TÜRKİYE’DE VERGİ AFLARININ VERGİ ADALETİ VE MÜKELLEFLER ÜZERİNE ETKİLERİ

Yıl 2010, Sayı: 54, 23 - 44, 11.10.2012

Veli Kargı Cihan Yüksel

Öz

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası vergiler için “genellik”, “adalet”, “ödeme
gücü” ve “yasallık” ilkelerine yer vermiştir. Devletin siyasi, sosyal ve
ekonomik istikrarsızlıklar nedeniyle zaman zaman çıkarmış olduğu vergi
af yasaları sonucunda söz konusu ilkelerden sapmalar gündeme gelebilmektedir.
Bu çalışmada vergi aflarının nedenleri, Türkiye uygulaması, vergi afları
konusundaki tartışmalar ve söz konusu aflardan vergide adalet ilkesinin ve
mükelleflerin nasıl etkileneceği konuları tartışılmıştır. Genel olarak afların,
vergi adaletini bozduğu ve mükellef davranışlarını olumsuz etkilediği
sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vergi adaleti, Vergileme Yetkisi, Vergi Affı

Kaynakça

• AKDOĞAN, Abdurrahman. (1989), Kamu Maliyesi, Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası, Ankara.
• AKDOĞAN, Abdurrahman (1991), Vergilerin İncelenmesi ve Değer- lendirilmesi, Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası, Anka- ra.
• ANDREONI, James (1991), “The Desirability Of A Permanent Tax Amnesty”, Journal of Public Economics, Norlh-Holland.
• BİYAN, Özgür (2004), “Vergilemenin Nihai Niteliğinden Sapması- nın Siyasal, Ekonomik Ve Sosyal Nedenleri”, Bilanço. Bursa SMMMO, Sayı:57, Mart 2004.
• BÜLBÜL, Duran (2003), “Vergi Aflarının Ekonomik Ve Sosyal Etkileri-I”, Yaklasim Dergisi, Kasım 2003, Sayı: 131
• CASE, Karl and Fair Richard (2000), Principles of Economics, 5. Edi- tion, Printice Hall International, İnc.
• AKTAN, Coşkun Can ve ÇOBAN, Hilmi (2007), “Kamu Maliyesine Güven ve Ekonomik Anayasa”, Çimento İşveren, Kasım 2007.
• ÇAĞAN, Nami (1982), “Türk Hukukunda Vergi Cezalarının Affı”, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/315/3068.pdf, 04.01.2011.
• ÇETİN, Güneş (2007), “Vergi Aflarının Vergi Mükelleflerinin Tutum ve Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Yönetim Ve Ekonomi, Celal Bayar Üni- versitesi, Yıl:2007, C:14, Sayı:2.
• DOĞRUSÖZ, Bumin.(2008), “Bir mükellef hakkı: Faiz”, Referans - 14.07.2008.
• DUE, John F.(1967), MALİYE: Bir İktisadi Analiz, Çev. Görgün S., Ön- der, İ., Fakülteler Matbaası, İstanbul.
• EDİZDOĞAN, Nihat (2008), Kamu Maliyesi, 10. Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım.
• GÖKBUNAR, Ali. Rıza (1998), “Mükellef Haklarına Vergi İdaresi Ça- lışanlarının Bakışı”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Yıl:1998.
• HEPAKSAZ, E.,ÖZ, E., Finans Politik &Ekonomik Yorumlar 2008 Cilt: 45 Sayı:516.
• HEPER, F. ,Dönmez, R., Vergi Hukuku, TC. Anadolu Üniversitesi Ya- yını No: 1536, Eskişehir 2004.
• KARAKOÇ, Yusuf (2004)., Hukuki Nedenlerden Kaynaklanan Vergi Kayıp ve Kaçakları, 19. Türkiye Maliye Sempozyumu. Yaklaşım Yayın- ları, Ankara 2004.
• MİLLİYET GAZETESİ, 19/11/2009.
• MUSGRAVE, Richard.(2004), Kamu Maliyesi Teorisi, Çev. Orhan Şe- ner, Yaşar Methibay, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti, Ankara, Ekim 2004.
• NADAROĞLU, Halil (2000), Kamu Maliyesi Teorisi, 11. Baskı, Beta Basın Yayın Dağtım A.Ş.
• SABAN, Nihal (2001), “Vergi Suçlarında Affı Anayasa İle Sorunsallaş- tırmak”, Anayasa Yargısı Dergisi, 2001.
• SAMUELSON, Paul A., Nordhaus, William D., Economics, 7. Edition, McGraw-Hill, 2001.
• SARAÇOĞLU, Fatih (2009)., “Vergi Afları, Vergiye Uyum ve Türkiye Uygulamaları”, http://w3.gazi.edu.tr, 15/12/2009.
• SÖYLER, İlhami (2006), “Vergilemede Adalet İlkesi Açısından Türk Vergi Sisteminin Analizi”, Vergi Sorunları, Şubat 2006 Sayı: 209.
• ŞENYÜZ, Doğan (2007)., “Hukuk Devleti Ve Türk Vergi Hukuku”, 31.05.2007, Prof. Dr. Adnan TEZEL’in anısına, Galatasaray Üniversitesi Vergi Hukuku Merkezi.
• YILMAZ, Hakan (1996)., Türkiye’de Vergi Yapısı Ve 1980’den Sonra Sektörel Vergi Yüklerinin Gelişimi, Devlet Planlama Teşkilatı.İktisadi Sek- törler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Ankara, Aralık 1996, Uzmanlık Tezi – DPT.
• İstanbul YMMO (2007) Anayasa ve Vergi, RAPOR, 07/34-35-36-37- 38, 15 Ağustos 2007.