzler (Metis Yayınları, İstanbul 2019). Locke, John Yönetim Üzerine İkinci İnceleme (Ebabil Yayınları, Ankara 2012)
• Lyon, D., Elektronik Göz-Gözetim Toplumunun Yükselişi (Sarmal Yayınevi, İstanbul 1997).
• Lyotard, J.F., Postmodern Durum (Vadi Yayınları, Ankara 2000).
• Marshall, G., ‘Evolutionism’, Oxford Dictionary of Sociology (Oxford University Press, New York 1998).
• Outram, D., Aydınlanma (Dost Kitabevi, Ankara 2007).
• Özcan, M.T., Modern Toplum ve Hukuk Devleti (XII Levha Yayınları, İstanbul 2008).
• Özgenç, İ., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019).
• Rousseau, Jean Jacques Toplum Sözleşmesi, (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2006)
• Roxin, C., Strafverfahrensrecht (C.H. Beck, München 1988).
• Rusche, G. /Kirscheimer, O., Punishment and Soical Structrue (Transaction Publishers, New Brunswick and London 2003).
• Sokullu Akıncı, F., Kriminoloji (Beta Yayınevi, İstanbul 2007). Şaylan, G., Postmodernizm (İmge Kitabevi, Ankara 2016).
• Toroslu, N., ‘Ceza Hukukunda Okullar’, Nurullah Kunter’e Armağan(İÜHF Yayınları, İstanbul 1998).
• Turani, A., Dünya Sanat Tarihi (Remzi Kitabevi, İstanbul 2013).
• Türkmen, M., Modernleşme ve Hukuk Türkiye’de Ceza Adalet Sistemi ve Denetimli Serbestlik (Doğu Kitabevi, İstanbul 2018).
• Urhan, V., ‘M. Foucault ve Bilgi/İktidar İlişkisinin Soykütüğü’(2007) (9) Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi 99-118.
• Uzun, E., ‘Doğuştan Suçlular’ (2003) Gün Işığı Dergisi 19-21.
• Wagner, P., Moderniğin Sosyolojisi (Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2005).
• Weber, M., Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu (Ayraç Yayınevi, Ankara 1999).
• Zafer, H., Ceza Hukuku Genel Hükümler (Beta Yayınevi, İstanbul 2019).
• Zekiyan, B., Hümanizm (İnsancılık) Düşünsel İçlem ve Tarihsel Kökenler (İnkılap Kitabevi, İstanbul 2005).
• <https://www.kitabimukaddes.com/kutsal-kitap-hakkinda-bilgilendirme-ve-tam-metni/eski-antlasma/yaratilis>
• <https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-2/bakara-suresi-2/ayet-36/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1>
• <https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-2/araf-suresi-7/ayet-24/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1>