“Başkasının Yerine Hac Yapmak” ile İlgili Rivayetlerin Delaletlerini Yeniden Düşünmek

Yıl 2012, Sayı: 26, 137 - 172, 05.09.2012

İlyas Canikli

Anahtar Kelimeler

İbadet, hac, dinî sorumluluk, delalet, başkasının yerine hac

Kaynakça

• Abdurrahman Ebû Zeyd Kayrevânî, en-Nevâdir ve'z-Ziyâdat, Dâru'l- Garbi'l-İslamî, 1999.
• Abdurrazzak, el-Musannaf, (I-X), (Tah: Eymen Nasruddîn el- Ezherî), Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut/Lubnan, 1421/2000.
• Abdulazîz, el-Buhârî, el-Muhîtul-Burhanî fıl-Fıkhın-Numânî, Dâru Ihyâi't-Turâsi'l-Arabî, Beyrut, trz.,
• Aynî, Bedruddin, Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed, Umdetul- Kârî fî Şerhi Sahîhi'l-Buharî, (I-XXV), l.Baskı, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyı rut, 1421/2001.
• Azimâbadî, Ebû Tayyîb Muhammed Şemsulhak, Avnül-Ma'bûd Şerhu Suneni Ebî Davud, (I-XIV), 2.Baskı, (Tah: Abdurrahman Muhammed Osman), Mektebetu's-Selefiyye, el-Medînetu'l-Munevvere, 1388/1968.
• Bâcî, İbn Saîd b. Eyyûb, el-Muntekâ Şerhu Muvattâ Mâlik, (I-IX), (Tah: Muhammed Abdulkadir Ahmet Atâ), Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 1420/1999.
• Bayındır, Servet, Fukahânın İstitâat Kavramına Yaklaşımının Vekâletle Haccın Hükmüne Etkisi, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:13, Yıl:2006.
• Bayraklı, Bayraktar, Kur an Tefsiri, (I-XXI), Bayraklı Yayınları, İstan­ bul, 1423/2002,
• Buharî, Ebû Abdillah Muhammed İbn İsmail, el-Câmiu 's-Sahîh, (I- VIII), Çağrı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 1413/1992 ve Matbaatu's- Selefiyye, (I-IV), Kahire, trz.
• Dârekutnî, A l i İbn Ömer, es-Sunen, (I-VI), 1.Baskı, Muessesetu'r- Risâle, Beyrut, 1464/2004.
• Dârimî, Muhammed Abdullah Abdurrahman, es-Sunen, (I-II), Çağrı Yayınları İstanbul, 1413/1992.
• Ebû Arûbe el-Adevî, Kitâbu'l-Menâsik, (Tah: Âmır Hasen Sabri), 1. Baskı, Dâru'l-Beşairi'l-İslamiyye, Beyrut, 1421/2000.
• Ebû Avâne, Ya'kûb b. İshak el-Esferânî, el-Musned (I-V) (Tah: Eymen Arif ed-Dımeşkî), Dâru'l-Ma'rife, 1419/1998.
• Ebû Davud, Suleyman b. el-Eş'as, es-Sunen, (I-V), Çağrı Yayınları, İstanbul 1413/1992.
• Erdem, Mehmet, İbadetlerde Niyabet Problemi Üzerine Bir İnceleme, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, V I I (2007), Sayı:2.
• Gönenç, Halil, Günümüz Meselelerine Fetvalar, İlim Yayınları, İstanı bul, trz.
• Heysemî, el-Hâfız Nureddin A l i b. Ebî Bekr, Keşfu'l-Estâr an Zevâidi'l-Bezzâr, (I-V), (Tah: Habîbu'r-Rahman el-A'zemî), Muessetu'r- Risâle, 1. Baskı, Beyrut, 1399/1979.
• el-Isfehânî, Rağıb, Ebû'l-Kâsım Huseyin b. Muhammed, el-Müfredât fî Garîbi'l-Kur'an (Tah: Muhammed Seyyid Keylânî), Mısır, 1961.
• İbn Âbidîn, Mecmûatu Resâili İbn Abidîn, Âlemu'l-Kutub, Beyrut, trz.
• İbn Abdiberr, el-Kâfî, Beyrut, 1407/1986.
• İbn Battâl, Şerhu Sahîhi'l-Buharî, Mektebetu'r-Rüşt, trz.
• İbn Ebî Şeybe, el-Musannaf, (I-XVI), 1. Baskı, (Tah: Hamedubnu Abdillah el-Cum'a, Muhammed b. İbrahim el-Laheydan), Mektebetu'r- Ruşt, Riyad, 1425/2004.
• İbn Hacer, Ahmed b. A l i , Fethül-Bârî, (I-XVII), l.Baskı, Dâru Taybe, Riyâd,1462/2005
