Predicting Jealousy: The influence of attachment styles, self-esteem, personality traits and marital satisfaction

Yıl 2014, Cilt: 34 Sayı: 1, 1 - 22, 09.07.2014

Ferzan Curun Muharrem Çapkın

Öz

The main purpose of the present study is to examine the relationships among jealousy, self-esteem, personality characteristics, attachment styles and marital satisfaction. The secondary aim is to investigate how these relationships vary in terms of gender. In accordance with this aim, 99 participants completed Demographic Information Form, Multidimensional Jealousy Scale, Rosenberg Self Esteem Scale, Experiences in Close Relationships Questionnaire, Five Factor Personality Inventory Short Form and Marriage Life Scale. Then, stepwise regression analyses were carried out for the whole participants and for female and male participants separately. The analyses for all participants revealed only openness to experience as a predictor of emotional jealousy subscale of multidimensional jealousy scale and explained 5.2% of the variance. The analyses performed for only women participants demonstrated openness to experience and extraversion as significant predictors of emotional jealousy sub-scale and explained 19.4% of the variance. In terms of cognitive jealousy subscale, the analyses revealed only extraversion as significant predictor which explained 7% of the variance. Lastly, the analyses carried out for only male participants demonstrated avoidant attachment and responsibility as significant predictors of cognitive jealousy scale. The results are discussed in terms of related theories and earlier research findings.

Anahtar Kelimeler

Jealousy, self-esteem, big five personality traits, attachment, marital satisfaction.

Romantik Kıskançlığın Bağlanma Stilleri, Benlik Saygısı, Kişilik Özellikleri ve Evlilik Doyumu Açısından Yordanması

Öz

Bu çalışmanın temel amacı evli kişilerin kıskançlık düzeyleri ile benlik saygısı, kişilik özellikleri, bağlanma stilleri ve evlilik doyumları arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın ikincil bir
amacı da söz konusu ilişkilerin cinsiyetler arasında nasıl bir farklılık gösterdiğini ele almaktır. Bu amaçlar doğrultusunda 99 katılımcıya Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Kıskançlık Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Anketi, Beş Faktör Kişilik Envanteri Kısa Formu ve Evlilik Yaşam Ölçeği uygulanmıştır. Daha sonra, tüm katılımcılar için ve kadın ve erkek katılımcılar için ayrı ayrı aşamalı regresyon analizleri yapılmıştır. Tüm katılımcılarla yapılan aşamalı regresyon analizi sonuçları deneyime açıklığın çok boyutlu kıskançlık ölçeğinin duygu alt ölçeğini yordadığını ve varyansın %5.2’ni açıkladığını ortaya koymuştur. Cinsiyetler için ayrı ayrı yapılan analizlerde ise kadın katılımcılar için deneyime açıklığın ve dışa dönüklüğün duygu alt ölçeğinin yordadığını ve varyansın %19.4’ açıkladığını göstermektedir. Ölçeğin bilişsel kıskançlık alt boyutu söz konusu olduğunda dışa dönüklük değişkeni yordayıcı olarak bulunmuş ve varyansın %7’sini açıklamıştır. Yalnızca erkek katılımcılarla yapılan analizlerde kaçıngan bağlanma ve sorumluluğun kıskançlığın bilişsel alt ölçeği için anlamlı yordayıcılar olduğu bulunmuş ve bu değişkenler varyansın %25’ini açıklamışlardır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar konu ile ilgili kuramsal yaklaşımlar, yurt içi ve yurt dışında yapılan çalışmalar temelinde tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kıskançlık, benlik saygısı, beş faktör kişilik özellikleri, bağlanma, evlilik doyumu.

