Araştırma Makalesi
Yıl 2015,
Sayı: 32, 251 - 276, 01.04.2016
Öz
In the
late period of the Ottoman Empire many social and economic issues have been discussed
by scholars of that time. Polygamy was frequently mentioned among intellectuals. Proponents
of Westernization and Turkish nationalists criticized polygamy, but Islamists supported it. In this context, Ahmed Hamdi Akseki argued that polygamy is permissible in Islam. But according to him, the justice
among women absolutely must be considered. Also the state must inquiry the man
who want to marry more than one about fulfilling the justice between his wives.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed Naim, “Taaddüd-‐‑i zevcât İslamiyet’ten Men Olunabilir mi İmiş”, Sebilü’r-‐‑Reşad, c. XII, sy. 298, Mayıs 1329.
- Akdaş, Hayrunnisa; Kahraman, Abdullah, “Tanzimat’tan II. Meşruti-‐‑ yet’e Taaddüd-‐‑i Zevcatı Savunanlar, Reddedenler ve Gerekçeleri”, Erzincan Üniv. Sos.Bil. Dergisi, c. VIII, sy. 3, Yıl: 2015. Akseki, “İslamiyet ve Teaddüd-‐‑i Zevcât”, Osmanlıdan Cumhuriyete İslam Düşüncesinde Arayışlar, İstanbul 1999.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, “Teaddüd-‐‑i Zevcat Müessesesi İctimaiyyesi-‐‑1”, Sebil’ür-‐‑Resad, c.23, Yıl: 1340.
- Bolay, Süleyman Hayri, “Ahmed Hamdi Akseki”, DİA, II, 293-‐‑295.
- Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman (ö.384/994), Sü-‐‑ nenü’d-‐‑Dârimî, “Nikah”, 24, I-‐‑II, İstanbul 1992.
- Demircan, Adnan, “Cahiliyye ve Hz. Peygamber Döneminde Çok Kadınla Evlilik”, İstem, sy. 2, Yıl: 2003.
- Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş‘as (ö. 275/888), Sünen-‐‑i Ebî Dâvûd, “Ni-‐‑ kah”, 38, I-‐‑IV, İstanbul 1992.
- Gökalp, Ziya, Makaleler 9, İstanbul 1980.
- Gündüz, Mustafa, II. Meşrutiyetin Klasik Paradigmaları, Ankara 2007.
- İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-‐‑Kazvinî (ö. 273/887), Sünen, “Nikah”, 47, I-‐‑II, (Nşr. Muhammed Fuad Abdulbâkî), Da-‐‑ ru’l-‐‑hadîs, Kâhire t.y.
- İncegül, Sümeyye, Tanzimattan Günümüze Çok Evlilik Tartışmaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2008.
- Kahraman, Abdullah, “Zor Zamanlarda Yapılabileceklerin En İyisini Yapan İslam Alimi: Ahmed Hamdi Akseki (1887-‐‑1951)”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 6, Yıl: 2005.
- Kara, İsmail, “Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Ve Hareketi Üzerine Bir-‐‑ kaç Not”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum Tebliğleri, İstan-‐‑ bul 2013.
- Kara, İsmail, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi, İstanbul 1987, I-‐‑II.
- Koca, Ferhat, Şeyhulislam Musa Kazım Efendi’nin Hayatı ve Fetvaları, İstan-‐‑ bul 2002.
- Mahmut Esat, Fatma Aliye, Çok Eşlilik, Haz.: Firdevs Canbaz, Ankara 2007.
- Mansurizade Said, “Taaddüd-‐‑i Zevcât İslamiyet’ten Men Olunabilir”, İs-‐‑ lam Mecmuası , sy. 8, 8 Mayıs 1330.
- Mardin, Şerif, Türk Modernleşmesi – Makaleler 4, İstanbul 1991.
- Musa Kâzım, “Hürriyet-‐‑Müsavat (Çok Evlilik)”, Sırat-‐‑ı Müstakîm, sy. 4, Yıl: 1324.
- Neseî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb (ö.305/915), Sünenü’n-‐‑
- Nesâî, “Nisâ”, 2, I-‐‑VIII, İstanbul 1992.
- Okur, Kâşif Hamdi, “II. Meşrutiyet Dönemi İslam Hukuku Tartışmalarından Bir Kesit (Mansurizade Said ve Seyyid Bey örneği)”, Dini Araştırmalar, c. II, sy. 5, Yıl: 1999.
- Ortaylı, İlber, “Osmanlı Toplumunda Kadın”, Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sosyal Değişim – Makaleler 1, Ankara 2000.
- Ramazanoğlu, Yıldız, “Osmanlı kadın hareketinde İslamcı temalar”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum Tebliğleri, İstanbul 2013.
- Şemseddin Sami, “Kadınlar”, Bir Elde İğne Bir Elde Kitap, İstanbul 2008.
- Tekin, Mustafa, “İslamcılığın cinsiyeti : Değişim sürecinde İslamcı kadınlar”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum tebliğleri, İstan-‐‑ bul 2013.
- Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevde (ö. 279/892), (Thk.:İbrahim Atve Ivaz), Sünenü’t-‐‑Tirmizî, “Nikah”, 41, I-‐‑V, İstanbul 1992.