• İbn Humâm, Kemâleddîn Muhammed b. Abdulvahid es-Sivasî, Fethu'l-Kadîr Alâ'l-Hidaye Şerhu Bidâyeti'l-Mubtedî, (Tah: Abdurrazzak Galib el-Mehdî), Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, 1. Baskı, Beyrut, 1995.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd, es-Sunen, (I-II), Çağ­ rı Yayınları İstanbul, 1413/1992; ve Dâru'l-Ma'rife, (I-V), Beyrut, trz.
• İbn Rüşd el-Cedd, el-Beyân ve't-Tahsîl, (Nşr: Saîd A'rab), Beyrut, 1998.
• İbn Sa'd, Ebû Abdullah, Muhammed, Kitabu Tabakâti'l-Kebîr, (I-VIII) Beyrut, 1985.
• İbn Teymiyye, Şerhül-Umde fî Beyâni Menâsiki'-Haccı ve'l-Umre, (Nşr: Salih b. Muhammed el-Hasan), Riyâd, 1993.
• İlmihal (İman ve İbadetler), I-II, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2007.
• Karagöz, İsmail; Keskin, Mehmet; Altuntaş, Halil; Hac İlmihali, Diı yanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 6. Baskı, Ankara, 2008.
• el-Kermânî, Ebû Mansûr Muhammed b. M u k r i m b. Şa'ban, el- Mesâlik fi'l-Menâsik, (Nşr: Suûd b. İbrahim b. Muhammed eş-Şureym), Beyrut, 2003
• Kâsânî, Alauddin Ebû Bekr b. Mesûd el-Hanefî, Bedâiu's-Sanâi fî Tertîbi'ş-Şerâi, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut,1986.
• Kirmânî, el-Kevâkibu'd-Dârî fî Şerhi Sahîhi'l-Buharî, (I-XXV), 2. Baskı, Dâru Ihyâi't-Turâsi'l-Arabî, Beyrut, 1401/1981.
• Kurtubî, Ebî Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr, el-Câmiu li Ahkâmi'l-Kur'an, (I-XXIV), 1.Baskı, Muessesetu'r-Risâle, Beyrut, 1427/2006.
• Mâlik, b. Enes, el-Muvatta, (I-II), (Muhammed Fuad Abdulbâkî), Çağrı Yayınları İstanbul, 1413/1992.
• Muslim, Ebu'l-Huseyn Muslim b. Haccac, es-Sahîh, (I-III), Çağrı Ya­ yınları, İstanbul 1413/1992; ve Dâru Taybe, Riyâd, 1.Baskı, 1467/2006.
• Nesaî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sunen, (I-VIII), Çağrı Yayınları İstanbul, 1413/1992; ve Muessesetu'r-Rsâle, l.Baskı (I-XII), Bey­ rut, 1461/2001.
• Nevevî, Şerhu Sahîhi Muslim, (I-XVIII), 1.Baskı, el-Matbaatu'l- Mısrıyye, Mısır, 1334/1929
• Nevevî, Kitâbu'l-Îdâh fîMenâsiki'l-Haccı ve'Umre, Beyrut, 1994.
• Serahsî, Ebû Bekir Muhammed b. Ebî Sehl Şemsuddîn, el-Mebsût, Beyrut, trz.
• Şâfiî, el-Umm, Beyrut, 1993/1973.
• Taberî, Ebû Ca'fer Muhammed b. Cerîr, Tefsîru't-Taberî (Câmıu'l- Beyân an Te'vîli Âyi'l-Kur'an) (I-XXVI), 1.Baskı, Kahire, 1422/2001.
• Tahavî, Muhammed b. Selâme el-Ezdî, Ahkâmu'l-Kur'an'il-Kerîm, (Iı II), (Tah: Saadettin Ünal), Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmalar Mer­ kezi Yayınları, İstanbul, 1995.
• Tırabzonlu, Abdullah, "Hac İbadetinde Yasak Davranışlar," (Basıl­ mamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2008.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa, es-Sunen, (I-V), Çağrı Yayınları, İstanbul 1413/1992; ve Dâru'l-Garbi'l-İslamî, (I-VI), 1.Baskı, Beyrut,1996.
• Vâkıdî, Muhammed b. Ömer, Kitâbu'l-Meğazî, (I-III), (Tah: Marsden Jones), Beyrut, 1966.
• ez-Zehebî, Muhammed b. Ahmed, Mîzânu'l-İ'tidâl fî Nakdi'r-Ricâl, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 1416/1995.
• Zeylaî, Cemaleddin Ebî Muhammed Abdullah b. Yusûf, Nasbu'r- Râye, (I-V), Dâru'l-Kıble li's-Sekâfeti'l-İslamiyye, Cidde, trz
• Zuhaylî, Vehbe, el-Fıkhu'l-İslâmi ve Edilletuhu, Dâru'l-Fikr, Dimeşk, 1986.