AKILCI İLAÇ KULLANIMINDA HEKİMİN VE ECZACININ HASTAYI AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Yıl 2008, Cilt: 66 Sayı: 2, 327 - 344, 07.12.2011

Çağlar Özel Burcu Özcan Büyüktanır

Öz

Günümüzde birey için vazgeçilmez bir ürün olan ilaç, hastalıkların tedavisinde önemli bir araçtır. Ancak kişilik haklarının korunmasının ve vazgeçilmez nitelikte olmasının bir sonucu olarak hastanın tedaviye rıza göstermesi gerekmektedir. İlaç kullanımı da tedavi sürecinin bir parçasıdır. Tedaviye rıza gösterme bu nedenle aynı zamanda ilaç kullanımında da seçimi hastaya bırakmaktadır. Hastanın kendisi için en doğru kararı verebilmesi ise hekim ve eczacı tarafından aydınlatılması ile olacaktır. İlaç hakkında hekim ve eczacının hastayı aydınlatma yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ise akılcı ilaç kullanımını sağlayacaktır. Akılcı ilaç kullanımı da içinde zarar doğruma riskini barındıran ilacın kullanımının zarara neden olma olasılığını en aza indirecektir.

Anahtar Kelimeler

İlaç, akılcı ilaç kullanımı, ilaç kullanımı, aydınlatma yükümlülüğü, sağlık hakkı

