Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Kâr Payı Hakkına İlişkin Bazı Meseleler

Yıl 2017, Cilt: 75 Sayı: 2, 659 - 680, 31.12.2017

Halil Çonkar

Öz

Halka açık anonim ortaklıklarda pay sahiplerinin kâr payı hakkı, mevcut SPKn kapsamında hem eSPKn’a hem de TK’ya göre farklı bir şekilde düzenlenmiştir. Üstelik bu farklılaşma ikincil mevzuatla daha da derinleştirilmiştir. Bu farklar beraberinde doğal olarak yeni soru ve sorunları da getirmektedir. Bu noktada değerlendirmeye değer bir mesele, halka açık anonim ortaklıklarda pay sahiplerinin her halükârda elde edebilecekleri bir kâr payı haklarının bulunup bulunmadığı sorunudur. Bu soru cevaplanmaya çalışılırken, yeni sistem ile hukukumuza giren “kâr dağıtım politikası” da kaçınılmaz bir biçimde gündeme gelecektir. Bu belgenin hukuki niteliğinin ne olduğu, özellikle kâr payı hakkına ilişkin hükümler içermesi muhtemel olan anonim şirket esas sözleşmesi karşısında hukuken nerede durduğu açık değildir. Öte yandan, bu konuyla da bağlantılı olarak “kâr dağıtım politikası”na aykırı bir kâr dağıtma veya dağıtmama kararının akıbetinin ne olduğu da cevaplanması gereken bir sorudur. 

Anahtar Kelimeler

Kâr payı hakkı, halka açık anonim ortaklıklar, Sermaye Piyasası Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Kâr payı ödeme politikası

Some Issues On Dividend Right In Public Joint Stock Companies

Öz

Shareholders’ dividend rights in public joint stock companies are regulated differently in new Capital Market Act compared to former Capital Market Act and Turkish Commercial Code. In addition, aforementioned difference is deepened by secondary regulations. The differences bring about new questions and problems. Such a problem worth considering is whether shareholder of a joint stock company have a legally guaranteed right to take dividend payment. While answering this question one will also come up againist “dividend payout policy” which was introduced to Turkish law by new Capital Market Act. Legal nature of “dividend payout policy” and its relation with articles of association –which might also contain provisions on dividend rights- is uncertain. On the other hand, one must also decide on the fate of a general assembly resolution which is against the provisions in “dividend payout policy”. 

Anahtar Kelimeler

Dividend right, public joint stock companies, Capital Market Act, Turkish Commercial Code, dividend payout policy

Kaynakça

• Arslanlı, Halil, Anonim Şirketler IV-V, İstanbul 1961.
• Ateşağaoğlu, Erdem, Vergi Hukuku Bakımından Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı, İstanbul 2012.
• Aytaç, Zühtü, “Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Kâr Dağıtımı”, Sermaye Piyasası Kurulu 15. Yıl Sempozyumu, Ankara 1998.
• Bahtiyar, Mehmet, Ortaklıklar Hukuku, Güncellenmiş 12. Bası, İstanbul 2017. Bilgili, Fatih/Demirkapı, Ertan, Şirketler Hukuku, 9. Baskı, Bursa 2013.
• Birsel, Mahmut T., Anonim Şirketler Hukukunda Kâr Kavramı, C. I, İzmir 1973. Bozgeyik, Hayri, “Halka Açık Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı”, Batider, C. XX, S. 3, Haziran 2000, s. 117-156.
• Canözü, Salih, Anonim Şirketlerde Kâr Payının Tespiti ve Dağıtılması, Ankara 2015.
• Doğrusöz, Bumin, “Birinci Temettü Zorunlu Mu?”, Dünya Gazetesi, 19.05.2015 (https://www.dunya.com/kose-yazisi/birinci-temettu-zorunlumu/24007) Domaniç, Hayri, Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması - TTK Şerhi II, İstanbul 1988.
• Gürbüz Usluel, Aslı E., Anonim Şirketlerde Pay Sahibinin Kâr Payı Alma Hakkı, Ankara 2016.
• İmregün, Oğuz, “Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Kâr Payı (Temettü) Hakkı”, Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı, Birinci Cilt, İstanbul 2002.
• Karacan, Ali İhsan/Erişir Karacan, Esra, Halka Açık Şirketlerde Kar Dağıtımı, İstanbul 2016.
• Karahan, Sami (Editör), Şirketler Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, Konya 2013.
• Karayalçın, Yaşar, Muhasebe Hukuku, Ankara 1988. Karyağdı, Nazmi, Kâr Dağıtımı, İstanbul 1999.
• Kayar, İsmail, “Hisse Senedi Yatırımcısının Korunması Açısından HAAO’larda Kar Dağıtımı”, Bilgi Toplumunda Hukuk-Ünal Tekinalp’e Armağan, C. I, İstanbul 2003, s. 455-494.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip, Borçlar Hukukuna Giriş-Hukuki İşlemSözleşme, Yenilenmiş Genişletilmiş Tamamlanmış 4 üncü Basıdan 5 inci Tıpkı Bası, İstanbul 2010.
• Manavgat, Çağlar, Hukuki Bakımdan Halka Açık Anonim Ortaklıklar ve Halka Arz, Ankara 2016.
• Memiş, Tekin/Turan, Gökçen, Sermaye Piyasası Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, Ankara 2016.
• Moroğlu, Erdoğan/Kendigelen, Abuzer, İçtihatlı-Notlu Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat, Tümü ile Gözden Geçirilmiş ve Güncelleştirilmiş 10. Bası, İstanbul 2014.
• Oğuzman, M. Kemal/Barlas, Nami, Medeni Hukuk Giriş-KaynaklarTemel Kavramlar, 22. Bası, İstanbul 2016.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin, Ortaklıklar Hukuku I, Yeniden Yazılmış 13. Bası, İstanbul 2014 (Ortaklıklar Hukuku I).
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, Güncelleştirilmiş 12. Bası, İstanbul 2010.
• Sengir, Turgut, “Anonim Ortaklıklarda Kâr Payı Hakkı”, Batider, C. VII, S. 1, Haziran 1973, s. 77-86.
• Tekinalp, Ünal, Anonim Ortaklığın Bilançosu ve Yedek Akçeleri, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Bası, İstanbul 1979 (Bilanço).
• Tekinalp, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Değişiklikler ve İkincil Düzenlemelerle Güncelleştirilmiş 4. Bası, İstanbul 2015.
• Yanlı, Veliye, “Yeni Ticaret Kanunu ve Anonim Şirketlerde Kâr Dağıtımı”, Batider, C. XXX, S. 1, Nisan 2014, s. 5-32.