Yıl 2015,
Sayı: 32, 251 - 276, 01.04.2016
Öz
Osmanlı Devletinin son devrinde sosyal ve iktisadi birçok konu tartışılmıştır. Sosyal alanda tartışılan konulardan biri de kadındır. Kadın konusunda da birden çok evlilik aydınlar arasında çokça dile getirilmiştir. Birden çok evlenmeyi Batıcı ve Türkçü aydınlar eleştirirken İslamcı aydınlar ise savunmuşlardır. Ahmed Hamdi Akseki bu tartışmalarda İslam’da birden fazla evliliğe izin verildiğini savunur. Ancak ona göre adalet şartına kesinlikle uyulması gerekmektedir. Ayrıca devlet, birden çok evlenmek isteyen kişinin adalet şartını yerine getirip getiremeyeceğini araştırması gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmed Naim, “Taaddüd-‐‑i zevcât İslamiyet’ten Men Olunabilir mi İmiş”, Sebilü’r-‐‑Reşad, c. XII, sy. 298, Mayıs 1329.
- Akdaş, Hayrunnisa; Kahraman, Abdullah, “Tanzimat’tan II. Meşruti-‐‑ yet’e Taaddüd-‐‑i Zevcatı Savunanlar, Reddedenler ve Gerekçeleri”, Erzincan Üniv. Sos.Bil. Dergisi, c. VIII, sy. 3, Yıl: 2015. Akseki, “İslamiyet ve Teaddüd-‐‑i Zevcât”, Osmanlıdan Cumhuriyete İslam Düşüncesinde Arayışlar, İstanbul 1999.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, “Teaddüd-‐‑i Zevcat Müessesesi İctimaiyyesi-‐‑1”, Sebil’ür-‐‑Resad, c.23, Yıl: 1340.
- Bolay, Süleyman Hayri, “Ahmed Hamdi Akseki”, DİA, II, 293-‐‑295.
- Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman (ö.384/994), Sü-‐‑ nenü’d-‐‑Dârimî, “Nikah”, 24, I-‐‑II, İstanbul 1992.
- Demircan, Adnan, “Cahiliyye ve Hz. Peygamber Döneminde Çok Kadınla Evlilik”, İstem, sy. 2, Yıl: 2003.
- Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş‘as (ö. 275/888), Sünen-‐‑i Ebî Dâvûd, “Ni-‐‑ kah”, 38, I-‐‑IV, İstanbul 1992.
- Gökalp, Ziya, Makaleler 9, İstanbul 1980.
- Gündüz, Mustafa, II. Meşrutiyetin Klasik Paradigmaları, Ankara 2007.
- İbn Mâce, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-‐‑Kazvinî (ö. 273/887), Sünen, “Nikah”, 47, I-‐‑II, (Nşr. Muhammed Fuad Abdulbâkî), Da-‐‑ ru’l-‐‑hadîs, Kâhire t.y.
- İncegül, Sümeyye, Tanzimattan Günümüze Çok Evlilik Tartışmaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2008.
- Kahraman, Abdullah, “Zor Zamanlarda Yapılabileceklerin En İyisini Yapan İslam Alimi: Ahmed Hamdi Akseki (1887-‐‑1951)”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 6, Yıl: 2005.
- Kara, İsmail, “Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Ve Hareketi Üzerine Bir-‐‑ kaç Not”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum Tebliğleri, İstan-‐‑ bul 2013.
- Kara, İsmail, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi, İstanbul 1987, I-‐‑II.
- Koca, Ferhat, Şeyhulislam Musa Kazım Efendi’nin Hayatı ve Fetvaları, İstan-‐‑ bul 2002.
- Mahmut Esat, Fatma Aliye, Çok Eşlilik, Haz.: Firdevs Canbaz, Ankara 2007.
- Mansurizade Said, “Taaddüd-‐‑i Zevcât İslamiyet’ten Men Olunabilir”, İs-‐‑ lam Mecmuası , sy. 8, 8 Mayıs 1330.
- Mardin, Şerif, Türk Modernleşmesi – Makaleler 4, İstanbul 1991.
- Musa Kâzım, “Hürriyet-‐‑Müsavat (Çok Evlilik)”, Sırat-‐‑ı Müstakîm, sy. 4, Yıl: 1324.
- Neseî, Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb (ö.305/915), Sünenü’n-‐‑
- Nesâî, “Nisâ”, 2, I-‐‑VIII, İstanbul 1992.
- Okur, Kâşif Hamdi, “II. Meşrutiyet Dönemi İslam Hukuku Tartışmalarından Bir Kesit (Mansurizade Said ve Seyyid Bey örneği)”, Dini Araştırmalar, c. II, sy. 5, Yıl: 1999.
- Ortaylı, İlber, “Osmanlı Toplumunda Kadın”, Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sosyal Değişim – Makaleler 1, Ankara 2000.
- Ramazanoğlu, Yıldız, “Osmanlı kadın hareketinde İslamcı temalar”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum Tebliğleri, İstanbul 2013.
- Şemseddin Sami, “Kadınlar”, Bir Elde İğne Bir Elde Kitap, İstanbul 2008.
- Tekin, Mustafa, “İslamcılığın cinsiyeti : Değişim sürecinde İslamcı kadınlar”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi ve Hareketi-‐‑Sempozyum tebliğleri, İstan-‐‑ bul 2013.
- Tirmizi, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevde (ö. 279/892), (Thk.:İbrahim Atve Ivaz), Sünenü’t-‐‑Tirmizî, “Nikah”, 41, I-‐‑V, İstanbul 1992.
Toplam 27 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Konular | Din Araştırmaları |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Sayı: 32 |
Kaynak Göster
- Makale Dosyaları