Kaynakça

• Akkanat, H., İlaç Kullanımından Kaynaklanan Zararlardan Sorumlulu k Açısından Hasta-Hekim- Üretici İlişkisi, İlaç Hukuku , Erciyes Üniversitesi Hu ­ k u k Fakültesi I. Sağlık Hukuk u Sempozyumu, 08/09 Mayıs 2008.
• Akıcı, A., Pratisyen Hekimlerin Akılcı İlaç Tedavisi Uygulamaya Özendirilmesi, T.C. Marmar a Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klini k Farmakoloji Anabili m Dalı, Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi, İstanbul 2000.
• Aveyard, H., The Requirement for Informed Consent Prior to Nursing Care Procedures, Journa l of Advanced Nursing , 37(3), 2002.
• Ayan, M., Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuk i Sorumluluk , Ankar a 1991.
• Aydos, O., Ürün Sorumluluğu, Adalet Yayınevi, Ankar a 2009.
• Bozkurt, E., İnsan Hakkı Olarak Sağlık Hakkı, Ankar a Barosu Sağlık Hukuk u Kurultayı, 1-3 Kasım 2007 Ankara .
• Buğdaycı, A., Küreselleşme ve Rasyonel İlaç Kullanımı Bağlamında İlaca Erişim Patent ve Ver i Koruması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimler i Enstitüsü Farmakoloji Anabili m Dalı 2006.
• Büyükbingöl, E., İlacın Tanımı (İlaç-Gıda Desteği ve Kozmetik Farkı, An ­ kar a Barosu Sağlık Hukuk u Kurultayı-2, 7-8 Kasım 2008.
• Demir , M., İlaç Zararlarından Üreticinin, Eczacı ve Hekimi n Sorumluluğu, Ankar a Barosu Sağlık Hukuk u Kurultayı-2, 7-8 Kasım 2008 . Demir , M., İlaç Zararları, s. 347; Şentürk, L, Eczacının Hukuk i Açıdan Sorumluluğu, T.C. İstanbul Üniversitesi Adl i Tıp Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi 1997.
• Deryal,Y., Bazı İlaçların Dönüşümlü Olarak (Nöbet Usulü İle) Eczanelerde Satılabileceğine İlişkin Uygulamanın Türk Rekabet Hukuk u Açısından Değerlendirilmesi, www. haksay.org/ files/ yahyal4.doc , (01.10.2009 Erişim Tarihi).
• Deustch/Spickhoff, Medizinrecht (Arztrecht, Arzneilmittelrecht, Medizinprodukterecht un d Transfusionrecht, Köln 2003.
• Eich/Reiter/Reiter-Theil, Informierte Zustimmun g i n der Psychotherapie, Psychotherapeut, 1997: 42.
• Erden/Erden, O n Soruda Klini k İlaç Araştırmaları, Toplu m ve Hekim , Eylül- Eki m 2004, C. 19, S.5.
• Erdoğan, M.,Anayasa Hukuku , Ankar a 2009.
• Gassner, M.,/ Reich-Malter, M., Die Haftung bei fehlerhaften Medizinprodukten un d Arztneimitteln- Recht un d Rechtssprechung, MedR 2006, Heft 3.
• Giritlioğlu, H.; Hasta Haklarının Korunmasında ve Gelişiminde Taip Odalarının Rolü, Ankar a Barosu Sağlık Hukuk u Kurultayı, 1-3 Kasım 2007 Ankara .
• Göçmen/ Göçmen, "İlaç Kullanımından Doğan Zararlardan Hekimin , Eczacının ve İlaç Üreticisinin Sorumluluğu", İstanbul Barosu Dergisi, C.77, S.3, 2003.
• İpekyüz, F., Türk Hukukund a Hekimli k Sözleşmesi, İstanbul 2006.
• Jennke , N., Haftung für fehlerhafte Arztneimitte l un d Medizinprodukte , Berlin, Heidelberg, New York, 2008.
• Kalyoncu/ Yarış, Akılcı İlaç Kullanımında Hekimi n Sorumluluğu, Topl u m ve Hekim, Eylül- Eki m 2004, C. 19, S.5.
• Kırca, Ç., Ürün Sorumluluğu, Bank a ve Ticaret Hukuk u Araştırma Enstitüsü, Ankar a 2007.
• Köprülü, B., Medeni Hukuk , Genel Prensipler, Kişinin Hukuku , İstanbul 1979.
• Laufs, A:, Die Entwicklun g Des Arztrechts, NJW 1994, S. 24.
• Massam, Product Liability: The Special Problem of Medicines, Managerial and Decision Economics, C. 2, S.3,Eylül 1981.
• Mavroforou/ Michalodimitrakis , Physician's Liability i n Ophthalmology Practice, Acta Opthalmo l Scandinavica, 2003: 8 1
• Maximilian/ Malter , Die Haftung bei fehlerhaften Medizinprodukten un d Arzneilmitteln-Recht un d Rechtsprechung, MedR 2006, Heft 3.
• Merrill, R.,Compensation for Prescription Dru g Injuries , Virgina Law Review, C. 59, S.l , Ocak 1973.
• Ozansoy, H.S., Hekimlerin Hastalarını Aydınlatma Yükümlülüğü, AÜHFD (Ankara Üniversitesi Huku k Fakültesi Dergisi), 2003, C. 52, S.3.
• Özsunay, E., İlaçların Neden Olduğu Zararlardan Dolayı İlaç Üreticisinin Sorumluluğu, AB Yönergesi ve Bazı Yabancı Düzenlemeler Işığında Türk Hu ­ kukun a İlişkin Düşünceler, İlaç Hukuku , Erciyes Üniversitesi Huku k Fakültesi I. Sağlık Hukuk u Sempozyumu, 08/09 Mayıs 2008.
• Sabuncu, Y., Anayasaya Giriş, Ankar a 2003. Sütlaş, M., İlaç ve Hasta Hakları, Toplu m ve Heki m Dergisi, Eylül-Ekim 2004, C.19, S.5.
• Şemin, S., Toplu m Sağlığı yönünden İlacın Öteki Yüzü, Toplu m ve Heki m Dergisi, Ağustos 1993.
• Şencan, N., Eczacı Bakış Açısı ile İlaç Hukuku , Sağlık Hukuk u Digestası, Ankar a Barosu Yayını, Yıl: 1, Sayı: 1, Ankar a 2009 . Şenocak, Z., Özel Hukukt a Hekimi n Sorumluluğu, Ankar a 1998.
• Temel, E., Alma n Hukukund a Hekimi n İlaç Tavsiyesinden Kaynaklanan Aydınlatma Yükümlülüğü, Hukuku , Erciyes Üniversitesi Huku k Fakültesi I. Sağlık Hukuk u Sempozyumu, 08/09 Mayıs 2008.
• Türk, H.S., Eczacılık ve Ad i Ortaklık, Ticaret Hukuk u ve Yargıtay Karar ­ ları Sempozyumu 8-9 Mayıs 1992.
• Türker/ Yurtoğlu/Çelik/Dinçay/Çokay, Promosyom ve İlaçların Rasyonel Kullanımı, Toplu m ve Heki m Dergisi, C. 11 , Sayı 73.
• Zevkliler/ Acabey/ Gökyayla, Medeni Hukuk , Ankar a 1999.