Kaynakça

• Aslan, H. (2006). Çalışanların İş Doyumu Düzeylerine Göre Depresyon Benlik Saygısı ve Denetim Odağı Algısı Değişkenlerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Basow, S.A. (1992). Gender stereotypes and roles. Pasific Grove, CA: Brooks/Cole
• Barelds,D.P.H. (2005). Self and Partner Personality in Intimate Relationships. European Journal of Personality Eur. J. Pers. 19: 501–518 (2005)
• Baumeister,R.F., Campbell, J.D., Krueger,J.I., & Voha, D.K. (2003). Does high self esteem cause better performance, interpersonal success, happiness or hesltier life styles? Psychological Science in the Public Interest, 4, 1-44.
• Bradbury, T.N., & Fincham, F.D. (1990). Attributions in marriage: rewiev and critique. Psychological Bulletin, 107: 3-33.
• Bradbury, T.N., & Fincham, F.D.,Beach,S.R.H. (2000).Research on the Nature and Determinants of Marital Satisfaction: A Decade in Review. Journal of Marriage and the Family 62 (November 2000): 964–980
• Brennan, K. A., Clark, C. L., & Shaver, P. R. (1998). Self-report measurement of adult romantic attachment: An integrative overview. In J. A. Simpson & W. S. Rholes (Eds.), Attachment theory and close relationships (pp. 46-76). New York: Guilford Press
• Brown, J. D. (1998). The self. McGraw-Hill series in social psychology. New York, NY, US: McGraw - Hill.
• Buss, D.M & Haselton, M. (2005). The Evolution Of Jealousy. Trends in Cognitive Sciences www.sciencedirect.com (13.12.2010). 53
• Buunk, A.P., Solano, A.C., Zurriga, R., & Gonzales, P. (2011). Gender Differences in the Jealousy-Evoking Effect of Rival Characteristics: A Study in Spain and Argentina. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 323-339.
• Buunk, B. (1982). Anticipated Sexual Jealousy : Its Relationship to Self-Esteem, Dependency, and Reciprocity. Personality and Social Psychology Bulletin, 8, 310- 316.
• Büyükşahin, A. (2004). Türkiye’de Uyarlama Çalışmaları Yapılmış ya da Türk Kültüründe Geliştirilmiş İkili İlişkiler Kapsamındaki Ölçeklerin Kısa Tanıtımı. Türk Psikoloji Dergisi 19 (53), 129 – 143.
• Cihan - Güngör, H. (2007). Evlilik Doyumunu Açıklamaya Yönelik Bir Model Geliştirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara
• Clarke,J., DeCicco,T.L. &Navara,G. (2010). An investigation among dreams with sexual imagery, romantic jealousy and relationship satisfaction. International Journal of Dream Research Volume 3, No. 1
• Collins, N. & Read, S. J.(1990). Adult Attachment, Working Models and Relationship Quality in Dating Couples. Journal of Personality and Social Psychology,58( 4), 644 - 663 Demirtaş, A. (2004). Yakın ilişkilerde kıskançlık (Bireysel, İlişkisel ve Durumsal Değişkenler). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi: Ankara
• Demirtaş, H, A. & Dönmez, A. (2006).Yakın İlişkilerde Kıskançlık; Bireysel, İlişkisel ve Durumsal Değişkenler. Türk Psikiyatri Dergisi 17(3): 181 – 191.
• Demirtaş, H, A. & Dönmez, A. (2006). Jealousy in Close Relationships: Personal,Relational, and Situational Variables. Türk Psikiyatri Dergisi ,Turkish Journal of Psychiatry 17(3): 181 – 191.
• Depue,R.A.,Collins,P.F.(1999) Neurobiology of the structureof personality: Dopamine, facilitationof incentive motivation, and extraversion. Behavioral and Brain Scıenles (1999) 22, 491–569
• DeSteno,D., Valdesolo,P. and Bartlett,M.Y. (2006). Jealousy and the Threatened Self: Getting to the Heart of the Green-Eyed Monster. Journal of Personality and Social Psychology Copyright 2006 by the American Psychological Association 2006, Vol. 91, No. 4, 626–641
• Dugosh,J.W.( 2000).On Predıctıng Relatıonship Satısfactıaon From Jealousy: The Moderatıng Effects Of Love. Current Research in Social Psychology, 5, 17
• Gatzeva, M. ve Paik, A. (2011). Emotional and Physical Satisfaction in Noncohabiting, Cohabiting, and Marital Relationships: The Importance of Jealous Conflict. Journal of Sex Research, 48 (1), 29Gillath,O., Bunge,S., Shaver,c.w. Wendelken,ve Mikulincer,M 2005). Attachment-style differences in the ability to suppress negative thoughts: Exploring the neural correlates. NeuroImage 28 (2005) 835– 847
• Guerrero, L. K. (1998), Attachment-style differences in the experience and expression of romantic jealousy. Personal Relationships, 5: 273–291.
• Guerreroa L. ve Eloy, S. (1992). Relational Satisfaction And Jealousy Across Marital Types. Communication Reports: 5 (1).
• Griffin, D. ve Bartholomew, K. (1994). Models of the Self and Other: Fundamental Dimensions Underlying Measures of Adult Attachment. Journal of Personality and Social Psychology,1994, Vol.67,No.3, 430-445 Copyright 1994 by the American Psychological Association,Inc.0022-3514/94.
