CEZA HUKUKUNDA HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİNİN MANEVİ UNSURLARI MESELESİ= (THE PROBLEM OF UNKNOWN JUSTIFICATION IN CRIMINAL LAW)

Yıl 2015, Cilt: 73 Sayı: 1, 63 - 90, 08.11.2016

Selman Dursun Ali Emrah Bozbayındır

Öz

ÖZET

Hukuka uygunluk nedenlerinin manevi unsurları, ceza hukukunun tar­tışmalı meselelerinden biri olup, bu konuda çok farklı görüşler ileri sürülmüş­tür. Hukuka aykırılığı objektif olarak kabul eden klasik suç öğretisinde bu un­surlara yer verilmezken, özellikle Alman Ceza Hukukunda şahsi haksızlık öğ­retisinin gelişimiyle haksızlığın manevi unsurlarından söz edilmeye başlanmış­tır. Türk Ceza Hukukunda da yeni Türk Ceza Kanunu’nun yürürlüğünden sonra, öğretide söz konusu unsurların kabulü yönünde bir eğilim mevcuttur.  Ne var ki manevi unsurları kabul eden görüş, bunların gerçekleşmemesi ha­linde bağlanacak sonuçlar hususunda oldukça farklı yaklaşımlar sergilemekte­dir. Çalışmamızda konuyla ilgili tartışmalar ve ileri sürülen görüşler özetlene­rek, Türk Hukuku bakımından bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Hukuka aykırılık, şahsi haksızlık öğretisi, hukuka uygunluk nedenleri, maddi unsurlar, manevi unsurlar, elverişsiz teşebbüs, mefruz suç, hata, tersine hata

 ABSTRACT

Unknown justification is one of the most contested themes in criminal law dogmatic and there is a wide range of views on this issue. According to the objective conception of justifications there is no place for a “subjective” intent and/or knowledge element, which is still the prevailing view in the Turkish Criminal Law. Yet, with the introduction of the new Penal Code there is a newly, under the German influence emerging theory of subjective elements of justification, makes the existence of a subjective element a necessary component for justifying reasons for otherwise criminal conduct. There exists, however, a lack of clarity concerning the legal consequences of this new theory. It is the objective of this article to sum up views, historical background and try to resolve this newly emerging issue in Turkish Criminal Law.

Keywords: Unlawfulness, personal injustice theory, justifications, material elements, mental elements, impossible attempt, impossible crime, mistake, reversed mistake

Anahtar Kelimeler

Hukuka aykırılık, şahsi haksızlık öğretisi, hukuka uygunluk nedenleri, maddi unsurlar, manevi unsurlar, elverişsiz teşebbüs, mefruz suç, hata, tersine hata