• Güler - Şahin, R. (2006). Bireylerin Proaaktif Kişilik Yapısı ile Benlik Saygısı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Harris,C.R. (2002). Sexual and Romantıc Jeaousy In Heterosexual And Homosexual Adults. American Psychological Society VOL. 13, NO. 1.
• Hazan, C.& Shaver, P.R(1994). Attachment as an Organizational Framework For Research on Close Relationships. Psychological Inquiry, Vol. 5, No. 1. (1994), pp. 1 - 22. 56
• Hazan, C.& Shaver, P.(1994). Romantic Love Conceptualized as an Attachment Process. Journal of Personality and Social Psychology, 1987, Vol. 52, No. 3, 511-524
• John,O.P. and Srivastava,S. ( 1991) The Big Five Trait Taxonomy: History, Measurement, and Theoretical Perspectives.L. Pervin and O.P. John (Eds.), Handbook of personality: Theory and research (2nd ed.). New York: Guilford (in press). http://www.rc.usf. edu/~jdorio/Personality/BIG%20FIVE%20TRAIT%20TAXONOMY.pdf
• Karakurt, G. (2001). The İmpact Of Adult Attachment Styles On Romantic Jealousy. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Knobloch, L. K., Solomon, D. H. and Cruz, M. G. (2001), The role of relationship development and attachment in the experience of romantic jealousy. Personal Relationships, 8: 205–224.
• Lucas, R.E. and Ed Diener,E., Grob,A., Suh ,E.M.and Shao,L.(2000). Cross-Cultural Evidence for the Fundamental Features of Extraversion. Journal of Personality and Social Psychology 2000, Vol. 79, No. 3, 452-468
• Marazziti,D., Consoli,G., Albanese,F., Laquidara,E., Baroni,S., Dell’Osso,M.C.(2010). Romantic Attachment and Subtypes/Dimensions of Jealousy. Clinical Practice & Epidemiology in Mental Health, 2010, 6, 53-58 53
• McCrae, R. R. & John, O. P. (1992). An introduction to the five-factor model and its applications.http://psych.colorado.edu/~carey/Courses/PSYC5112/Readings/psnBig5_ Mccrae03.pdf (17.06.2012).
• Melamed, 7. (1991). Individual differences in romantic jealousy:The moderating effect of relationship characteristics. Europian Journal of Social Psychology, 21, 455-461.
• Murray, L.S., Holmes,G.J., & Griffin, W.D. (1996). The self-fulfilling nature of positive illusions in romantic relationships: Love is not blind, but prescient. Journal of Personality and Social Psychology, 71 (6), 1155-1180.
• Peter A. Andersena,P.A., Eloy, S.V., Guerrerob,L.K. &Spitzberga ,B.H.(1995). Romantic jealousy and relational satisfaction: A look at the impact of jealousy experience and expression. Communication Reports Volume 8, Issue 2, 1995 pages 77-85
• Pfeiffer, S.M. ve Wong, P.T.P (1989). Multidimensional Jealousy. Journal of Social and Personal Relationships, 6, 181-196.
• Pines, A. M. (2003). Aşk ve Kıskançlık. Çev. Canan Yonsel. İstanbul; Okuyan Us Yayın. Rholes, W.S. & Simpson, J.A. (2004). Adult Attachment. Theory, Research and Clinical impications. New York: The Guilford Press.
• Selcuk, E., Gunaydin, G., Sumer, N., & Uysal A. (2005). Yetişkin bağlanma boyutları için yeni bir ölçüm: Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II_nin Türk örnekleminde psikometrik açıdan değerlendirilmesi Türk Psikoloji Yazıları 8, 1-11.
• Shackelford,T.K., Voracek,M., Schmitt,D.P., Buss,D.M., Weekes-Shackelford,V.A., Michalski,R.L.( 2004). Romantıc Jealousy ın Early Aduthood and In Later Lıfe. Aldine Transaction, New Jersey Human Nature, Vol. 15, No. 3, pp. 283–300.
• Sharpsteen, D.J. (1995). The Effects of Relationship and Self-Esteem Threats on the Likelihood of Romantic Jealousy Romantic Jealousy, Journal of Social and Personal Relationships, 12, 89-101
• Solmuş, T. (2008). Bağlanma ve Aşkın İki Yüzü. İstanbul; Sistem Yayıncılık. 58
• Solmuş, T.(2004). İş Yaşamı, Denetim Odağı ve Beş Faktör Kişilik Modeli. Türk Psikoloji Bülteni, 10, 34 - 35, 196 - 205
• Somer, O., & Goldberg,L.R. (1999). The structure of Turkish trait-derscriptive adjectives. Journal of Personality and Social Psychology, 3, 431-450.
• Somer, O., Korkmaz, M. & Tatar, A. (2002). Beş faktörlü kişilik envanterinin geliştirilmesi: ölçek ve alt ölçeklerin oluşturulması. Türk Psikoloji Dergisi, 17, 49, 21-33.
• Tezer, E. (1986;1996 ). Evlilik İlişkisinden Sağlanan Doyum; Evlilik Yaşam Ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2,( 7), 1996.
• Tufan - Çetin, B. (2010). Evlilik Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre Yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
• Wade, T. J.,Walsh, H. ( 2008 ).Does The Big-5 Relate to Jealousy, Or Infidelity Reactions ? Journal of Social, Evolutionary, and Cultural Psychology www.jsecjournal.com. 2 (3): 133-143. (18.06.2012).
• White, G.L. (1981). A Model Of Romantic Jealousy. Motivation and Emotion, 5,(4)